Μετά την αποσφράγιση των τεχνικών φακέλων λίγο πριν τα Χριστούγεννα και τον απαραίτητο χρόνο εξέτασης και έγκρισης αυτών από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, αρχίζει να μετρά αντίστροφα και ο χρόνος αποσφράγισης των δεσμευτικών οικονομικών προσφορών για το διαγωνισμό κατασκευής και λειτουργίας του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης.

Πρόκειται για το μεσαίο μεγάλο τμήμα του ΒΟΑΚ, το οποίο αποτελεί και τη μεγάλη σύμβαση Παραχώρησης της περιόδου, η οποία διεκδικείται από τις ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, και τις κοινοπραξίες, Άκτωρ Παραχωρήσεις-Μυτιληνιαίος και Άβαξ – Egis- Μeridiam. Οι φάκελοι των μονομάχων είχαν κατατεθεί στις 8 Μαίου, πριν τις εθνικές εκλογές, ωστόσο η σταδιακή αποσφράγιση ξεκίνησε πριν τη λήξη του 2023, οδηγώντας μάλιστα το ΥΠΟΜΕ να προχωρήσει σε δίμηνη παράταση ισχύος των προσφορών (έως τις 7 Μαρτίου 2024), προκειμένου αυτές να παραμείνουν σε ισχύ έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία αποσφράγισης και η ανάδειξη προσωρινού αναδόχου.

Εντός του μηνός η εξέταση των προσφυγών

Σε ό,τι αφορά τις προσφυγές που έχουν κατατεθεί από τους Δήμους Ηρακλείου και Μαλεβιζίου και που αφορούν τους περιβαλλοντικούς όρους για την παράκαμψη Ηρακλείου (ζητείται η επαναξιολόγηση της περιβαλλοντικής μελέτης καθώς οι δύο Δήμοι ζητούν μερική υπογειοποίηση για λόγους όχλησης), δεν φαίνεται να επηρεάζουν την αποσφράγιση των προσφορών. Πάντως, η εξέταση των παραπάνω προσφυγών θα πραγματοποιηθεί τον Ιανουάριο.

Σύμφωνα με την δημοπρατούσα αρχή και την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Υποδομών το έργο 100 χλμ (+57 χλμ προαίρεση), αποτελεί τόσο κατασκευαστικά, όσο και χρηματοοικονομικά «πρόκληση». Προκειμένου το χρηματοοικονομικό μοντέλο να αποδώσει και να καταστεί ελκυστικό, στη σύμβαση Παραχώρησης προβλέπεται αφενός δημόσια χρηματοδότηση (800 εκατ.ευρώ) και αφετέρου η επιδότηση του Παραχωρησιούχου με «σκιώδες» κόμιστρο διέλευσης.

Ως προς το πρώτο σκέλος, είχε ανακοινωθεί πως έχουν εξασφαλιστεί 600 εκατ. ευρώ από πόρους ΕΣΠΑ, και 200 εκατ. ευρώ από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, ωστόσο, ο χρονισμός του έργου δείχνει ότι τουλάχιστον οι πόροι του ΤΑΑ, είναι δύσκολο να εκταμιευτούν.

Όσον αφορά το «σκιώδες» διόδιο, η συγκεκριμένη πρακτική αποζημίωσης του Παραχωρησιούχου υιοθετείται για πρώτη φορά και επιλέχθηκε προκειμένου να υποστηριχθεί το έργο, καθώς οι μελέτες αποδεικνύουν ότι οι διελεύσεις είναι περιορισμένες και κυρίως τοπικές, άρα το κλασικό κόμιστρο διέλευσης θα ήταν ασύμφορο – χωρίς τη συγκεκριμένη υποστήριξη από το κράτος- για τους διεκδικητές του έργου.