Πολύ νωρίτερα από τα τέλη του 2025 οπότε και έχει προβλεφθεί, εκτιμά η νέα ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών ότι θα λειτουργήσει ο νέος φορέας του σιδηροδρόμου, οι Σιδηρόδρομοι Ελλάδας.
Ωστόσο η μορφή του θα είναι εντελώς διαφορετική από αυτήν που έχει σήμερα και όχι μόνο επειδή θα συγκεντρώνει σε μία εταιρική οντότητα τον ΟΣΕ, την ΕΡΓΟΣΕ και τη ΓΑΙΑΟΣΕ στον κλάδο του τροχαίου υλικού.
Η ηγεσία του υπουργείου σε συνεργασία με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Κωστή Χατζηδάκη μελετούν ήδη τις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις, στις οποίες θα πρέπει να προβούν προκειμένου να παραδώσουν έναν πιο «ευέλικτο» ΟΣΕ που θα μπορεί να προβαίνει σε προσλήψεις με λιγότερο «σφιχτούς» όρους ΑΣΕΠ, αλλά και σε συμβάσεις με ενδεχόμενη εξαίρεση από τον νόμο 4412 για τις δημόσιες συμβάσεις ή τροποποίησή τους.
Μία από τις βασικές αλλαγές θα είναι και η προσέλκυση στελεχών από την αγορά με τη μορφή λειτουργίας που περιέγραψε ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών Κωνσταντίνος Κυρανάκης να μοιάζει με αυτήν των εταιριών που είναι ενταγμένες στο Υπερταμείο. Σε κάθε περίπτωση, όπως διευκρίνισε, πάντως, μέτοχος του νέου φορέα θα είναι το ελληνικό Δημόσιο.
Τολμηρές νομοθετικές ρυθμίσεις
Για τις μεγάλες επερχόμενες αλλαγές προετοίμασε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος όχι μόνο μίλησε για μάχη με το «βαθύ κράτος» τις προηγούμενες ημέρες, αλλά έγινε και πιο συγκεκριμένος μετά τη δίωρη σύσκεψη που πραγματοποίησε με τη νέα ηγεσία του υπουργείου την Τρίτη (18/3) κατά την επίσκεψή του εκεί.
Ανέφερε με νόημα πως προκειμένου να αναταχθεί ταχύτατα ο σιδηρόδρομος και να προχωρήσουν τα απαραίτητα έργα, ίσως χρειαστεί να φτάσουμε «στα όρια ενδεχομένως και του ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου», με διαδικασίες «ξένες προς τις συνήθεις του ελληνικού Δημοσίου», συμπληρώνοντας πως αυτό έχουν την απαίτηση οι πολίτες να κάνει η κυβέρνηση και αυτό πρέπει να κάνει.
Σύμφωνα με τον κ. Κυρανάκη, το πλέγμα των απαιτούμενων νομοθετικών ρυθμίσεων θα έχει αποσαφηνιστεί έως την επόμενη εβδομάδα.
Ο ίδιος έδωσε, πάντως, το στίγμα τους: «Το γενικό σκεπτικό θα είναι μία σύγχρονη εταιρική δομή, η οποία θα μπορεί να τρέξει γρήγορα τα πράγματα. Διότι το βασικό που συμβαίνει στον ΟΣΕ όλα τα προηγούμενα χρόνια είναι ότι υπάρχει ένα προσωπικό, το οποίο είναι εκεί 25 – 30 χρόνια και τα πράγματα δεν προχωρούν. Είναι οι διαδικασίες του Δημοσίου, οι προσλήψεις με ΑΣΕΠ, ο νόμος 4412 στις δημόσιες συμβάσεις και τα πράγματα δεν μπορούν να προχωρήσουν γρήγορα», εξήγησε.
Αποκάλυψε ότι στο υπουργείο έχουν ήδη ξεκινήσει να καταρτίζουν λίστα προκειμένου να προσελκύσουν στελέχη από την αγορά: «Αρχίζουμε και καταρτίζουμε λίστες με Έλληνες του εξωτερικού, στελέχη, τα οποία βρίσκονται σε επιχειρήσεις σιδηροδρομικές ή κρατικές σιδηροδρομικές δομές σε Ευρώπη, Ασία και όπου αλλού υπάρχει σιδηρόδρομος», ανέφερε.
