Η προ ημερών ολοκλήρωση της συναλλαγής για την υπο-παραχώρηση του Λιμένος Καβάλας «Φίλιππος Β΄», από το σχήμα «ΣΑΡΙΣΑ Υπό-Παραχώρηση Λιμένος Καβάλας Φίλιππος ΙΙ Α.Ε.» στο οποίο ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είναι αρχικός μέτοχος – leader και μέλος με ποσοστό 35%, είναι μία μόνο από τις σημαντικές διεργασίες που αφορούν μεγάλα περιφερειακά λιμάνια της χώρας, καθώς στο «κάδρο» αξιοποίησης βρίσκονται το Λαύριο, ο Βόλος, ενδεχομένως η Ραφήνα, αλλά και οι υποδομές σε Πάτρα, Κατάκολο (αλλά και Καβάλα) σε σχέση, όμως, με την Κρουαζιέρα.
Για την ιστορία, και αναφορικά με την Καβάλα, η εταιρεία ειδικού σκοπού υπό τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ υπέγραψε το πρωτόκολλο παράδοσης – παραλαβής με τον τοπικό Οργανισμό Λιμένος, με τον επενδυτή να αναλαμβάνει για 40 έτη το δικαίωμα χρήσης, λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης ενός σταθμού πολλαπλών χρήσεων σε τμήμα του συγκεκριμένου λιμένα.
Βάσει της συμφωνίας, η συνολική αξία του τιμήματος για το λιμάνι Καβάλας διαμορφώνεται σε περίπου 34 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβανομένου του εφάπαξ τιμήματος και των εγγυημένων αμοιβών που θα καταβάλλονται ετησίως προς το Δημόσιο κατά την τεσσαρακονταετή περίοδο παραχώρησης.
Επιπρόσθετα, το χρηματοοικονομικό μοντέλο του υπο-παραχωρησιούχου προβλέπει επενδύσεις 36 εκατ. ευρώ για την περαιτέρω ανάπτυξη του λιμένα, όπως και την πραγματοποίηση δαπανών βαριάς συντήρησης.
Μια υποδομή που έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον της αγοράς είναι αυτή του Λαυρίου.
Ο λιμένας του Λαυρίου αποτελεί το τρίτο μεγαλύτερο λιμάνι της Αττικής και, λόγω της εγγύτητάς του με δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, το Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος αλλά και τα λιμάνια του Πειραιά και της Ραφήνας, προσφέρεται ιδιαίτερα για τουριστική ανάπτυξη, με δραστηριότητες όπως η κρουαζιέρα και ο ελλιμενισμός σκαφών αναψυχής.
Τα προεπιλεγέντα επενδυτικά σχήματα (6 από τα 8 που αρχικά συμμετείχαν) είναι τα εξής: ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Olympic Marine (Γ. Προκοπίου) – MSC Cruises, Jet Plan Shipping (μέλος της γνωστής ακτοπλοϊκής SEAJETS) – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις (ΕΛΛΑΚΤΩΡ), GPH Cruise Port Finance – Promarine, Israel Shipyards Industries, ΙΝΤΕΡΚΑΤ.
Προσφορές, εκτός απροόπτου, αναμένονται μέσα στο πρώτο τρίμηνο 2025, αν δεν αλλάξει κάτι στον σχεδιασμό. Η διαδικασία γίνεται στο πλαίσιο του διαγωνισμού για την αξιοποίηση του Οργανισμού Λιμένος Λαυρίου Α.Ε., μέσω πώλησης πλειοψηφικού ποσοστού, με την εν λόγω αποκρατικοποίηση να έχει την ιδιαιτερότητα της μεταβίβασης μεριδίου 50% συν μίας μετοχής
Εν αναμονή αποφάσεων για αξιοποίηση των λιμένων Ραφήνας και Βόλου
Οι αντιδράσεις τοπικών Δήμων και της Περιφέρειας Αττικής βάζουν ερωτηματικά στον διαγωνισμό αξιοποίησης του λιμένα Ραφήνας.
Σύμφωνα με το master plain, προβλέπεται σε πρώτη φάση η επέκταση του προσήνεμου μόλου που θα ενισχύσει αισθητά την ασφάλεια, δίχως να αυξηθούν οι θέσεις ελλιμενισμού για τα πλοία (ιδίως μέχρι να γίνουν επεκτάσεις δρόμων και μέσων σταθερής τροχιάς προς το λιμάνι), μπορούν να προχωρήσουν σημαντικά, με σεβασμό προς το περιβάλλον, έργα υποδομής για τον εκσυγχρονισμό του λιμένα (π.χ. η κατασκευή σύγχρονου επιβατικού σταθμού του κυρίως λιμένα, η κατασκευή τριώροφου κτιρίου στάθμευσης αυτοκινήτων κ.α.), ανεξάρτητα από την επέκταση της Αττικής Οδού και του προαστιακού, όπως και έργα ενεργειακής αναβάθμισης.
Λογικά, εντός των επόμενων μηνών και έως το Πάσχα θα έχει γνωστοποιηθεί η απόφαση του ΣτΕ για την προσφυγή της Goldair κατά του διαγωνισμού αξιοποίησης του Οργανισμού Λιμένος Βόλου. Εκεί, έχει επικρατήσει ο ΟΛΘ με προσφορά 51 εκατ. ευρώ (για το 67% των μετοχών), όμως, ο ανταγωνισμός έχει προσφύγει στα Δικαστήρια.
