Άγχος, κατάθλιψη, στρες και απομόνωση είναι μερικές από τις βασικότερες επιπτώσεις της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην ψυχική υγεία των νέων, συχνά προκαλώντας μεγάλη ανησυχία στους γονείς τους λόγω πραγματικού κινδύνου, σύμφωνα με ειδικές μελέτες ερευνητών του εξωτερικού.

Παράλληλα, η υπερβολική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να επηρεάσει την παραγωγικότητα των εργαζομένων και να θέσει σημαντικούς κινδύνους για τους εργοδότες.

Όλα αυτά βέβαια δεν σημαίνουν ότι τα SoMe (Social Media) δεν προσφέρουν και σημαντικά οφέλη όπως η άμεση κοινωνική αλληλεπίδραση, η ανταλλαγή πληροφοριών, οι ευκαιρίες για αυτοέκφραση και η οικοδόμηση κοινότητας, αλλά η πιο σκοτεινή τους πλευρά μπορεί συχνά να επισκιάσει την θετική.

Οι πιθανές παρενέργειες της υπερβολικής χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην ψυχική υγεία και τη γενική ευεξία περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

Άγχος και κατάθλιψη

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συχνά παρουσιάζουν μια εξιδανικευμένη πραγματικότητα, όπου οι χρήστες ανεβάζουν και μοιράζονται επιμελημένες εικόνες, και αναρτήσεις, παρουσιάζοντας τις καλύτερες στιγμές της ζωής τους σε πλατφόρμες όπως το Instagram, το Facebook και το TikTok.

Πρόσφατη έρευνα αποκαλύπτει ότι το 41% ​​των εφήβων με τη μεγαλύτερη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης βαθμολογούν τη συνολική ψυχική τους υγεία κακή ή πολύ κακή. Η πίεση που νιώθουν να διατηρήσουν μια συγκεκριμένη διαδικτυακή προσωπικότητα και η συνεχής ανάγκη για επιβεβαίωση μέσω likes και σχολίων μπορεί να επιδεινώσει καταστάσεις ψυχικής υγείας όπως ο φόβος της κρίσης ή η απόρριψη από τους συνομηλίκους τους.

Cyberbullying

Ο διαδικτυακός εκφοβισμός — επιθετική συμπεριφορά που εμφανίζεται με ψηφιακά μέσα, όπως προσβλητικά κείμενα, ανάρμοστες αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και παρενόχληση στα chatrooms — φαίνεται να έχει κλιμακωθεί με την άνοδο των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης.

Μια έκθεση από το Pew Research Center αποκαλύπτει ότι περίπου το 46% των εφήβων στις ΗΠΑ έχουν αντιμετωπίσει διαδικτυακό εκφοβισμό.

FOMO

Το ακρωνύμιο FOMO προέρχεται από τις λέξεις Fear Of Missing Out, δηλαδή αναφέρεται στο φόβο του να χάσω κάτι ή να αφήσω μια ευκαιρία να πάει χαμένη! Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα αγχωτικό συναίσθημα που προκύπτει όταν νιώθεις ότι κάτι πολύ πιο ενδιαφέρον συμβαίνει κάπου αλλού και δυστυχώς εσύ το χάνεις!

Ο αριθμός των ανθρώπων που χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι πάνω από 5,17 δισεκατομμύρια παγκοσμίως, με τον μέσο χρήστη να έχει πρόσβαση σε 6,7 πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης μηνιαίως. Αυτή η αυξανόμενη εξάρτηση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει προκαλέσει μια κατάσταση γνωστή ως FOMO. Για παράδειγμα, η μη λήψη πρόσκλησης σε ένα πάρτι στο οποίο έχουν προσκληθεί άλλοι, μπορεί να προκαλέσει συναισθήματα θλίψης και κατάθλιψης.

Διαταραχές ύπνου και χαμηλότερη παραγωγικότητα

Μια έρευνα που διεξήχθη από το Sleep Foundation ανακάλυψε ότι οι ενήλικες στις ΗΠΑ περνούν 3,5 ώρες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πριν τον ύπνο κάθε μέρα και το 74,7% της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης γίνεται ακριβώς πριν τον ύπνο.

Εθισμός

Η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα εθισμού, που χαρακτηρίζονται από ψυχαναγκαστική συμπεριφορά και αδυναμία ελέγχου του χρόνου που αφιερώνεται στο διαδίκτυο. Αυτό το φαινόμενο – που συχνά αναφέρεται ως εθισμός στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – έχει γίνει ολοένα και πιο διαδεδομένο και μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις τόσο στη σωματική όσο και στην ψυχική υγεία.