«Γκάζι» στο πρόγραμμα που θα μετατρέψει σε «έξυπνα» 120.000 κτίρια σε όλη την Ελλάδα επιχειρεί να πατήσει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης προκειμένου να μη χαθούν τα 100 εκατ. ευρώ, τα οποία έχουν δεσμευτεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για το σκοπό αυτό.

Κι αυτό καθώς η σχετική πλατφόρμα μπορεί να είναι ανοιχτή εδώ και περίπου εννέα μήνες, αλλά η προσέλευση των ενδιαφερομένων κρίνεται απογοητευτική με τον αριθμό των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί να είναι πολύ χαμηλότερος των προσδοκιών.

Τόσο το υπουργείο όσο και οι πάροχοι αποδίδουν την απροθυμία του κοινού στο γεγονός ότι οι όροι του προγράμματος κινούνταν σε λανθασμένη κατεύθυνση, αλλά – ενώ αυτό είχε διαπιστωθεί εγκαίρως – η αλλαγή των όρων στα προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης παραμένει μία υπόθεση χρονοβόρα.

Πλέον με Κοινή Υπουργική Απόφαση, η οποία υπεγράφη περίπου μία εβδομάδα πριν, η δράση έγινε πιο «φιλική» σε μία τελευταία προσπάθεια προσέλκυσης των επαγγελματιών εγκαταστατών σε πρώτη φάση, οι οποίοι θα αναλάβουν να αποδώσουν έτοιμα κτίρια ώστε να υποδεχτούν υπηρεσίες οπτικής ίνας μόλις ζητηθούν υπηρεσίες υπερυψηλών ταχυτήτων από τους ενοίκους του κτιρίου.

Σήμερα υπολογίζεται ότι ο αριθμός των μη διασυνδεδεμένων κτιρίων αγγίζει τα 400.000 ως εκ τούτου ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς.

Ο νέος σχεδιασμός του προγράμματος προβλέπει ότι πλέον για την ταυτοποίηση του κτιρίου θα χρησιμοποιείται ο Κωδικός Αριθμός Εθνικού Κτηματολογίου (Κ.Α.Ε.Κ) της κάθετης ιδιοκτησίας, ο οποίος θα συμπληρώνεται αυτόματα από το σύστημα, μετά την επιλογή του προς επιδότηση κτιρίου κατά την υποβολή της Αίτησης Έκδοσης «Smart Readiness Vouchers» αντί για το ΑΦΜ της πολυκατοικίας.

Αιτήσεις μέχρι το 2026

Οι αιτήσεις στην πλατφόρμα μπορούν να υποβάλλονται έως το τέλος Ιουνίου 2025, καθώς η διάρκεια του προγράμματος ολοκληρώνεται στα τέλη της ίδιας χρονιάς, αν και εκτιμάται ότι θα ισχύσει και γι’ αυτό το έργο η εξάμηνη παράταση έως τον Ιούνιο του 2026.

Υπενθυμίζεται ότι σκοπός του προγράμματος είναι η αναβάθμιση της «έξυπνης ετοιμότητας» 120.000 κτιρίων της χώρας, μέσω της δημιουργίας σύγχρονων ψηφιακών υποδομών.

Πρόκειται για μια δράση, συνολικού προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ, που «τρέχει» από την Κοινωνία της Πληροφορίας, κεντρικό κόμβο σχεδιασμού και υλοποίησης των έργων του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Σκοπός της δράσης μάλιστα είναι να «κουμπώσει» και με το δεύτερο πρόγραμμα «Gigabit Voucher» μέσω του οποίου 400.000 συνδρομητές θα αποκτήσουν συνδέσεις με ταχύτητα πάνω από 250 Mbps, έργο προϋπολογισμού 80 εκατ. ευρώ, όπως επεσήμανε ανοίγοντας σχετική εκδήλωση της Κοινωνίας της Πληροφορίας (ΚτΠ), ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου.

