Η Ελλάδα είναι μία από τις τελευταίες εναπομείνασες χώρες στην Ευρώπη που προσφέρουν χρυσή βίζα. Τα αμφιλεγόμενα προγράμματα “διαμονής μέσω επενδύσεων” επιτρέπουν σε εύπορους ξένους να αποκτήσουν το δικαίωμα παραμονής σε μια χώρα μακροπρόθεσμα.

Το Euronews εξηγεί ότι οι ανησυχίες για την ασφάλεια και τον πληθωρισμό οδήγησαν πολλά κράτη της ΕΕ να καταργήσουν τις χρυσές βίζες τα τελευταία χρόνια.

Η Ελλάδα εγκαινίασε το πρόγραμμά της το 2013 κατά τη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης. Οι βίζες προορίζονταν να φέρουν χρήματα στη χώρα κατά τη διάρκεια της κατάρρευσης της αγοράς ακινήτων.

Το πρόγραμμα επιτρέπει σε υπηκόους τρίτων χωρών που αγοράζουν ακίνητα συγκεκριμένης αξίας να γίνουν προσωρινοί κάτοικοι.

Αρχικά, μια επένδυση σε ακίνητα ύψους 250.000 ευρώ ή περισσότερο θα μπορούσε να εξασφαλίσει πενταετή άδεια παραμονής στην Ελλάδα, η οποία θα μπορούσε να μετατραπεί σε υπηκοότητα μετά από επτά χρόνια.

Αλλά πέρυσι, οι ανησυχίες για τις διογκωμένες τιμές των κατοικιών οδήγησαν την κυβέρνηση να αυξήσει το όριο σε 500.000 ευρώ σε ορισμένες περιοχές, μεταξύ των οποίων της Αθήνας, της Μυκόνου, της Σαντορίνης και της Θεσσαλονίκης.

Τώρα, το όριο αυτό θα μπορούσε να αυξηθεί περαιτέρω στα 800.000 ευρώ, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.

Γιατί η Ελλάδα αυξάνει το όριο επένδυσης της χρυσής βίζας

Αν και η χρυσή βίζα της Ελλάδας μπορεί επίσης να αποκτηθεί μέσω επένδυσης 400.000 ευρώ σε κρατικά ή ιδιωτικά ομόλογα και μετοχές, η αγορά ακινήτου είναι η πιο δημοφιλής οδός για την παραμονή μέσω επένδυσης.

Το νέο ανώτερο όριο επένδυσης για ακίνητα θα εφαρμοστεί σε περιοχές που αντιμετωπίζουν έλλειψη κατοικιών και πίεση στις τιμές των ενοικίων, δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης στη Βουλή την περασμένη εβδομάδα.

Σε περιοχές της χώρας που η οικιστική ζήτηση δεν υφίσταται πιέσεις, το όριο θα μπορούσε να παραμείνει στα 250.000 ευρώ, πρόσθεσε.

Τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατά 40% από το 2018, αναγνώρισε, και περίπου το 7% των πωλήσεων ακινήτων στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια σχετίζεται με τη χρυσή βίζα.

“Οι αυξήσεις στις τιμές πώλησης έχουν φτάσει στο σημείο όπου οι μόνιμοι κάτοικοι με τις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες δεν μπορούν να αγοράσουν σπίτι για να καλύψουν τις στεγαστικές τους ανάγκες”, τονίζει ο κ. Θεμιστοκλής Μπάκας, διευθύνων σύμβουλος του πανελλαδικού δικτύου E-Real Estates.

“Συγκεκριμένα, από το 2017 έως το δεύτερο τρίμηνο του 2023, καταγράφεται αύξηση 71% στις τιμές πώλησης νεόδμητων κατοικιών στην Αττική, συμπαρασύροντας ταυτόχρονα τις τιμές πώλησης παλαιότερων ακινήτων”.

Ο στόχος του υψηλότερου ορίου είναι να φέρει περισσότερα χρήματα στην Ελλάδα και παράλληλα να μειωθεί ο αριθμός των χρυσών θεωρήσεων που εκδίδονται.

Οι βραχυχρόνιες ενοικιάσεις για διακοπές συμπιέζουν τους τοπικούς πόρους

Εκτός από την εκτίναξη των τιμών των ενοικίων και των ακινήτων, το σύστημα διαμονής μέσω επενδύσεων έχει κατηγορηθεί ότι πιέζει τους τοπικούς πόρους, όπως η ιατρική περίθαλψη – ειδικά σε μέρη όπου τα ακίνητα ενοικιάζονται ως παραθεριστικές μισθώσεις μέσω πλατφορμών όπως η Airbnb.

Επομένως, οι ιδιοκτήτες ακινήτων με χρυσή βίζα που σχεδιάζουν να νοικιάσουν τα σπίτια τους στην Ελλάδα θα μπορούσαν επίσης να αναγκαστούν να τα μισθώνουν μακροπρόθεσμα στο μέλλον.

Ωστόσο, ορισμένοι ακτιβιστές θέλουν η κυβέρνηση να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα και να αφαιρέσει τα ακίνητα από τις επενδυτικές επιλογές της χρυσής βίζας.

Το πρόγραμμα, πάντως, απέφερε σημαντικά έσοδα στο ελληνικό κράτος, 4,3 δισ. ευρώ την περίοδο μεταξύ 2021 και 2023.

Ενώ η κυβέρνηση στοχεύει να ελέγξει την ξένη ιδιοκτησία ακινήτων στην Ελλάδα με την αύξηση των επενδύσεων χρυσής βίζας, η ανακοίνωση μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα.

“Τη στιγμή που η κυβέρνηση ανακοίνωσε την πιθανή αύξηση του επενδυτικού ορίου, η ζήτηση των επενδυτών ακινήτων για αγορά ακινήτων με στόχο τη χρυσή βίζα τριπλασιάστηκε”, τονίζει ο κ. Μπάκας

“Συγκεκριμένα, οι άμεσες ξένες επενδύσεις στον τομέα των ακινήτων έφτασαν τα 2 δισ. ευρώ το 2022”.

Ως εκ τούτου, ο κ. Μπάκας περιγράφει τις αυξήσεις των επενδύσεων της χρυσής βίζας ως “μονόδρομο”, ιδίως σε περιοχές με υψηλή ζήτηση.

Αντιθέτως, θα ήθελε να δει το πρόγραμμα να χρησιμοποιείται ως “αναπτυξιακό εργαλείο στις περιοχές της Ελλάδας που χρειάζονται επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας”.

“Για παράδειγμα, στη Θεσσαλία, η οποία έχει υποστεί τεράστιες ζημιές από τις καταστροφικές πλημμύρες το όριο των επενδύσεων θα πρέπει να οριστεί στα 200.000 ευρώ για το επόμενο έτος και προκειμένου να αποφευχθεί πρόβλημα με το στεγαστικό απόθεμα, θα πρέπει να ισχύει μόνο για νεόδμητα ακίνητα ηλικίας έως 5 ετών” υπογραμμίζει.

Ομοίως, το όριο θα μπορούσε να μειωθεί για όσους επενδύουν σε μικρά χωριά με στόχο την τουριστική ανάπτυξη ή τη δημιουργία φοιτητικών ή οικονομικά προσιτών κατοικιών.

“Το επενδυτικό πρόγραμμα της χρυσής βίζας δεν είναι ένα κακό πρόγραμμα, απλώς δεν το λειτουργούμε σωστά”, κατέληξε ο κ. Μπάκας.