Σε επικείμενο πολυνομοσχέδιο αναμένεται να συμπεριληφθούν οι νομοθετικές αλλαγές που προωθεί το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών στο θεσμικό πλαίσιο των Πρότυπων Προτάσεων, που αν και έχει ψηφιστεί ήδη από το 2021 δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ έως σήμερα στην πράξη.

Η σημερινή ηγεσία του ΥΠΟΜΕ είχε πολλάκις εκφράσει τις αντιρρήσεις της στο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο που στην ουσία αφορά σε προτάσεις μεγάλων έργων υποδομής με μελέτη και κατασκευή από ιδιώτες. Απέφυγε δε να αποσφραγίσει τις ήδη κατατεθειμένες Πρότυπες Προτάσεις (τρεις στο σύνολο, οι δύο εξ αυτών γνωστές ως προς τους επενδυτικά σχήματα και το σκοπό τους).

Στο πλαίσιο αυτό και αναγνωρίζοντας ότι ως εργαλείο μπορεί να δώσει λύσεις τόσο στην ωρίμαση όσο και στην εκτέλεση μεγάλων έργων υποδομής, η ηγεσία του υπουργείου αναμένεται να νομοθετήσει αλλαγές που αφορούν – προς τον σκοπό της ασφάλειας δικαίου – τη διαδικασία υποβολής των προτάσεων (αρχικώς προβλέπονταν άμεση εξέταση εντός τριμήνου) όσο και κατά την αξιολόγησή τους.

Το αρχικό θεσμικό πλαίσιο προέβλεπε συμμετοχή των υπουργών και υφυπουργών στις Επιτροπές Αξιολόγησης Προτύπων Προτάσεων, σημείο που πρόκειται να αλλάξει ώστε να κρίνεται από υπηρεσιακούς παράγοντες με ξεκάθαρους τεχνικούς όρους.

Πέραν αυτών, το σημείο τριβής με τους ιδιώτες επενδυτές όσον αφορά τις Πρότυπες Προτάσεις ήταν το ύψος συμμετοχής του δημοσίου.

Έτσι, το υπουργείο έχει ξεκαθαρίσει πως ο θεσμός θα αφορά μόνο έργα Παραχωρήσεων ή ΣΔΙΤ με προϋπολογισμό άνω των 200 εκατ. ευρώ και με όρους που θα επιβαρύνουν στο ελάχιστο το ελληνικό δημόσιο.

Υπενθυμίζεται πως τα οδικά έργα στην Αττική δεν δύνανται να χρηματοδοτηθούν από πόρους ΕΣΠΑ ή άλλους κοινοτικούς πόρους, γεγονός που στρέφει προς την αναζήτηση εθνικών πόρων, με τους γνωστούς ωστόσο δημοσιονομικούς περιορισμούς και την προτεραιοποίηση άλλων αναγκών.

Σ’ αυτό το πλαίσιο, οι Πρότυπες Προτάσεις έργων με μελέτη και χρηματοδότηση από ιδιώτες αποτελούν διέξοδο, ωστόσο και πάλι, η πολιτική ηγεσία θα πρέπει να ζυγίσει τον τρόπο δημοπράτησής τους – εάν και εφόσον αξιολογηθούν ως αναγκαία – καθώς ως ΣΔΙΤ θα επιβαρύνουν σε βάθος χρόνου με πληρωμές διαθεσιμότητας το ελληνικό δημόσιο αλλά και ως έργα Παραχώρησης απαιτείται πολιτική απόφαση αφού τότε θα εισαχθεί κόμιστρο διέλευσης προς τους πολίτες.

Επεκτάσεις Αττικής Οδού και οδική σύνδεση Ελευσίνας – Οινοφύτων

Σε ότι αφορά τις εκκρεμούσες προτάσεις, η πρώτη που έχει υποβληθεί αφορά στις τρεις επεκτάσεις της Αττικής Οδού από την κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (36%) – Άκτωρ Παραχωρήσεις (32%) – Άβαξ (32%) που εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει σε κόστος το 1,5 δισ. ευρώ, καθώς περιλαμβάνει και το απαιτητικό έργο της Σήραγγας Ηλιούπολης.

Εξ αντικειμένου και προϋπολογισμού, εκτιμάται πως η πρόταση περιλαμβάνει στο σκέλος της υλοποίησης τη δημοπράτηση μέσω σύμβασης Παραχώρησης, με τον ιδιώτη ανάδοχο να αναλαμβάνει το κόστος υλοποίησης.

Η δεύτερη γνωστή Πρότυπη Πρόταση, η οποία παρουσιάστηκε δημοσίως από τον εντεταλμένο σύμβουλο της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Πέτρο Σουρέτη, αφορά τη δημιουργία ενός νέου αυτοκινητοδρόμου που θα συνδέει την Ελευσίνα με τα Οινόφυτα.

Το εν λόγω έργο αφορά κατ’ επέκταση στη σύνδεση του Δυτικού τμήματος της Αττικής Οδού και των νοτίων οδικών αξόνων της Ελλάδος με την περιοχή της χώρας βόρεια των Οινοφύτων, παρακάμπτοντας κατά αυτόν τον τρόπο το ήδη βεβαρημένο οδικό δίκτυο του λεκανοπεδίου της Αττικής και εξυπηρετώντας την άμεση οδική σύνδεση των σημαντικών Βιομηχανικών Περιοχών Οινοφύτων, Ασπροπύργου, Ελευσίνας, Θριάσιου Πεδίου, καθώς και του Εμπορευματικού Λιμένα Πειραιά.