«Μάχη» με το βαθύ κράτος και γρήγορα αποτελέσματα
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης μιλώντας στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών για την Εθνική Ανασυγκρότηση είχε πρακτικά παραλληλίσει τον ΟΣΕ με τη ΔΕΗ και άλλους οργανισμούς που άλλαξαν μορφή μιλώντας επίσης για «βαθύ κράτος».
«Ένα πράγμα στο οποίο έχουμε κάνει βήματα, αλλά πρέπει να κάνουμε περισσότερα είναι το βαθύ κράτος. Η ΔΕΗ ήταν το ίδιο το 2019; Η ηλεκτρονική διάσταση η ψηφιακή διάσταση του κράτους ήταν ίδια το 2019; Ο ΕΦΚΑ ήταν ίδιος το 2019; Η ΑΑΔΕ ήταν ίδια; Όχι», ανέφερε προσθέτοντας πως ο ΟΣΕ δεν ήταν ένα από αυτά τα παραδείγματα.
«Ένα πράγμα το οποίο εμένα μ’ αρέσει είναι η μάχη εναντίον του βαθέως κράτους», τόνισε ο κ. Χατζηδάκης, προσθέτοντας πως ο πρωθυπουργός του ανέθεσε και το ειδικό project της ανάταξης του ΟΣΕ, καθώς απαιτούνται «γρήγορα αποτελέσματα, τα οποία οφείλουμε εδώ και δεκαετίες στους Έλληνες πολίτες».
Αυτό, το οποίο θα πρέπει να αναμένεται επίσης, πάντως, είναι και η επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης με την Ηellenic Train (ΗΤ) κυρίως σε ό,τι αφορά την προμήθεια νέου τροχαίου υλικού. Η πρώτη «αναγνωριστική» συνάντηση της νέας ηγεσίας του υπουργείου με τη διοίκηση της εταιρίας πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τρίτης με στόχο – όπως ανέφερε ο κ. Κυρανάκης – «να πάμε σε διαπραγμάτευση για μια σειρά από θέματα μεταξύ των οποίων και η ταχύτητα παράδοσης του νέου τροχαίου υλικού».
Η απαίτηση του Δημοσίου αφορά σύγχρονα τρένα τα οποία να ανταποκρίνονται σε έναν ευρωπαϊκό σιδηρόδρομο, με τον κ. Κυρανάκη να αναφέρει πως ο ιταλικός όμιλος θα πρέπει να καλύψει το χάσμα που εμφανίζει στην κατάταξη της μητρικής εταιρίας στην Ιταλία και της θυγατρικής στην Ελλάδα: «Στα ευρωπαϊκά rankings η μητρική Trenitalia
Ferrovie, είναι πρώτη ενώ η Ηellenic Τrain είναι προτελευταία. Άρα λοιπόν θα πρέπει η μητρική εταιρία να στηρίξει απολύτως αυτό που γίνεται στην Ελλάδα».
Άνοιγμα σε νέους φορείς επιβατικών μεταφορών
Δεν έχασε την ευκαιρία να τονίσει ότι ο ελληνικός σιδηρόδρομος έχει απελευθερωθεί και είναι ανοιχτός και σε άλλους «παίκτες» και στις επιβατικές μεταφορές. «Δεν υπάρχει αποκλειστικότητα χρήσης για την ΗΤ. Ήδη στις εμπορευματικές έχουμε άλλες τρεις εταιρίες, οι οποίες δραστηριοποιούνται», ανέφερε.
Ωστόσο φαίνεται ότι αυτό ευκολότερα λέγεται παρά επιτυγχάνεται δεδομένου ότι η ετήσια αποζημίωση του Δημοσίου προς την ΗΤ, η οποία απορρέει από την υπογραφείσα σύμβαση με διάρκεια 15ετίας και ανέρχεται σε άνω των 60 εκατ. ευρώ, καθιστά μάλλον αδύνατη την είσοδο δεύτερου παίκτη, τον οποίο δεν θα καλύπτει κρατική αποζημίωση ώστε να είναι ανταγωνιστικός απέναντι στην ΗΤ.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημανθεί ότι την επαναδιαπραγμάτευση με την ιταλική εταιρία ζητούν και οι εργαζόμενοι στον ΟΣΕ με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Σιδηροδρομικών να επισημαίνει σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησε την Τετάρτη (19/3), ότι απαιτείται καινούριο τροχαίο υλικό και όχι τα «βέλη» 30ετίας, τα οποία στο σύνολό τους – πλην ενός όπως ανέφεραν – είναι καθηλωμένα με βλάβες εξαιτίας και της αδυναμίας εύρεσης ανταλλακτικών.
