Τα τρία εκατομμύρια φτάνουν τα αδήλωτα γεωτεμάχια στο Κτηματολόγιο από το τελευταίο πρόγραμμα κτηματογράφησης της χώρας που αφορά την περιφέρεια και το οποίο – ύστερα από τις παρατάσεις – ολοκληρώνεται στις 30 Νοεμβρίου 2024.

Αυτό επεσήμανε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Γεωπληροφορικής και Κτηματολογίου (ΣΕΓΕΚ) Νίκος Ραμπαούνης μιλώντας την Τετάρτη (25/9) στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής κατά την ακρόαση φορέων στο πλαίσιο συζήτησης του νομοσχεδίου του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για το Κτηματολόγιο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε, οι ανάδοχοι καθ’ όλη τη διάρκεια των προγραμμάτων κτηματογράφησης έχουν συλλέξει, επεξεργαστεί και καταχωρίσει 31 εκατομμύρια δικαιώματα σε όλη την επικράτεια.

Το 35% εξ αυτών πέρασε στο λειτουργούν Κτηματολόγιο, αναδεικνύοντας 334.000 άγνωστα γεωτεμάχια.

Στο πλαίσιο του τελευταίου προγράμματος κτηματογράφησης έχουν συλλεγεί έως τώρα 20 εκατ. δικαιώματα και παραμένουν άγνωστα περίπου 3 εκατ. γεωτεμάχια, τα οποία εμπεριέχουν πάνω από 5 εκατ. άγνωστα δικαιώματα. «Άρα το Κτηματολόγιο ολοκληρώνεται με σημαντικές παραδοχές και εκκρεμότητες, με δασικά, με ενστάσεις, με αγνώστου ιδιοκτήτη ακίνητα», ανέφερε.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, η επεξεργασία των δηλώσεων έως τώρα έχει αναδείξει πλήθος ακινήτων τα οποία θα καταγραφούν στο κτηματολόγιο ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» με κίνδυνο να περιέλθουν στην ιδιοκτησία του Δημοσίου, από το οποίο οι κάτοχοί τους θα πρέπει στη συνέχεια να τα διεκδικήσουν δικαστικά με υψηλό κόστος, χρονοβόρα διαδικασία και αμφίβολα αποτελέσματα.

Ο κ. Ραμπαούνης σημείωσε ότι θα πρέπει να προβλεφθεί λύση εντός του λειτουργούντος Κτηματολογίου με την ολοκλήρωση των προγραμμάτων ώστε οι ενδιαφερόμενοι, οι οποίοι πιθανότατα θα θελήσουν να υποβάλουν δήλωση σε περίπτωση μεταβίβασης, να έχουν αυτό το δικαίωμα και μάλιστα με απλοποιημένες διαδικασίες και χωρίς υπερβολικό κόστος «ώστε να συμπληρωθεί το παζλ και να κλείσει σιγά σιγά το ιδιοκτησιακό της χώρας», όπως υπογράμμισε.

Πάντως, αν και η διαδικασία παραμένει ανοιχτή για ορισμένες περιφέρειες έως και την καταληκτική ημερομηνία της 30ής Νοεμβρίου, ο ρυθμός υποβολής δηλώσεων ακίνητης περιουσίας εμφανίζει μεγάλη «κόπωση».

Σύμφωνα με τον κ. Ραμπαούνη, το τελευταίο εξάμηνο ο ρυθμός υποβολής δικαιωμάτων είναι κάτω από το 0,20% το μήνα και δύσκολα θα φτάσει στο χρόνο στο 1%.

Ο ίδιος απέδωσε τη χαμηλή συμμετοχή στην κουλτούρα των διαδοχικών παρατάσεων που είχε καλλιεργηθεί, ειδικά στα χρόνια της πανδημίας: «Όσο χρόνο και να κρατήσεις ανοικτό το Κτημαολόγιο, τα ποσοστά που λείπουν θέλουν πολλά χρόνια για να έρθουν».

Ακίνητα… στο βυθό της θάλασσας

Φαίνεται όμως πως και στις δηλώσεις που έχουν υποβληθεί, τα λάθη είναι πολλά καθώς το πρόγραμμα «ΚΤΗΜΑ 16» αφορά πλήθος ακινήτων χωρίς τίτλους ιδιοκτησίας, πολλά εκ των οποίων έχουν δια λόγου περάσει στα χέρια των σημερινών ιδιοκτητών τους.