Οι κύριες δραστηριότητες της εταιρείας περιλαμβάνουν υπηρεσίες εμπορευμάτων και εμπορευματοκιβωτίων, χάλυβα και παλιοσίδερα, ξηρό και υγρό χύδην φορτίο και υπηρεσίες επιβατών, συμπεριλαμβανομένων ferry boat προς τις Σποράδες, καθώς και δραστηριότητες κρουαζιέρας. Επιπρόσθετα, έχει γίνει και διαγωνισμός για την αποκατάσταση των ζημιών στον Λιμένα Βόλου (σχεδόν 10 εκατ. ευρώ) με ανάδοχο την ΤΕΚΑΛ, που προφανώς θέλει χρόνο ωρίμανσης, αν και πρόσφατα ο επικεφαλής του PPF (Μονάδα Ωρίμανσης Συμβάσεων του Υπερταμείου), Π. Σταμπουλίδης, σημείωνε ότι έως το καλοκαίρι θα έχουν γίνει σημαντικά έργα ώστε ο λιμένας να είναι λειτουργικός.
Έργα για τη φιλοξενία κρουαζιερόπλοιων σε Πάτρα, Κατάκολο και Καβάλα
Εξελίξεις αναμένονται και για το λιμάνι της Πάτρας, όπου «τρέχει» η διαδικασία έγκρισης με την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος του master plan.
Μια και ο λόγος για τον εν λόγω λιμένα, εκκίνησε διαγωνισμός για την ανάπτυξη δραστηριότητας κρουαζιέρας σε τρία σημαντικά λιμάνια της χώρας, ειδικότερα σε Πάτρα, Κατάκολο και Κεντρικό Λιμένα Καβάλας «Απόστολος Παύλος».
Το πρώτο τμήμα του διαγωνισμού αφορά το δικαίωμα χρήσης, συντήρησης, λειτουργίας και εκμετάλλευσης για την ανάπτυξη κρουαζιέρας στο παλαιό λιμάνι της Πάτρας, αρμοδιότητας του Οργανισμού Λιμένος Πατρών (ΟΛΠΑ ΑΕ) αλλά και του λιμανιού του Κατάκολου με ελάχιστη διάρκεια τα 30 έτη. Το δεύτερο τμήμα αφορά την υπο-παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης, συντήρησης, λειτουργίας και εκμετάλλευσης για την ανάπτυξη κρουαζιέρας σε τμήμα του Κεντρικού Λιμένα Καβάλας «Απόστολος Παύλος», εντός της περιοχής αρμοδιότητας του Οργανισμού Λιμένος Καβάλας (ΟΛΚ Α.Ε.), με ελάχιστη διάρκεια τα 30 έτη.
Το λιμάνι του Κατάκολου κατατάχθηκε μεταξύ των 10 λιμένων κρουαζιέρας με τη μεγαλύτερη επιβατική κίνηση το 2023, κυρίως λόγω της εγγύτητάς του με την Αρχαία Ολυμπία, με 206 κρουαζιερόπλοια και 390.153 επιβάτες. Έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετεί έως τρία κρουαζιερόπλοια με μήκος άνω των 350 μέτρων.
Το λιμάνι της Πάτρας κατατάσσεται ως λιμάνι διεθνούς σημασίας και αποτελεί μέρος του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών.
Ο παλιός λιμένας Πάτρας έχει χερσαία ζώνη έκτασης 106.474 τ.μ. και στο υφιστάμενο masterplan προβλέπεται μία θέση ελλιμενισμού αποκλειστικά για κρουαζιερόπλοια. Το 2023 περί τα 13 κρουαζιερόπλοια κατέπλευσαν στο λιμάνι της Πάτρας με 800 επιβάτες. Ο κεντρικός λιμένας Καβάλας «Απόστολος Παύλος» διαθέτει δύο θέσεις ελλιμενισμού για την εξυπηρέτηση κρουαζιερόπλοιων με μήκος άνω των 200 μέτρων.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος, η επιβατική κίνηση στον τομέα της κρουαζιέρας ανήλθε το 2023 σε 21.052 (36 κρουαζιερόπλοια), κατατάσσοντας το λιμάνι της Καβάλας μέσα στα 20 λιμάνια κρουαζιέρας με τη μεγαλύτερη κίνηση.
Εκκρεμούν επίσης διαδικασίες αξιοποίησης υποδομών στη Λευκίμμη Κέρκυρας, αναφορικά με το «Καταφύγιο τουριστικών σκαφών στη θέση Σπηλιά» (επίσης στο «νησί των Φαιάκων»), το οικονομικό κλείσιμο για τη μαρίνα Αργοστολίου, η διαγωνιστική διαδικασία για την αξιοποίηση της μαρίνας Σκιάθου, της Ζακύνθου, της Ρόδου, της μαρίνας Μυκόνου (στο Υπερταμείο είχε περιέλθει όλος ο Λιμένας Μυκόνου με τρεις διακριτές δραστηριότητες: Επιβατική ναυτιλία, Κρουαζιέρα και Μαρίνα), ενώ προβλέπεται και νέος διαγωνισμός για την αξιοποίηση της Μαρίνας Καλαμαριάς (ο παλιός ακυρώθηκε) με πιο ήπιους, όμως, όρους δόμησης.
