Στο «όριο» της εκπνοής του 2024 κινούνται οι δύο μεγάλες συμβάσεις παραχώρησης αυτοκινητοδρόμων – Αττική Οδός και Εγνατία Οδός – με τη σύμβαση παραχώρησης του μεσαίου τμήματος του ΒΟΑΚ να μετατίθεται ασφαλώς για το 2025.

Και στις τρεις παραχωρήσεις  ανάδοχος είναι ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

Σημειώνεται πως για τις δύο πρώτες παραχωρήσεις έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου όσον αφορά τόσο τις κινήσεις της παραχωρησιούχου όσο και εκ μέρους των θεσμικών φορέων, ωστόσο δεν είναι ορατό αν μπορεί να ολοκληρωθεί το οικονομικό κλείσιμο και άρα η είσπραξη των 3,27 δισ. ευρώ που προσέφερε η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ για την Αττική Οδό, αλλά και το 1,5 δισ. ευρώ που προσέφερε η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (75%) Egis Projects (25%) για την Εγνατία Οδό.

Πρόκειται πάντως για ποσά που έχουν εγγραφεί στον προϋπολογισμό του 2024, στο κονδύλι απομείωσης του δημόσιου χρέους.

Όσον αφορά την Αττική Οδό, η ισχύουσα σύμβαση θεωρείται «λήξασα» σε μερικές εβδομάδες (6 Οκτωβρίου) και ο οδικός άξονας θα επιστρέψει στο Δημόσιο, ενώ όπως δήλωσε χθες και ο πρωθυπουργός αυτομάτως θα μειωθεί το κόστος διέλευσης στα 2,5 ευρώ από 2,8 ευρώ που είναι σήμερα.

Η μεταβίβαση ωστόσο στην παραχωρησιούχο δεν προλαβαίνει ασφαλώς να γίνει σ’ αυτό το χρονικό ορόσημο ή αν θα προλάβει να ολοκληρωθεί έως το τέλος της χρονιάς.

Η σύμβαση έχει εγκριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο, οι υπουργοί Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης και Υποδομών Χρήστος Σταϊκούρας έλαβαν χθες τη σχετική εξουσιοδότηση από το υπουργικό συμβούλιο, αλλά εκκρεμεί η τελική υπογραφή της σύμβασης (Δημόσιο – ΤΑΙΠΕΔ –  ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ), και ακολούθως η κύρωσή της από τη Βουλή.

Όλα τα παραπάνω κατά τις βασικές εκτιμήσεις των εμπλεκομένων θα ολοκληρωθούν στο πρώτο τρίμηνο του 2025.  Ο ανάδοχος πάντως έχει εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση και έχει συστήσει και τις εταιρείες ειδικού σκοπού που θα αναλάβουν τη διαχείριση της Αττικής Οδού για τα επόμενα 25 χρόνια.

Παραμένει επίσης ασαφές ποιος θα αναλάβει τη λειτουργία του αυτοκινητοδρόμου στο μεσοδιάστημα, τόσο τυπικά όσο και ουσιαστικά. Το σίγουρο είναι ότι το έσοδο θα πηγαίνει στο δημόσιο ενώ είτε η παλιά κοινοπραξία, είτε ο νέος παραχωρησιούχος θα αναλάβουν έναντι κάποιου fee τη λειτουργία.

Προς διευθέτηση τα τελευταία ανοιχτά θέματα της Εγνατίας Οδού  

Απροσδιόριστη είναι προς το παρόν η ημερομηνία κατάθεσης προς κύρωση στη Βουλή της σύμβασης που έχει υπογραφεί ήδη από τον περασμένο Μάρτιο μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis για την Εγνατία Οδό, στην οποία η κοινοπραξία έχει ανακηρυχθεί ανάδοχος ήδη από το 2021.

Μετά τη νομοθετική ρύθμιση για την αύξηση του κομίστρου διέλευσης (ώστε να συνάδει με τις αντίστοιχες συμβάσεις παραχώρησης της χώρας), οι υπογραφές έπεσαν αλλά το τελικό οικονομικό κλείσιμο δεν προχωρά καθώς – πέρα από την έγκριση της Βουλής – αναμένεται η πιστοποίηση γεφυρών και σηράγγων, η αποτύπωση της κατάστασης του οδικού άξονα 700 χλμ, αλλά και ο «χειρισμός» για άδειες ελευθέρων διελεύσεων που διαθέτουν σήμερα χρήστες του οδικού άξονα, καθώς η ύπαρξη αυτών αντιβαίνει στο συμφέρον του παραχωρησιούχου και αυτής καθ’ αυτής της σύμβασης.

Υπενθυμίζεται ότι και την 35ετή παραχώρηση της Εγνατίας Οδού, η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis έχει εξασφαλίσει ίδια και δανειακή χρηματοδότηση, ενώ έχει συσταθεί και η εταιρεία ειδικού σκοπού που θα αναλάβει τον αυτοκινητόδρομο.

Όσον αφορά το ΒΟΑΚ εκ των πραγμάτων η οριστικοποίηση της σύμβασης μετατίθεται για το 2025, καθώς ως προσωρινός ανάδοχος η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αιτήθηκε παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας οριστικοποίησης έως το Νοέμβριο του 2024, καθώς εκκρεμεί ο διαγωνισμός ανάδειξης ανεξάρτητου μηχανικού. 

Υπενθυμίζεται πως η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ επικράτησε στον mega διαγωνισμό της συγκεκριμένης σύμβασης παραχώρησης ως προτιμητέος επενδυτής τον Ιανουάριο του 2024 έναντι των κοινοπρακτικών σχημάτων Άκτωρ Παραχωρήσεις – Μυτιληναίος (νυν Metlen) και Άβαξ – Egis – Meridiam.

Ακολούθως, καθώς δεν υπήρξαν ενστάσεις από τους συμμετέχοντες, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ανακηρύχθηκε προσωρινός ανάδοχος του έργου τoν Mάρτιο του 2024 και σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίας η καταληκτική ημερομηνία της περιόδου οριστικοποίησης των συμβατικών εγγράφων ήταν η 18η Αυγούστου 2024.

Πέρα από τα παραπάνω για την τελική συμβασιοποίηση της Παραχώρησης απομένουν πολλά βήματα, που περιλαμβάνουν τόσο τον «σκόπελο» των προσφυγών Δήμων της Κρήτης, αλλά και ζητήματα τεχνικής φύσης, πέρα από τα στάδια ωρίμασης και εγκρίσεων.