Να σημειωθεί πως, όπως επεσήμανε ο Μιχάλης Νικολάου, μέλος της συντονιστικής επιτροπής προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας, υπάρχουν χιλιάδες ακίνητα για τα οποία οι ιδιοκτήτες δεν έχουν προβεί σε διορθώσεις λόγω άγνοιας: «Για παράδειγμα στη Ζάκυνθο, η οποία έχει κτηματογραφηθεί από παλιά παρατηρούμε ότι οι συντεταγμένες διαφέρουν από το σημερινό γεωδαιτικό σύστημα με αποτέλεσμα πολλά ακίνητα κτηματογραφημένα να εντοπίζονται μέσα στη θάλασσα! Αν δεν δοθεί παράταση, θα πρέπει να γίνει τροποποίηση της νομοθεσίας και το τεκμήριο του δημοσίου να είναι μαχητό, να αρθεί. Είναι καλή η θέσπιση, αλλά ακόμα δεν την έχουμε δει».

Τόνισε επίσης ότι ο όγκος των εκκρεμοτήτων που θα έχουν συσσωρευτεί θα φανούν την επόμενη μέρα, ενώ σ’ αυτές θα προστεθούν νέα στοιχεία από διοικητικές πράξεις, απαλλοτριώσεις, και πολεοδομικά σχέδια.

Παρέμβαση στο φλέγον αυτό θέμα έκανε και ο Στράτος Παραδιάς, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) ζητώντας με πρωτοβουλία του υπουργείου να ανοίξει η συζήτηση ώστε να βρεθεί μια λύση μέσα από την ίδια την υπηρεσία χωρίς να χρειαστεί οι ιδιοκτήτες που δεν έχουν υποβάλει δηλώσεις να καταφύγουν στα δικαστήρια όπου οι διαδικασίες θα κρατήσουν χρόνια με εντελώς αμφίβολα αποτελέσματα.

«Η διαδικασία θα πρέπει να αλλάξει. Το δημόσιο δεν μπορεί αυτόματα να γίνει ιδιοκτήτης τεραστίων περιουσιών. Πρέπει να μπορούν κάποια στιγμή να δηλωθούν και θα ήταν πιο παραγωγικό αντί να συζητάμε για παρατάσεις, να προβλεφθεί πως θα γίνει αυτό με σύντομη διαδικασία και όχι με προσφυγή στα δικαστήρια. Δεν μπορεί να ταλαιπωρήσει τους πολίτες το αμάχητο τεκμήριο του Δημοσίου. Άλλωστε και το Δημόσιο δεν έχει αποδειχθεί και ο καλύτερος διαχειριστής ακινήτων», είπε χαρακτηριστικά.

Το υπουργείο, πάντως, έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι δεν υφίσταται ζήτημα παράτασης μετά την τελευταία που εκπνέει στις 30 Νοεμβρίου, καθώς η κτηματογράφηση της χώρας πρέπει να κλείσει και εκεί στοχεύει και το νομοσχέδιο που συζητείται αυτές τις μέρες στη Βουλή.

Σύμφωνα με το υπουργείο, με το εν λόγω σχέδιο νόμου επιχειρείται:

• Η επιτάχυνση της διαδικασίας κτηματογράφησης, για την επίτευξη του στόχου για μετάβαση του συνόλου της χώρας σε καθεστώς λειτουργούντος κτηματολογίου εντός 2025, καθώς και η θέσπιση νέας ψηφιακής διαδικασίας διόρθωσης γεωμετρικών στοιχείων ακινήτων
• Η απλοποίηση και η επιτάχυνση των διαδικασιών μεταβίβασης ακινήτων, καταχώρισης εγγραπτέων πράξεων και διόρθωσης κτηματολογικών εγγραφών, σε καθεστώς λειτουργούντος κτηματολογίου, για την αποφυγή πολύπλοκων διοικητικών διαδικασιών και πολύχρονων δικαστικών διαμαχών.
• Η αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης, καθώς και νέων εφαρμογών για την περαιτέρω αναβάθμιση των υπηρεσιών που παρέχει το ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο».
• Η ενίσχυση της επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας στην οργάνωση και λειτουργία του ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο».