Όπως προκύπτει από την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το ποσοστό του εισοδήματος που ξοδεύουν οι Έλληνες για στέγαση είναι το υψηλότερο στην Ε.Ε. και έφτασε το 2022 στο 34,2% (ακολουθούν η Ολλανδία, η Δανία και η Γερμανία), όταν οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι ξοδεύουν κατά μέσο όρο το 19,9%.

Ακόμη μία αρνητική πρωτιά είναι αυτή της υπερβολικής επιβάρυνσης λόγω κόστους στέγασης. Το 2022 το 27% του πληθυσμού της χώρας επωμίστηκε κόστος στέγασης που αναλογούσε σε ποσοστό άνω του 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του, όταν το αντίστοιχο ποσοστό πληθυσμού στη Ζώνη του Ευρώ διαμορφώθηκε σε 9,4%.

Περιθώρια περαιτέρω ανόδου των τιμών

Αναφορικά με τις τιμές των ακινήτων, η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά ότι υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω ανόδου, παρά τη σημαντική αύξησή τους τα τελευταία χρόνια. Και τούτο διότι οι τιμές των κατοικιών στην Ελλάδα απέχουν ακόμη από το ιστορικό υψηλό που είχε καταγραφεί πριν από τη δημοσιονομική κρίση του 2008. Η υψηλότερη τιμή του δείκτη παρατηρήθηκε το έτος 2008 (101,7) και στη συνέχεια ακολούθησε σταθερά καθοδική πορεία, για να καταγραφεί η χαμηλότερη τιμή το 2017 (59). Αντίστοιχη είναι και η εξέλιξη του επιπέδου των ενοικίων, με τον σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται σε 98,5 με βάση τα στοιχεία του γ΄ τριμήνου του 2023, έναντι 94,8 το δ΄ τρίμηνο του 2022. Ο δείκτης ενοικίων, σε αντίθεση με τον δείκτη τιμών κατοικιών, παραμένει σημαντικά χαμηλότερα από την υψηλότερη τιμή που έχει λάβει ιστορικά (124,3 το γ΄ τρίμηνο του 2011).

Το β΄ τρίμηνο του 2023 οι τιμές των νέων διαμερισμάτων (ηλικίας έως 5 ετών) αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 13,8%, ενώ οι τιμές των παλαιών διαμερισμάτων κατά 14,1%. Οι αυξήσεις στα αστικά κέντρα είναι βέβαια μεγαλύτερες, αφού στη Θεσσαλονίκη (16,4%) και σε άλλες μεγάλες πόλεις (14,6%) ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των τιμών διαμερισμάτων ξεπέρασε τον αντίστοιχο μέσο ρυθμό αύξησης για το σύνολο της χώρας.

Συγκρατημένη η αύξηση της ζήτησης για στεγαστικά δάνεια

Παρά τη συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών, συγκρατημένη παραμένει η αύξηση της ζήτησης για στεγαστικά δάνεια. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, οι εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα διαμορφώθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2023 σε 507,8 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 1,8% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, και παραμένουν χαμηλές τόσο ως απόλυτο μέγεθος όσο και σε σύγκριση με τo επίπεδο προ της παγκόσμιας κρίσης.

Οι εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα ανήλθαν σε 241,5 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 10,7% σε σχέση με το β΄ τρίμηνο του 2022, και υπεγράφησαν 3.097 νέες δανειακές συμβάσεις. Το φετινό β΄ τρίμηνο η μέση εκταμίευση δανείου ανήλθε σε 78.000 ευρώ.

Σημειωτέον ότι το μερίδιο αγοράς των τεσσάρων σημαντικών πιστωτικών ιδρυμάτων όσον αφορά τις εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα ανήλθε σε 91,5%.