Όλο και λιγότερο ελκυστικό γίνεται το Δημόσιο για τους μηχανικούς και τις υπόλοιπες επιστημονικές ειδικότητες του τεχνικού κλάδου, με πολλές από τις θέσεις του γραπτού διαγωνισμού του ΑΣΕΠ να παραμένουν κενές, την ώρα που άλλοι μηχανικοί παραιτούνται εξαιτίας κυρίως των χαμηλών απολαβών σε σχέση με το εξωτερικό, αλλά και τον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα.

Δυσάρεστες εκπλήξεις όμως έκρυβε και η κινητικότητα, καθώς στον Α΄ κύκλο του 2024 καλύφθηκαν μόλις οι 19 από τις 1.293 θέσεις ΠΕ Μηχανικών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών (ΠΟ. ΕΜΔΥΔΑΣ) που προέρχονται από απάντηση του υπουργείου Εσωτερικών, στο πλαίσιο του Α΄ κύκλου κινητικότητας ο αριθμός αιτημάτων πλήρωσης θέσεων με μετάταξη και κάλυψης αναγκών με απόσπαση υπαλλήλων κλάδων Μηχανικών διαφόρων ειδικοτήτων ανήλθε συνολικά σε 1.293, γεγονός το οποίο καταδεικνύει τις τεράστιες ανάγκες σε διπλωματούχους μηχανικούς στους φορείς του Δημοσίου. Παρόλα αυτά ο αριθμός των θέσεων για τις οποίες δεν υπεβλήθη κανένα αίτημα είναι 987!

Άλλωστε πολλοί δημόσιοι φορείς λόγω έλλειψης οργανογραμμάτων δε συμμετέχουν στην κινητικότητα.

Αποτέλεσμα ήταν συνολικά να πραγματοποιηθούν μόλις 19 αποσπάσεις ή μετατάξεις για τις υπόλοιπες 312 θέσεις που υποβλήθηκαν αιτήσεις με τα στοιχεία να είναι αποκαλυπτικά:

• Από τις 1.293 ζητούμενες θέσεις, αιτήματα υποβλήθηκαν μόλις στις 312, δηλαδή στο 24% του συνόλου, ενώ για το 76% δεν υποβλήθηκε κανένα αίτημα, καθώς – όπως σημειώνει η Ομοσπονδία – πολλοί μηχανικοί απογοητευμένοι από τις πολλαπλές απορρίψεις και τους υφιστάμενους φραγμούς δεν υποβάλλουν καν αίτημα, αν και θα το επιθυμούσαν ενδεχομένως.

• Οι 19 μετακινήσεις που πραγματοποιήθηκαν αντιστοιχούν μόλις στο 1,5% των ζητούμενων θέσεων ενώ το 98,5% δεν καλύφθηκαν (παρά το γεγονός ότι για το 24% υπήρχαν σχετικά αιτήματα).

• Μόλις το 6% (19 στις 312) των αιτήσεων που υποβλήθηκαν ικανοποιήθηκαν.

«Τα παραπάνω στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι ο παρόν μηχανισμός κινητικότητας, κυρίως λόγω των άδικων φραγμών που επιβάλλει ειδικά στους Μηχανικούς, έχει καταστεί ανενεργός και μάλλον ως μηχανισμός ακινησίας μπορεί να περιγραφεί, κυρίως λόγω της υφιστάμενης ακραίας υποστελέχωσης. Η γενική πρόβλεψη του ποσοστού κάλυψης θέσεων του κλάδου, στον οποίο ανήκει ο υπάλληλος (65% έως και 80%) στις περιπτώσεις των Διπλωματούχων Μηχανικών – για τη συντριπτική πλειονότητα των Υπηρεσιών – αποκλείει όλους τους εμπλεκόμενους από τη διαδικασία», τονίζει η Ομοσπονδία.

Προσθέτει επίσης πως η πρόσθετη σύμφωνη γνώμη αρμόδιου οργάνου (για μετάταξη υπαλλήλου τεχνικών υπηρεσιών ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού και Υπηρεσιών Δόμησης ΟΤΑ α΄ βαθμού αλλά και άλλων Υπηρεσιών), οδηγεί στην επί της ουσίας εξαίρεση των Μηχανικών των ΟΤΑ από το πρόγραμμα. Για την πρόσθετη σύμφωνη γνώμη, έχουν ήδη υποβληθεί σχετικές αιτήσεις ακυρώσεως ώστε να κριθεί νομικά η Συνταγματικότητα τους.

Κενές θέσεις και παραιτήσεις

Η υποστελέχωση του Δημοσίου σε αντίστοιχες ειδικότητες βαθαίνει ακόμα περισσότερο και από την απροθυμία των μηχανικών να εργαστούν στο Δημόσιο, αλλά και τις παραιτήσεις πολλών από εκείνους που έχουν προσληφθεί.

Χαρακτηριστικά της κατάστασης είναι τα προσωρινά αποτελέσματα του γραπτού διαγωνισμού του ΑΣΕΠ 3ΓΒ/2023, σύμφωνα με τα οποία περίπου 30% των θέσεων διπλωματούχων μηχανικών παρέμειναν κενές, με τα ποσοστά σε κάποιες ειδικότητες, όπως για παράδειγμα οι τοπογράφοι να είναι ακόμα μεγαλύτερα.

Από τη διασταύρωση στοιχείων του ΑΣΕΠ που πραγματοποίησε η Ομοσπονδία διαπιστώθηκε ότι από τις 1.259 ζητούμενες θέσεις Διπλωματούχων Μηχανικών καλύφθηκαν οι 902, δηλαδή ποσοστό 71,6%, ενώ οι υπόλοιπες παρέμειναν κενές (ποσοστό 28,4%).

Σε ορισμένες μάλιστα καίριες ειδικότητες, τα ποσοστά κενών θέσεων είναι ακόμα μεγαλύτερα, όπως στους Τοπογράφους (38%), στους Ηλεκτρολόγους (35%) και στους Μηχανολόγους (32%) Μηχανικούς. Το Δημόσιο κινδυνεύει κυριολεκτικά να ξεμείνει από μηχανικούς, καθώς αυξημένος είναι και ο αριθμός παραιτήσεων.

Από την προκήρυξη 13/2021 για προσλήψεις σε Δήμους και Περιφέρειες, η οποία είχε εκδώσει οριστικά αποτελέσματα τον Δεκέμβριο του 2022, ποσοστό περίπου 37% – 38% των θέσεων δε καλύφθηκαν λόγω παραιτήσεων.

Ειδικά σε ειδικότητες όπως οι Ηλεκτρολόγοι και οι Μηχανολόγοι Μηχανικοί, το ποσοστό αυτό υπερέβαινε το 50%.

«Στο πλήθος των αναπληρώσεων θα πρέπει να προστεθούν και περιπτώσεις όπου συνάδελφοι ανέλαβαν υπηρεσία και παραιτήθηκαν εντός αυτής της περιόδου μη αντέχοντας τα «παράλληλα καθήκοντα», τις αυθαιρεσίες των αιρετών και φυσικά τις εξευτελιστικές αποδοχές του Δημοσίου», είχε καταγγείλει η ΠΟ. ΕΜΔΥΔΑΣ.

Χαμηλές απολαβές

Μία από τις βασικές αιτίες, εξαιτίας των οποίων οι μηχανικοί γυρνούν την πλάτη στο Δημόσιο, είναι και το ύψος των αποδοχών που υπολείπεται σημαντικά από τις αποδοχές στο εξωτερικό ή στον ιδιωτικό τομέα.

Βάσει των στοιχείων της Ομοσπονδίας:

• Ο εισαγωγικός μισθός του Διπλωματούχου Μηχανικού είναι 1.162 ευρώ μεικτά, δηλαδή περίπου 850 ευρώ καθαρά επί 12 μήνες, δηλαδή περίπου 10.000 ευρώ ετησίως. Σε επίπεδο μεικτών αποδοχών είναι περίπου 14.000 ευρώ ετησίως, ενώ ο καταληκτικός είναι περίπου 30.000 ευρώ ετησίως.
• Η σύγκριση με τους μισθούς Μηχανικών σε χώρες της Ευρώπης, αλλά και άλλες είναι συντριπτική, δεδομένου ότι οι αμοιβές των μηχανικών στην Ελλάδα βρίσκονται στο 30 – 40% των αντίστοιχων αποδοχών σε άλλες χώρες και συγκρίνονται μόνο με χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Οι αποδοχές των Μηχανικών στο Δημόσιο αυτή τη στιγμή είναι περίπου στο 50 – 60% των αντίστοιχων που υπάρχουν στον ιδιωτικό Τομέα στη χώρα.
• Ο μέσος μισθός μηχανικού στη Γερμανία είναι 53.750 ευρώ, στην Βρετανία 55.400 ευρώ, στη Γαλλία 46.400 – 65.557 ευρώ και στην Ιταλία 61.000 ευρώ, ενώ στις ΗΠΑ φθάνει τα 92.700 ευρώ.