Την ανάγκη να προχωρήσουν το ταχύτερο δυνατόν τα έργα αποκατάστασης των υποδομών της Θεσσαλίας σε οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο, ύψους σχεδόν 1,3 δισ. ευρώ, επισημαίνει ο Περιφερειάρχης Δημήτρης Κουρέτας σε συνέντευξή του στο energodromio.gr.
Ο κ. Κουρέτας σημειώνει μάλιστα πως η Περιφέρεια έχει προλειάνει το έδαφος μέσα από μια σειρά παρεμβάσεων ώστε να διευκολύνει τις νέες εργολαβίες για να προχωρήσουν απρόσκοπτα οι κατασκευαστικές εργασίες.
Αναφορικά με τα φαινόμενα κατολίσθησης που σημειώθηκαν στον παραλιακό δρόμο Ρακοποτάμου – Κεραμιδίου, τόνισε πως το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί και δεν έχει παραληφθεί από τις τεχνικές υπηρεσίες της Περιφέρειας, ενώ νέος μελετητής θα αναλάβει να εξετάσει τα στοιχεία αντοχής του.
Επιπλέον, ο κ. Κουρέτας υπογραμμίζει τη σημασία που έχει ο αντιπλημμυρικός σχεδιασμός για την Περιφέρεια της Θεσσαλίας, δίνει τη γενικότερη εικόνα των συγκεκριμένων έργων, ενώ κάνει λόγο για μια δύσκολη αρδευτικά χρονιά σε περίπτωση που η ανομβρία συνεχιστεί.
Η συνέντευξη του κ. Κουρέτα έχει ως ακολούθως:
Αρχικά, θα θέλαμε το σχόλιό σας αναφορικά με τα φαινόμενα κατολίσθησης που σημειώθηκαν στον παραλιακό δρόμο Ρακοποτάμου – Κεραμιδίου.
«Καταρχάς το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί και δεν έχει παραληφθεί από τις τεχνικές υπηρεσίες της Περιφέρειας. Κρίναμε σκόπιμο να ελεγχθεί εξονυχιστικά η μελέτη για το δρόμο Ρακοπόταμος – Κεραμίδι από ειδικό πραγματογνώμονα από το Πολυτεχνείο, για το γεγονός ότι ένας δασικός χωματόδρομος χαρακτηρίστηκε επαρχιακός δρόμος στη Μελέτη που έγινε πριν από χρόνια. Αυτός ο δρόμος, δημοπρατήθηκε το 2019, και η σύμβαση υπογράφηκε στις 7 Αυγούστου 2020, με υποχρεωτική την κατασκευή αρχικά για δύο χρόνια, τα οποία στη συνέχεια έγιναν τέσσερα χρόνια. Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Όρων έκανε σχεδόν 10 χρόνια για να γίνει και να εγκριθεί (2007- 2016) και μιλούσε για βελτίωση του υφιστάμενου χωματόδρομου δασικής οδού, που δεν εμπίπτει στο εθνικό ή επαρχιακό δίκτυο των νομών. Αντί αυτού, το 2019, ήρθε στο Περιφερειακό Συμβούλιο ένα έργο, το οποίο ονομάστηκε «επαρχιακός Δρόμος Ρακοποτάμου – Κεραμιδίου». Το ερώτημα λοιπόν είναι το εξής: Αυτή η μελέτη, η οποία πήρε περιβαλλοντικούς όρους, σαν δασικός δρόμος, τηρήθηκε; Πρέπει κάποιος να το ψάξει. Επιπλέον στην αρχική μελέτη, υπήρχαν δύο σημεία 400 μέτρων με στροφή, όπου προβλέπονταν ένα ρεύμα κυκλοφορίας και προορίζονταν φανάρια, τη στιγμή εκεί δεν υπήρχε ηλεκτρικό ρεύμα!
Ας υποθέσουμε ότι θέλουμε να ενώσουμε την Λάρισα με το Βόλο από τα παράλια. Αυτός ο δρόμος πήγαινε μέχρι το Κεραμίδι, που είναι μια απόσταση 12 χιλιομέτρων από το Ρακοπότομο και από εκεί για να ενωθεί με τη Ζαγορά, είναι επιπλέον 35 χιλιόμετρα. Ούτε δρόμος υπάρχει, ούτε τα χρήματα, δηλαδή είναι ένα τυφλός δρόμος, που εξυπηρετεί ελάχιστους. Όταν αναζητούμε κονδύλια για την αποκατάσταση βασικών οδικών αρτηριών που συνδέουν κατοικημένες περιοχές, δεν γίνεται να δαπανούμε εκατ. ευρώ για έναν δρόμο που θα εξυπηρετεί ελάχιστους».
Τα έργα αποκατάστασης του σιδηροδρομικού και οδικού δικτύου στη Θεσσαλία έχουν καθυστερήσει αρκετά. Με ποιο τρόπο θα μπορούσε η Περιφέρεια να συμβάλλει στην ταχύτερη υλοποίησή τους, δεδομένου ότι το προσεχές διάστημα θα ανατεθούν οι συγκεκριμένες συμβάσεις;
«Η Περιφέρεια έχει κάνει έναν τιτάνιο αγώνα για να παρουσιάζει η Θεσσαλία την σημερινή εικόνα. Εάν κάνετε μια περιοδεία, θα νομίζετε πως δεν έχει περάσει «τυφώνας», πως δεν έγιναν βιβλικές καταστροφές. Εννοείται πως σε δεκάδες σημεία απαιτείται η παρέμβαση του κράτους για μόνιμες αποκαταστάσεις, ενώ η Περιφέρεια αποκατέστησε 8 γέφυρες, μεταξύ πολλών άλλων παρεμβάσεων, και τα συγκεκριμένα έργα έχουν μόνιμο χαρακτήρα. Δεν ξέρω τι άλλο μπορεί από την Περιφέρεια γιατί έχουμε κάνει τα αδύνατα, δυνατά, με πόρους περιορισμένους. Έχουμε στρώσει το έδαφος για να διευκολύνουμε τις νέες εργολαβίες».
Από την 1η Σεπτεμβρίου 2024 η περιφέρεια προωθεί την υλοποίηση μεγάλων αντιπλημμυρικών έργων, συνολικού προϋπολογισμού 80 εκατ. ευρώ. Σε τι στάδιο βρίσκεται σήμερα ο εν λόγω σχεδιασμός;
«Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, δεν έχουμε περιθώριο να μην έχουμε «ευαγγέλιο» τον αντιπλημμυρικό σχεδιασμό και να προχωρούν τα έργα ευθύνης μας χωρίς παρεκκλίσεις από τα χρονοδιαγράμματα.
Σήμερα στην Θεσσαλία με ευθύνη της Περιφέρειας έχουν υλοποιηθεί έργα προϋπολογισμού 75 εκατομμυρίων ευρώ σε 432 σημεία, ενώ ξεκίνησαν νέα έργα προϋπολογισμού 42 εκατομμυρίων ευρώ και οι αντιπλημμυρικές ζώνες εξελίσσονται. Ακόμη ωστόσο δεν μπορούμε να κρατήσουμε το νερό στις ορεινές περιοχές, γιατί δεν έχουν αρχίσει τα έργα ορεινής υδρονομίας. Τα έργα θα αρχίσουν να κατασκευάζονται στο τέλος του 2025 και στο τέλος του 2026 θα έχουν ολοκληρωθεί, σύμφωνα με τον προγραμματισμό. Ταυτόχρονα σχεδιάζουμε και τη δημιουργία δομημένων πλημμυρικών ζωνών κατά μήκος των ποταμών.