«Σημαντικός κρίκος στην επιτυχία του «Smart Readiness» είναι οι εγκαταστάτες. Επανασχεδιάσαμε το πρόγραμμα για να ξεπεράσουμε τα όποια εμπόδια και να ενώσουμε δυνάμεις. Αναγνωρίζουμε τις δυσκολίες που υπάρχουν, ωστόσο έχουμε να αναμετρηθούμε με μια ιστορική ευθύνη και μια μοναδική συγκυρία να αξιοποιήσουμε, ώστε να φέρουμε μια νέα εποχή στις τηλεπικοινωνιακές υποδομές της χώρα».

Από την πλευρά του ο Γενικός Διευθυντής Έργων της ΚτΠ, Δημήτρης Γιάντσης επεσήμανε ότι μετά και τον επανασχεδιασμό του προγράμματος «γίνεται σήμερα μία επανεκκίνηση, ένα restart, στη δράση του Smart Readiness».

Χαμηλή η διείσδυση των ευρυζωνικών δικτύων

Το εν λόγω πρόγραμμα σχεδιάστηκε προκειμένου να μειώσει τη σημαντική υστέρηση της Ελλάδας σε σχέση με άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά στην διαθεσιμότητα και διείσδυση των ευρυζωνικών δικτύων υπερυψηλών ταχυτήτων, δεδομένου ότι η κάλυψη σταθερών δικτύων υπερυψηλών ταχυτήτων (VHCN) ανερχόταν βάσει του δείκτη DESI του 2021 σε 10% έναντι 59% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Αντίστοιχα, η διείσδυση ευρυζωνικών υπηρεσιών ταχύτητας 100 Mbps ή μεγαλύτερης ανέρχεται σε μόλις 3% έναντι 34% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Ένα από τα ουσιαστικά προβλήματα της ελληνικής αγοράς που αποτελεί τροχοπέδη στην βελτίωση της διείσδυσης των ευρυζωνικών υπηρεσιών είναι η απουσία σύγχρονων υποδομών στο μεγαλύτερο μέρος του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος της χώρας.

Η πολυπλοκότητα και το υψηλό κόστος για την εγκατάσταση των αναγκαίων υποδομών σε συνδυασμό με το αυξημένο κόστος των ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερυψηλών ταχυτήτων αποτελούν τους κύριους παράγοντες που οδηγούν σε μειωμένη ζήτηση για ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερ-υψηλών ταχυτήτων.

Το Πρόγραμμα Smart Readiness Voucher έρχεται να αντιμετωπίσει το πρόβλημα έλλειψης των αναγκαίων υποδομών σε υφιστάμενα κτίρια και δρα συμπληρωματικά με το Πρόγραμμα Gigabit Voucher προκειμένου να αρθούν εμπόδια που περιορίζουν την πρόσβαση των πολιτών σε ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερυψηλών ταχυτήτων.

Εκτός της διείσδυσης ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερυψηλών ταχυτήτων μέσω του προγράμματος θα επιτευχθεί επίσης:

• Η προετοιμασία για την μελλοντική εγκατάσταση έξυπνων μετρητών δικτύων κοινής ωφέλειας (ηλεκτρισμού, φυσικού αερίου) χωρίς την ανάγκη σημαντικών πρόσθετων εργασιών εκ μέρους των διαχειριστών δικτύων κοινής ωφέλειας
• Η προετοιμασία για την εγκατάσταση και επικοινωνία κατάλληλων αισθητήρων σχετικά με την ασφάλεια, τον έλεγχο καλής λειτουργίας και τη λήψη μετρήσεων που αφορούν στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα των βασικότερων κοινόχρηστων εγκαταστάσεων των κτιρίων (λεβητοστάσιο κεντρικής θέρμανσης και ανελκυστήρας).

Τα επιλέξιμα κτίρια είναι οι μονοκατοικίες και οι πολυκατοικίες υπό τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις εφόσον βρίσκονται εντός της Περιοχής Παρέμβασης, δε διαθέτουν ήδη ενδοκτιριακή οπτική καλωδίωση, ενώ εξαιρούνται από το Πρόγραμμα τα κτίρια ιδιοκτησίας του Δημοσίου, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) και των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα.