Προϋπολογισμό – «μαμούθ» για το 2025, ο οποίος ξεπερνά το μισό δισεκατομμύριο ευρώ, ενέκρινε για τον ΟΣΕ το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Το συνολικό του ύψος ανέρχεται σε 563,8 εκατομμύρια ευρώ με τα περισσότερα έσοδα να αφορούν επιχορηγήσεις, οι οποίες θα κατευθυνθούν στα έργα μόνιμης αποκατάστασης των βλαβών του δικτύου από τις κακοκαιρίες Daniel και Elias στη Θεσσαλία και τη Φθιώτιδα.
Το υπουργείο προϋπολογίζει για τον Οργανισμό έλλειμμα ύψους 15 εκατομμυρίων για τη χρονιά που μόλις ξεκίνησε αφού τα έξοδα προβλέπεται να είναι υψηλότερα από τα έσοδα και εκτιμώνται σε 578,8 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικά, σε επίπεδο εσόδων προβλέπονται έσοδα από πωλήσεις ύψους 42,7 εκατ. ευρώ και επιχορηγήσεις ύψους 145 εκατ. ευρώ από το συγχρηματοδοτούμενο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, 47 εκατ. ευρώ από το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ και 247 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Σε αυτά προστίθεται και η τακτική ετήσια επιχορήγηση του Οργανισμού από τον κρατικό προϋπολογισμό με 75 εκατ. ευρώ.
Να σημειωθεί ότι ο ΟΣΕ οδεύει προς τον μετασχηματισμό του στη νέα οντότητα «Σιδηρόδρομοι Ελλάδας», η οποία θα θέσει υπό την ομπρέλα της τόσο την ΕΡΓΟΣΕ όσο και τη ΓΑΙΑΟΣΕ στο τμήμα που αφορά τον κλάδο του τροχαίου υλικού, βάσει του νόμου που ψηφίστηκε στα τέλη του περασμένου Δεκεμβρίου.
Βασικός στόχος είναι να υπάρχει ένας φορέας που θα λογοδοτεί, χωρίς να μοιράζονται και εν τέλει να χάνονται αρμοδιότητες κι ευθύνες.
«Αγκάθι» για τη λειτουργία του τρένου στην Ελλάδα παραμένουν ωστόσο οι εκτεταμένες ζημίες στο δίκτυο του βασικού άξονα, η αποκατάσταση των οποίων δεν έχει ακόμα ξεκινήσει.
Η διαγωνιστική διαδικασία παραμένει σε αρχικά στάδια και τις ημέρες αυτές έχει «παγώσει» ύστερα από την αποδοχή των ασφαλιστικών μέτρων τεχνικών εταιριών από την Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων κατόπιν προσφυγών που είχαν κατατεθεί αναφορικά με τη διαδικασία που επέλεξε το υπουργείο για τα έργα, προκρίνοντας προσκλήσεις μόνο προς τους τέσσερις «μεγάλους» του κλάδου.
Ατυχήματα που αμφισβητούν τις συνθήκες ασφαλείας
Ζητούμενο όμως για τον ελληνικό σιδηρόδρομο εξακολουθεί να αποτελεί κυρίως η ασφάλεια, καθώς τα συμβάντα που σχετίζονται με αυτό το κρίσιμο ζήτημα είναι αλλεπάλληλα.
Μόλις πριν δύο ημέρες, ο παντογράφος ενός συρμού του Προαστιακού Σιδηροδρόμου, ένα τεράστιο εξάρτημα που συνδέει το τρένο με τις γραμμές ηλεκτροδότησης, αποκόπηκε και εκσφενδονίστηκε στην αποβάθρα του σταθμού του Αεροδρομίου της Αθήνας, δίπλα σε επιβάτες που ανέμεναν να επιβιβαστούν στην αμαξοστοιχία.
Από θαύμα δεν υπήρξε τραυματισμός, ενώ μόλις λίγες ώρες αργότερα συρμός που εκτελούσε το δρομολόγιο 11352 Πάτρα – Κάτω Αχαΐα συγκρούστηκε με ΙΧ αυτοκίνητο σε ισόπεδη διάβαση, καθώς λόγω εμπλοκής στο σύστημα αισθητήρων του χρονοδιακόπτη που ρυθμίζει τη διάρκεια που θα παραμείνουν κατεβασμένες ή ανεβασμένες οι μπάρες, αυτές δεν κατέβηκαν.
Να σημειωθεί ότι η λειτουργία των κρίσιμων συστημάτων ασφαλείας στον σιδηρόδρομο, της σηματοδότησης και της τηλεδιοίκησης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη και με τα έργα της Θεσσαλίας στο βαθμό που αφορούν εκείνες τις περιοχές.
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Μάρτιο υπεγράφη η σύμβαση για την επαναφορά του συστήματος ERTMS επί των συρμών σε λειτουργία και το τελευταίο τρίμηνο έχει ολοκληρωθεί η ανάταξη σε 59 μονάδες.
Σύμφωνα με το υπουργείο, βρίσκεται σε εξέλιξη η κατάρτιση masterplan για το ERTMS, στο οποίο θα περιλαμβάνονται οι στρατηγικές προτεραιότητες για την ανάπτυξη των συστημάτων ασφάλειας.
Το πλήρες masterplan, με συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων σιδηροδρομικών φορέων και την καθοδήγηση του ERA αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του δευτέρου τριμήνου του 2025.
Στο μεταξύ ολοκληρώνεται τον Ιούνιο του 2025 το πρώτο πρόγραμμα ενίσχυσης των ικανοτήτων των βασικών εμπλεκόμενων σιδηροδρομικών φορέων και Τεχνικής Υποστήριξης (ΤSI) από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων (ERA), ενώ έχει διασφαλιστεί η επέκταση της Τεχνικής Υποστήριξης κατά ένα έτος.
Αναφορικά με το υφιστάμενο σύστημα GSM-R, ο ΟΣΕ προγραμματίζει την έναρξη της λειτουργίας του ως πρωτεύοντος συστήματος ραδιοεπικοινωνίας στο σιδηροδρομικό δίκτυο που είναι εγκατεστημένο, στις αρχές του 2025.
Παράλληλα προχωρά ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός του ΟΣΕ, με στόχο τη λειτουργία του ως σύγχρονου φορέα με ψηφιακές υποδομές, σύμφωνα με τη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025.
Σκοπός του έργου είναι ο εκσυγχρονισμός των υφιστάμενων υποδομών, η βελτίωση της εσωτερικής λειτουργίας και οργάνωσης, η εξοικονόμηση λειτουργικού κόστους, και η προσφορά βελτιωμένων υπηρεσιών στους επιβάτες που μετακινούνται σιδηροδρομικά, μέσω της υιοθέτησης καινοτομιών, συστημάτων νέας τεχνολογίας και σύγχρονων πληροφοριακών συστημάτων.
Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 36,7 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 24,4 εκατ. ευρώ θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ενώ η διάρκεια υλοποίησης του έργου έχει οριστεί στους 14 μήνες.