Εμείς, συνεχίζουμε την σκληρή δουλειά και οι πολίτες αντιλαμβάνονται πως κάθε προγραμματισμός μας έχει εφαρμογή. Πολίτης είμαι και εγώ και γνωρίζω πως όλοι θέλουμε να βλέπουμε τα έργα προστασίας και ασφάλειας να υλοποιούνται, όλοι θέλουμε στις δεσμεύσεις που δίνονται να έχουν αντίκρισμα. Βρίσκομαι συνεχώς στις πληγείσες περιοχές και δεν παρεκκλίνω από την άποψη ότι ο καθένας από εμάς όταν έχει την εξουσία πρέπει να έχει και την ευθύνη που του αναλογεί και αυτή την ευθύνη πρέπει να την παίρνει. Εμείς την ευθύνη την πήραμε πριν ακόμα αναλάβουμε επίσημα, το 2024.
Έχω επισημάνει ότι το πρόβλημα στην Θεσσαλία δεν λύνεται με ευχές, είναι δύσκολο ζήτημα και απαιτώ όλους να δουν το πρόβλημα κατάματα και να ξεκινήσουν τα έργα που έχει στην ευθύνη του το Υπουργείο Υποδομών.
Τα μεγάλα έργα προϋπολογισμού 1,3 δισ. ευρώ βρίσκονται στον «πάγο» για το οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο με αρμοδιότητα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών».
Θεωρείτε πως η αντοχή της Θεσσαλίας στα έντονα καιρικά φαινόμενα, ιδίως μετά τη δυσάρεστη εμπειρία του Daniel, βρίσκεται σήμερα σε καλύτερο επίπεδο;
«Οι μέχρι τώρα βροχοπτώσεις ευτυχώς δεν έχουν δημιουργήσει ζητήματα και από την παρακολούθηση των φαινομένων έχουμε καταγράψει βροχοπτώσεις περίπου στο 40% του Daniel. Διαπιστώσαμε πως με τα έργα που υλοποιούμε το σύστημα σε αυτό το επίπεδο «αντέχει», αλλά αυτό δεν είναι αρκετό γιατί κανείς από εμάς δεν γνωρίζει το αύριο. Πρέπει όμως να γίνει κατανοητό ότι τα έργα, δεν αποτελούν από μόνα τους το απόλυτο εχέγγυο ασφάλειας.
Η «βιβλική» καταστροφή δυο αλλεπάλληλες φορές μέσα σε είκοσι ημέρες στη Θεσσαλία δεν είναι απλά «πλημμύρες» που κατέστρεψαν υποδομές, μετέβαλαν ακόμα και το ανάγλυφο μια ολόκληρης περιφέρειας και προκάλεσαν τεράστιες επιπτώσεις τις ζωές των ανθρώπων.
Ασφάλεια είναι οι μετακινήσεις των πολιτών, των οικονομικών εκμεταλλεύσεων, η προστασία των αστικών υποδομών. Αυτό το κεφάλαιο είναι ένας διαφορετικός σχεδιασμός, περισσότερο πολύπλοκος. Δεν είναι μόνο οι πλημμύρες και οι επιπτώσεις τους, αλλά είναι και οι πυρκαγιές, ενδεχομένως στο μέλλον και οι σεισμοί.
Για την ενίσχυση της ασφάλειας των πολιτών η Περιφέρεια επένδυσε σε σύγχρονη τεχνολογία και καλλιέργησε τις συνεργασίες με φορείς και εθελοντικές ομάδες γιατί η προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών παραμένει αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα. Εμείς δημιουργούμε μια Περιφέρεια «πολιτικής προστασίας» γιατί δεν αρκούν οι υποδομές. Το σύνολο των φορέων, των υπηρεσιών, της διοίκησης και των εθελοντών , το έχουμε κινητοποιήσει, μέσα από ένα νέο πολυδύναμο μοντέλο διαχείρισης κρίσεων και δημιουργήσαμε μια νέα κουλτούρα. Δεν είναι τυχαίο ότι η Πυροσβεστική Διοίκηση Θεσσαλίας μεταφέρθηκε δίπλα από το γραφείο μου».
Αναφορικά με τη λειψυδρία, η κατάσταση στην περιφέρεια δείχνει ανησυχητική, αφού καταγράφεται έλλειμμα 465 εκατ. κυβικών νερού σε ετήσια βάση. Ποιους τρόπους αντιμετώπισης της δυσάρεστης αυτής κατάστασης εξετάζετε;
«Μπορεί να μην ανήκει στην ευθύνη της Περιφέρειας η διαχείριση του νερού, αλλά έχω ξεκαθαρίσει πως μικροπολιτική δεν πρόκειται να γίνει ανεκτή ούτε για ένα κυβικό και το έχω διαμηνύσει σε όλους τους τόνους. Στηρίζω τον Οργανισμό Υδάτων που ανέλαβε την ευθύνη του νερού στην Θεσσαλική υδρολογική λεκάνη γιατί η σωστή διαχείριση είναι κοινωνική αλλά και αναπτυξιακή υπόθεση και απαιτείται στην κυριολεξία σχέδιο ανασυγκρότησης μόνο για το νερό.
Σε αυτό το πλαίσιο στηρίξαμε και οργανώσαμε την διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης, ενός περιβάλλοντος συναντίληψης για το τι πρέπει να γίνει την φετινή δύσκολη χρονιά και δόθηκαν εγγυήσεις διαφάνειας στην διαχείριση του νερού. Περιθώριο για παραβίαση κανόνων δεν υπάρχει γιατί χωρίς νερό δεν μπορεί να υπάρξει αγροτική παραγωγή και χωρίς αγροτική παραγωγή δεν μπορεί να υπάρξει μέλλον για τη Θεσσαλία, αλλά και για ολόκληρη τη χώρα.
Σε λίγο θα ξεκινήσει η αρδευτική περίοδος του 2025, δεύτερη χρονιά από τις πλημμύρες του 2023, με τους αγρότες μας να μην έχουν συνέλθει ακόμη από τις καταστροφικές συνέπειες τους, παρότι ως Περιφέρεια κάναμε ότι είναι ανθρωπίνως δυνατό για έργα αποκατάστασης σε όλες τις περιοχές που επλήγησαν. Όλες οι ενδείξεις και τα υδρολογικά στοιχεία που διαθέτουμε, μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η φετινή αρδευτική χρονιά θα είναι δύσκολη. Πρέπει να υπάρχει σοβαρός προγραμματισμός, συνεργασία και τήρηση των αποφάσεων που έχουν ληφθεί, από όλους τους εμπλεκόμενους στην διαχείριση του νερού και από όλους τους αρδευτές, κατά μήκος του Πηνειού.
Το επόμενο διάστημα όλοι μας, υπηρεσίες, φορείς, διαχειριστές και χρήστες νερού θα πρέπει να πάρουμε όλα τα αναγκαία μέτρα και να είμαστε σε ετοιμότητα για τα πιθανά προβλήματα που θα αντιμετωπίσουμε, ιδιαίτερα μάλιστα αν συνεχιστεί η ανομβρία και δεν μεσολαβήσουν διαστήματα με βροχοπτώσεις που θα αμβλύνουν τις ανάγκες για αρδευτικό νερό. Πέρασαν πολλά χρόνια με υπονόμευση στην διαχείριση του νερού και σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή και περάσαμε σε νέα κλίμακα κρίσης. Την τελευταία κλίμακα.
Ταυτόχρονα με την διαχείριση του λιγοστού νερού είναι αναγκαίο να τελειώσουμε και με αβελτηρίες χρόνων. Πρέπει να τελειώσει το φράγμα της Συκιάς για να μπορέσουμε να μεταφέρουμε ένα μικρό μέρος των υδάτων του Αχελώου για τον εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφορέα της Θεσσαλίας και την ανάσχεση του φαινομένου της ερημοποίησης των εδαφών της. Ο Αχελώος κουβαλά κάθε χρόνο 4,2 δισ. κυβικά και θα παίρνουμε μόνο τα 250 εκατ. κυβικά.
Επιβάλλεται παράλληλα να ολοκληρωθούν τα Δίκτυα μεταφοράς και διανομής νερού του ταμιευτήρα της Κάρλας, τα Φράγματα Ληθαίου, Ναρθακίκου, Κακλιτζόρεμα, Δελερίων, Αμπελακίων, Αγιοκάμπου, Μπελμά, Ξεριά Αλμυρού, το Φράγμα Πύλης, Φράγμα Μουζακίου, Φράγμα Ενιπέα Φαρσάλων, οι Ταμιευτήρες Κάρλας και Κραννώνα, ο τεχνητός εμπλουτισμός της Χάλκης , ο Νεοχωρίτης, Πεδινές λιμνοδεξαμενές και τα έργα ορεινής υδρονομίας, για να καλύψουμε τα ελλείμματα»
Σχεδόν ένα χρόνο από τα εγκαίνια του Επιχειρησιακού Κέντρου Πολιτικής Προστασίας της Θεσσαλίας, είστε ικανοποιημένος από την μέχρι τώρα λειτουργία του;
«Δεν συνηθίζω να «ευλογώ τα γένια μου», αλλά η λέξη ικανοποιημένος για όσα πετύχαμε σε ελάχιστο χρονικό διάστημα δεν είναι αντιπροσωπευτική…
Δημιουργήσαμε με δικούς μας πόρους, το πρώτο Κέντρο Συντονισμού Πολιτικής Προστασίας στο κεντρικό κτήριο της Περιφέρειας στη Λάρισα και λειτουργεί ως κεντρικός κόμβος σχεδιασμού και διαχείρισης κρίσεων, με στόχο την έγκαιρη πρόληψη και την αποτελεσματική αντιμετώπιση φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών.
Διοικητικά δημιουργήσαμε Διεύθυνση, γιατί υπήρχε μόνο ένας υπάλληλος και επενδύσαμε σε ένα υπερσύγχρονο Γεωπληροφοριακό Σύστημα Δεδομένων, το οποίο επιτρέπει μεταξύ άλλων παραμέτρων την παρακολούθηση μετεωρολογικών δεδομένων και φυσικών φαινομένων σε πραγματικό χρόνο. Το δίκτυο μας περιλαμβάνει 50 μετεωρολογικούς σταθμούς σε συνεργασία με το Αστεροσκοπείο Αθηνών, 7 σταθμούς μέτρησης της ποιότητας της ατμόσφαιρας, 14 σημεία μέτρησης της στάθμης των ποταμών και πάνω από 70 κάμερες σε ευαίσθητες περιοχές της Περιφέρειας. Μέσω αυτής της υποδομής επιτυγχάνεται και η έγκαιρη προειδοποίηση των πολιτών για επικίνδυνα φαινόμενα.
Το Κέντρο, που είναι το ισχυρότερο εργαλείο για τις Πυροσβεστικές Δυνάμεις, μας έδωσε μεγάλες επιχειρησιακές δυνατότητες για πρόληψη, έγκαιρη προειδοποίηση, άμεση επέμβαση, διαχείριση των συνεπειών και αποκατάσταση. Έχουμε αποκτήσει την δυνατότητα να έχουμε χρονοσειρές μετρήσεων, τις οποίες συσχετίζουμε και με επιδημιολογικά δεδομένα, δίνοντας την ευκαιρία στους επιστήμονες να μελετήσουν και ζητήματα δημόσιας ασφάλειας , όπως με την πανώλη και την ευλογιά των ζώων. Εκτιμώ πως σε αυτόν τον τομέα είμαστε πολύ μπροστά, γιατί παράλληλα στηρίζουμε την κοινωνία των πολιτών με συνεργασίες με αερολέσχες, δεκάδες εθελοντικές ομάδες, ξεκινήσαμε πρόγραμμα παροχής χώρων σε ομάδες που δεν διαθέτουν και μετέχουν στον επιχειρησιακό σχεδιασμό.
Ο πυρήνας της απόφασης δημιουργίας του Κέντρου ήταν να δώσουμε σε κάθε πολίτη το μήνυμα της εμπιστοσύνης. Τους είπαμε πως «είμαστε εδώ», για ότι και αν συμβεί και αποδείχθηκε με τις πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού».
Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι νέες επενδύσεις της Περιφέρειας σε ότι αφορά στις κτιριακές υποδομές για το 2025;
«Η προτεραιότητά μας είναι κυρίως η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και τα Κέντρα Υγείας. Ανακοινώσαμε έργα 40 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση των υποδομών σε Νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας, εξοπλίζοντας τις κλινικές με τεχνολογικά μηχανήματα που δεν έχουν άλλα νοσοκομεία της χώρας, συνολικής αξίας 3,8 εκατ. ευρώ για το 2025.
Για το 2025 τα κονδύλια που θα αφιερώσουμε στις κοινωνικές δομές και δράσεις ανέρχονται σε 3,5 εκατομμύρια και στη στήριξη της δημόσιας υγείας στα 11,3 εκατομμύρια. Περισσότερα από 10 εκατομμύρια ευρώ μέσω του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης θα επενδυθούν σε νέα έργα που αφορούν και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο.
Δημιουργούμε κλειστά κολυμβητήρια, γυμναστήρια, κτίρια της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής και το νέο γηροκομείο Λάρισας. Πρόκειται για έργα που ξεπερνούν τα 35 εκατομμύρια ευρώ Ειδικότερα, πρόκειται για:
Η Θεσσαλία, όπως και ο ίδιος έχετε υποστηρίξει, μπορεί να γίνει πρότυπο αγροτικής καινοτομίας. Με ποιο τρόπο;
«Η Θεσσαλία κατέχει το 21% της φυτικής παραγωγής της χώρας με 776 εκατ. ευρώ αξίες, το 13% της ζωικής παραγωγής με αξίες 330,8 εκατ. ευρώ και η συνολική ακαθάριστη αξία του πρωτογενούς τομέα της Θεσσαλίας φτάνει το 1,12 δις. Ευρώ. Στόχος της Περιφέρειας Θεσσαλίας είναι η αύξηση της αξίας της φυτικής παραγωγής στα 2 δις μέχρι το 2030 και της ζωικής παραγωγής στα 500 εκατ. μέχρι το ίδιο.
Πιστεύω- και με τις πολιτικές που εφαρμόζουμε στηρίζω- μια Θεσσαλία αυτοδύναμη, με ένα σύστημα πολυκαλλιέργειας με υψηλή διατροφική αξία. Αυτοδυναμία σημαίνει και μείωση της εξάρτησης από τις επιδοτήσεις και ανακάλυψη νέων αγορών από τους παραγωγούς και τους συνεταιρισμούς, τους οποίους η Περιφερειακή Αρχή στηρίζει έμπρακτα. Από τις βασικές πτυχές επίσης του σχεδίου ανάπτυξης είναι η στήριξη των προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ. Έχουμε επικεντρωθεί στην υποστήριξη των «θεσσαλικών γεωργιών» με εμπλοκή της Περιφέρειας στην εκπαίδευση και στις συμβουλές, σύνδεση με την έρευνα και προώθηση της καινοτομίας όλων των τύπων, για εξασφάλιση ποιοτικών και ιδιότυπων προϊόντων. Θέλουμε μια ανάπτυξη βασισμένη στους πόρους της Θεσσαλίας και τη θεσμική ενδυνάμωση της Περιφέρειας Θεσσαλίας ως μηχανισμού για την αποτελεσματική υποστήριξη της αγροτικής ανάπτυξης με έρευνα και καινοτομία και σύνδεση με την παραγωγή, και σε αυτό το πλαίσιο βαδίζουμε».
