Το δρόμο για την κύρωσή της από τη Βουλή πήρε η σύμβαση για την νέα 25ετή παραχώρηση της Αττικής Οδού, καθώς αυτό είναι ένα από τα βασικά προαπαιτούμενα προκειμένου να αλλάξει χέρια ο αυτοκινητόδρομος και τη σκυτάλη της λειτουργίας του να αναλάβει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε ένα ασφυκτικό πλαίσιο ελάχιστων ημερών.

Έως τις 6 Οκτωβρίου θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί σειρά προϋποθέσεων, στις οποίες σε ό,τι αφορά το Δημόσιο συγκαταλέγονται πλην της κύρωσης της σύμβασης, τυχόν εγκρίσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, παράδοση από το Δημόσιο του Χώρου Εκτέλεσης του Έργου στον παραχωρησιούχο, η οποία πραγματοποιείται με την υπογραφή του Πρωτοκόλλου Παράδοσης – Παραλαβής, υπογραφή των Συμβάσεων Παροχής Υπηρεσιών από τις Υπηρεσίες Έκτακτης Ανάγκης και παράδοση στον παραχωρησιούχο του Επικαιροποιημένου Μητρώου Μεταβιβαζόμενων Περιουσιακών Στοιχείων.

Στα προαπαιτούμενα από την πλευρά του παραχωρησιούχου συγκαταλέγεται η υποβολή επιστολής από τους Δανειστές ή την Πληρεξούσια Τράπεζα με την οποία θα βεβαιώνεται ότι οι Καθορισμένες Δανειακές Συμβάσεις είναι σε πλήρη ισχύ και βεβαίως η καταβολή της Αμοιβής Παραχώρησης.

Υπενθυμίζεται ότι η σύμβαση υπεγράφη έναντι ανταλλάγματος 3,27 δισ. ευρώ, ποσό που είναι το υψηλότερο στην ιστορία του ΤΑΙΠΕΔ, ενώ ο παραχωρησιούχος θα αποδίδει ετησίως στο ΤΑΙΠΕΔ ποσοστό 7,5% επί των πάσης φύσεως εσόδων από την εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου, ενώ κατά τη διάρκεια της παραχώρησης θα υλοποιήσει επενδύσεις και δαπάνες αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού ύψους 380 εκατ. ευρώ.

Στόχος είναι ο αυτοκινητόδρομος να αλλάξει λειτουργό χωρίς αυτό να προκαλέσει προβλήματα στους τελικούς χρήστες καθώς η Αττική Οδός παίζει κρίσιμο ρόλο στο κυκλοφοριακό της πρωτεύουσας.

Μείωση διοδίου στα 2,5 ευρώ

Αυτό που θα καταλάβουν οι οδηγοί, πάντως, από τα μεσάνυχτα της 6ης Οκτωβρίου είναι το μειωμένο αντίτιμο των διοδίων, το οποίο θα πέσει στα 2,50 από 2,80 ευρώ που είναι σήμερα. Η μείωση αφορά τις εξής κατηγορίες οχημάτων: επιβατικά (Ι.Χ.), ελαφρά εμπορικά οχήματα και αυτοκίνητα με τροχόσπιτα.

Σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης, τα διόδια της Αττικής Οδού, όπως συμβαίνει και με αυτά των υπόλοιπων αυτοκινητόδρομων θα υπόκεινται πλέον σε ετήσια τιμαριθμική αναπροσαρμογή, βάσει του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή όπως διαμορφώνεται την 30ή Σεπτεμβρίου κάθε έτους.

Ο παραχωρησιούχος μπορεί να αναπροσαρμόζει τα διόδια την 1η Ιανουαρίου κάθε ημερολογιακού έτους και οφείλει να ειδοποιεί το Δημόσιο και να δημοσιεύει τα νέα τέλη τα οποία πρόκειται να χρεωθούν το νωρίτερο ένα μήνα πριν. Σε κάθε περίπτωση καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου παραχώρησης το ελάχιστο Βασικό Τέλος Διοδίου που ο παραχωρησιούχος δικαιούται να επιβάλλει σε οχήματα της κατηγορίας 2 δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το Βασικό Τέλος Διοδίου.

Η εικόνα δεν είναι ακόμα σαφής ως προς τι θα ισχύσει για τους κατόχους πομποδεκτών και έναντι ποιου αντιτίμου θα χρεωθεί το υπόλοιπο των διελεύσεων που διαθέτουν.

Οι χρήστες διατηρούν, πάντως, το δικαίωμα «να καταγγείλουν αζημίως και οποτεδήποτε τις συμβάσεις αυτές, τηρουμένων κατά τα λοιπά των ειδικότερων συμβατικών όρων. Στην περίπτωση αυτή, αναλαμβάνουν τυχόν μη αναλωμένο υπόλοιπο της συνδρομής τους», αναφέρεται.

Αντιμετώπιση κυκλοφοριακού φόρτου με διαφοροποιημένο διόδιο

Το μειωμένο αντίτιμο θα ισχύσει για μία πενταετία, μετά την παρέλευση της οποίας ο παραχωρησιούχος έχει δικαίωμα ανατιμήσεων και μάλιστα κλιμακωτών προκειμένου να αντιμετωπιστούν ζητήματα κυκλοφοριακής συμφόρησης, τα οποία άλλωστε ήδη παρατηρούνται σε συγκεκριμένα τμήματα του αυτοκινητοδρόμου.

Όπως ορίζεται στη σύμβαση, προς αντιμετώπιση τυχόν εκτεταμένων φαινομένων κυκλοφοριακής συμφόρησης παρέχεται στον παραχωρησιούχο, μετά την πέμπτη επέτειο της Ημερομηνίας Έναρξης Παραχώρησης, η δυνατότητα να προτείνει σύστημα Διαφοροποιημένου Διοδίου Τέλους για διαφορετικές χρονικές περιόδους (π.χ. ώρες αιχμής και ώρες εκτός αιχμής), διαφορετικούς τύπους ημερών (π.χ. καθημερινές, Σαββατοκύριακα και αργίες) ή και διαφορετικούς Σταθμούς Διοδίων υπό την προϋπόθεση η μέση ωριαία ταχύτητα της διαμπερούς κυκλοφορίας στην κατεύθυνση αιχμής και στις δύο περιόδους αιχμής (πρωί και βράδυ) να είναι χαμηλότερη από 45 km/h για 30 ημέρες εντός περιόδου έξι συνεχόμενων μηνών, της θερινής περιόδου (15/6-31/8) μη συμπεριλαμβανομένης, σε τουλάχιστον τρία από τα τέσσερα κατωτέρω τμήματα του Αυτοκινητοδρόμου:

• Τμήμα Α: Α/Κ Λ. Δ. Πλακεντίας (13) – Α/Κ Αθηνών – Λαμίας (8)

• Τμήμα Β: Α/Κ Παπάγου (Υ2)-Α/Κ Αγ. Παρασκευής (Υ4)

• Τμήμα Γ: Α/Κ Λ. Φυλής (6) – Α/Κ Αθηνών- Λαμίας (8)

• Τμήμα Δ: Α/Κ Λεονταρίου (16) – Α/Κ Λ. Δ. Πλακεντίας (13).

Η εν λόγω πρόταση θα πρέπει να εγκριθεί από το δημόσιο, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του ανεξάρτητου μηχανικού, καθώς και να ενημερωθεί σχετικά η DGMove και εφόσον κριθεί απαραίτητο να ληφθεί σύμφωνη γνώμη της.

Το προτεινόμενο σύστημα ξεκαθαρίζεται πως θα εφαρμοστεί με ευθύνη, επιμέλεια και έξοδα του παραχωρησιούχου.

Ο παραχωρησιούχος δικαιούται να θεσπίσει σύστημα εκπτώσεων στα Διόδια Τέλη ή ειδικών μειωμένων τελών διοδίων για συχνή ή καθημερινή χρήση ή για οποιαδήποτε άλλη ειδική κατηγορία χρηστών, αλλά σε καμία περίπτωση τα διόδια δεν θα μπορούν να υπερβούν, μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, τα Βασικό Τέλος Διοδίου ανά κατηγορία οχήματος.

Επιπλέον θα πρέπει να μεριμνά ώστε να μη δημιουργούνται ουρές αναμονής στις πύλες των σταθμών διοδίων μεγαλύτερες των 6 οχημάτων ανά πύλη για περισσότερα από 15 λεπτά ανά ημέρα, και για περισσότερες από 90 ώρες ανά έτος.

Ο παραχωρησιούχος υποχρεούται να λειτουργεί ηλεκτρονικό σύστημα διοδίων με την υποχρέωση λειτουργίας και τουλάχιστον μιας χειροκίνητης πύλης καταβολής διοδίων ανά κατεύθυνση σε κάθε σταθμό διοδίων.

Η πύλη αυτή μπορεί να λειτουργεί είτε με εισπράκτορα είτε με μηχανήματα είσπραξης διοδίων που δέχονται πιστωτικές/χρεωστικές κάρτες και μετρητά (σε ευρώ) και θα πρέπει να είναι εξοπλισμένη με μικροφωνική εγκατάσταση που θα επιτρέπει στον χρήστη να επικοινωνεί εξ αποστάσεως με το προσωπικό του παραχωρησιούχου.

Στην περίπτωση που ο παραχωρησιούχος επιλέξει να εγκαταστήσει πλήρως αυτοματοποιημένο σύστημα διαχείρισης διελεύσεων και είσπραξης διοδίων με ελεύθερη ροή οχημάτων (χωρις δρύφακτο – Free Flow system), υποχρεούται να προβλέψει και την εγκατάσταση των αναγκαίων διαδρόμων χειροκίνητης είσπραξης διοδίων ώστε να εξυπηρετούνται οι χρήστες που δεν έχουν προμηθευτεί κατάλληλο ηλεκτρονικό εξοπλισμό.

