Ανεπηρεάστο από την παγκόσμια κρίση εμπορικών ακινήτων φαίνεται να παραμένει το Ντουμπάι, χάρις στην προνοητικότητα των κυβερνητικών αρχών να εγκαταλείψουν ένα οικονομικό μοντέλο δεκαετιών, που κυριαρχούσε σε όλη την πλούσια σε παραγωγή πετρελαίου περιοχή των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, συνδέοντας την κατοικία με την απασχόληση.
Στο πλαίσιο αυτό διεύρυναν το πρόγραμμα της “χρυσής βίζας”, καταργώντας περιορισμούς όπως την εντοπιότητας του πλειοψηφικού μετόχου στις εταιρίες, μεταπήδησαν σε πενθήμερη εργασία Δευτέρας-Παρασκευής και νομιμοποίησαν τη συμβίωση ανύπαντρων ζευγαριών.
Στόχος ήταν το Ντουμπάι να προσλκύσει ομογενείς και παράλληλα να τους ενθαρρύνουν να δημιουργήσουν επιχειρήσεις. Η κίνηση φαίνεται ότι απέδωσε καρπούς, όπως επιβεβαιώνουν και στοιχεία για την πορεία της αγοράς το 2023.
Η πόλη είχε 411.802 ενεργές επιχειρηματικές άδειες το 2023. Εκτίναξη 30% από τα επίπεδα του 2022 και άνοδος 75% από το 2021.
Το Διεθνές Χρηματοοικονομικό Κέντρο του Ντουμπάι (DIFC) δήλωσε ότι ο αριθμός των επιχειρήσεων που είναι εγγεγραμμένες αυξήθηκε κατά 26% το 2023 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος σε πάνω από 5.500. Η ελεύθερη ζώνη απασχολεί τώρα περίπου 41.600 άτομα – μια αύξηση 15%.
Ο αντίκτυπος είναι πιο εμφανής στην αγορά εμπορικών ακινήτων
Η πληρότητα βρίσκεται σε επίπεδα ρεκόρ σε αντίθεση με την πτώση της ζήτησης σε άλλες πόλεις, όπως το Λονδίνο και η Νέα Υόρκη. Στην οικονομική περιοχή του Ντουμπάι, γνωστή ως DIFC, οι χώροι γραφείων είναι σπάνιοι και τα ενοίκια εξακολουθούν να αυξάνονται.
Ο πιο σημαντικός πύργος του επιχειρηματικού κόμβου είναι προς πώληση και η αξία του εκτιμάται ότι μπορεί να ανέλθει έως τα 1,5 δισ. δολ. Αυτό το ακίνητο στο DIFC συγκαταλέγεται μεταξύ των περιουσιακών στοιχείων του Brookfield με τις καλύτερες επιδόσεις παγκοσμίως σε μια εποχή που άλλα περιουσιακά στοιχεία – συμπεριλαμβανομένου του Λος Άντζελες και του Canary Wharf του Λονδίνου – έχουν πληγεί από μειωμένες πληρότητες.
Ο κ. Prathyusha Gurrapu, επικεφαλής έρευνας και συμβουλευτικής στην εταιρεία ακινήτων Cushman & Wakefield Core, επισήμανε ότι ενώ πολλές δυτικές αγορές εξακολουθούν να εργάζονται σε ένα υβριδικό μοντέλο ή ένα μοντέλο εργασίας από το σπίτι, στο Ντουμπάι υπάρχει αύξηση της ζήτησης, καθώς η πλειονότητα των εργαζομένων έχει επιστρέψει στα γραφεία.
Οικονομική ελευθερία
Σίγουρα, εξωτερικοί παράγοντες ενίσχυσαν τις αφίξεις. Οι τραπεζίτες μετακόμισαν από την Ασία για να ξεφύγουν από τα lockdown, ενώ πλούσιοι Ρώσοι μετακόμισαν για να προστατεύσουν περιουσιακά στοιχεία μετά την εισβολή της χώρας τους στην Ουκρανία το 2022.
Σ’ αυτούς προστίθενται εύποροι Ινδοί που αναζητούσαν δεύτερη κατοικία, καθώς και νέοι από την Ευρώπη και την ευρύτερη Μέση Ανατολή, που αναζητούσαν εργασία. Οι κυβερνητικές μεταρρυθμίσεις επέτρεψαν σε ορισμένους να δημιουργήσουν επιχειρήσεις.
Εκτός από την έκρηξη των εμπορικών ακινήτων, σημάδια εισροής είναι ορατά και αλλού. Οι λίστες αναμονής για σχολεία και συλλόγους είναι μεγάλες, ενώ οι βασικοί δρόμοι είναι συνήθως μποτιλιαρισμένοι. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα έργο δημόσιας συγκοινωνίας 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής προβλέπουν ότι ο πληθυσμός του Ντουμπάι θα αυξηθεί στα 5,8 εκατομμύρια το 2040 από πάνω από 3,5 εκατομμύρια που είναι σήμερα.
Οι τιμές των κατοικιών πλησιάζουν σε ρεκόρ, παρά τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων που κυμαίνονται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δύο δεκαετιών. Το μέσο ετήσιο ενοίκιο για βίλες έχει αυξηθεί σε σχεδόν 88.500 δολάρια. Πέρυσι, οι αγοραστές έκαναν ουρές για σπίτια 5 εκατ. δολ. , ενώ κατασκευαστής πούλησε σπίτια αξίας 844 εκατ. δολ. σε ώρες. Οι πωλήσεις πολυτελών κατοικιών αξίας 25 εκατ. δολ. ή περισσότερο διπλασιάστηκαν το 2023.
Παραμένουν οι προκλήσεις
Οι νέοι κανόνες έχουν ανατρέψει την αγορά ακινήτων του Ντουμπάι με πολλούς τρόπους.
Οι κυβερνώντες σε όλη τη Μέση Ανατολή βλέπουν τις βιομηχανίες που βασίζονται στη γνώση ως το μέλλον και οργώνουν τον πετρελαϊκό πλούτο σε τομείς υψηλής τεχνολογίας.
Οι αρχές των ΗΑΕ αναγνώρισαν τη σημασία της παροχής μακροπρόθεσμων οριζόντων και προβλεψιμότητας – το θεμέλιο της λήψης αποφάσεων για τα στελέχη. Οι “χρυσές βίζες” το διασφαλίζουν ως ένα βαθμό.
Την ίδια στιγμή και η Σαουδική Αραβία έχει επίσης ανακοινώσει πρωτοβουλίες για να κάνει το Ριάντ πιο ελκυστικό προορισμό, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις. Ένα μεγάλο ερώτημα είναι εάν είναι έτοιμη από υποδομής, στέγασης, τρόπου ζωής και διοικητικής άποψης για μια εισροή αλλοδαπών υπαλλήλων και των οικογενειών τους. Επιπλέον προβληματισμό προκύπτει και για το κατά πόσο οι άνθρωποι θα εγκαταλείψουν το σχετικά πιο ελεύθερο και πιο κοσμοπολίτικο Ντουμπάι για να μετακομίσουν εκεί.