Με τη νέα σύμβαση διασφαλίζεται και η πληρωμή των διοδίων σε περίπτωση διέλευσης χωρίς την καταβολή του αντιτίμου.

Ο παραχωρησιούχος μπορεί να υποβάλει σχετικό αίτημα συνοδευόμενο από ευκρινή φωτογραφία του αριθμού κυκλοφορίας του οχήματος με επισημείωση του χρόνου διέλευσης και βεβαίωση Αρμόδιας Αρχής για τα στοιχεία του υπόχρεου που θα εκδίδεται εντός 5 ημερών από τη σχετική αίτηση.

Αυτό θα αποτελεί πλήρη απόδειξη για τη διέλευση του οχήματος χωρίς την καταβολή του αντιτίμου και για την υποχρέωση του ιδιοκτήτη του να καταβάλει το οφειλόμενο τέλος και το 20πλάσιο ποσό απ΄αυτό, ως αστική ποινή.

Ο παραχωρησιούχος, μετά από παρέλευση 15 ημερών θα δικαιούται να ζητήσει και έκδοση διαταγής πληρωμής και για τα δύο αυτά ποσά με βάση την παραπάνω βεβαίωση, ενώ το Δημόσιο μπορεί να επιβάλει επιπροσθέτως οποιαδήποτε επιπλέον πρόστιμα ορίζει ο ΚΟΚ.

Οι εν λόγω προβλέψεις ισχύουν και για συναλλαγές σε χειροκίνητες πύλες, ηλεκτρονικές πύλες, και πύλες με ειδική συσκευή αποδοχής νομισμάτων ή/και πιστωτικών και χρεωστικών καρτών και ανεξάρτητα από την επιλογή του παραχωρησιούχου να εγκαταστήσει ή όχι πλήρως αυτοματοποιημένο σύστημα διαχείρισης διελεύσεων και είσπραξης διοδίων με ελεύθερη ροή οχημάτων.

Αξιολόγηση ανά διετία

Στη σύμβαση περιλαμβάνονται επίσης διατάξεις για τη διασφάλιση της επαρκούς συντήρησης, της εύρυθμης λειτουργίας του οδικού άξονα και της προστασίας του δημοσίου συμφέροντος.

Ο παραχωρησιούχος θα αξιολογείται κάθε δύο έτη, αλλά και μεμονωμένα, επί των βασικών δεικτών απόδοσης (KPIs).

Σε περίπτωση αδυναμίας επίτευξης των στόχων προβλέπεται η επιβολή χρηματικών ποινών και άλλες κυρώσεις ανάλογα με την υστέρηση στην προβλεπόμενη επίδοση.

Ασαφές παραμένει ακόμα το τί θα γίνει με τους περίπου 800 εργαζομένους στην υφιστάμενη παραχώρηση, καθώς το συγκεκριμένο θέμα δεν είχε διευκρινιστεί έως το βράδυ της Παρασκευής, όπως μεταφέρουν πηγές κοντά στην υπόθεση.

Βάσει της σύμβασης, ο νέος παραχωρησιουχος δεν υποχρεούται να διατηρήσει παλαιές συμβάσεις και δεν ευθύνεται για απαιτήσεις και αξιώσεις που απορρέουν από οποιαδήποτε εργασιακή σύμβαση ή σχέση που συνδέεται με την υλοποίηση της παλιάς σύμβασης παραχώρησης του 1996.

Ορίζεται, πάντως, ότι ο νέος παραχωρησιούχος εντός μίας ημέρας από την παράδοση σε αυτόν των συμβάσεων που έχουν συνάψει οι «Αττική Οδός Α.Ε.» και «Αττικές Διαδρομές Α.Ε.» για τη λειτουργία και εκμετάλλευση του δρόμου, θα προσδιορίσει ποιες από αυτές θέλει να διατηρήσει ως μεταβιβαζόμενες.

Οι μεταβιβαζόμενες συμβάσεις, οι οποίες λήγουν την ημερομηνία έναρξης παραχώρησης ή την προηγουμένη, «παρατείνονται αυτοδικαίως για χρονικό διάστημα τεσσάρων μηνών από την Ημερομηνία Έναρξης Παραχώρησης, δυνάμενου του Παραχωρησιούχου να προβεί οποτεδήποτε εντός της ανωτέρω περιόδου σε καταγγελία οποιασδήποτε εκ των συμβάσεων αυτών αζημίως».

Ρητώς ορίζεται πάντως ότι ο νέος παραχωρησιούχος δεν καθίσταται διάδοχος του προηγούμενου και των υπεργολάβων της εταιρίας και δε μεταβιβάζονται σε αυτόν δικαιώματα και υποχρεώσεις της «Αττική Οδός Α.Ε», ενώ – όπως αναφέρεται – δεν ευθύνεται έναντι οιουδήποτε δανειστή ή τρίτου και για οιαδήποτε χρέη ή οφειλές της εταιρίας Αττική Οδός ΑΕ.