Αντιμέτωπη με ένα τριπλό στοίχημα βρίσκεται η ηγεσία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης στην τελική ευθεία για την κτηματογράφηση της χώρας, καθώς μέχρι το τέλος της χρονιάς θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία στο 100% της επικράτειας, να έχουν ψηφιοποιηθεί τα αρχεία των πρώην υποθηκοφυλακείων και να έχουν εξαλειφθεί οι εκατοντάδες χιλιάδες εκκρεμότητες, οι οποίες στην πλειονότητά τους κληρονομήθηκαν από τη λειτουργία των υποθηκοφυλακείων.
Το τελευταίο μίλι για να αποκτήσει η χώρα κτηματολόγιο ύστερα από 28 χρόνια προσπαθειών και παλινωδιών, πάντως, δεν θα είναι εύκολο. Σήμερα υπολογίζεται ότι το σύνολο των εκκρεμοτήτων στα Κτηματολογικά Γραφεία που ήδη λειτουργούν και αντιστοιχούν στο 60% της χώρας ξεπερνούν τις 350.000, ενώ με το υφιστάμενο «ισοζύγιο» αιτημάτων και πράξεων που εκδίδονται θα απαιτούνταν άλλα τρία χρόνια για να επιλυθούν αυτές οι εκκρεμότητες.
Κι αυτό χωρίς να υπολογίζονται όσες θα προστεθούν από τις πέντε περιοχές που βρίσκονται ακόμα στο στάδιο συλλογής δηλώσεων ακίνητης περιουσίας, αλλά και όσες νέες προκύπτουν από τα αιτήματα των πολιτών.
Σήμερα από το σύνολο των Κτηματολογικών Γραφείων εκδίδονται περί τις 2.600 αποφάσεις ημερησίως και υποβάλλονται 2.300 νέα αιτήματα. Το ισοζύγιο είναι θετικό, αλλά οι ρυθμοί πρέπει να ανέβουν προκειμένου να εκλείψουν οι παλαιές εκκρεμότητες. Το Κτηματολογικό Γραφείο της Αθήνας κατάφερε να κάνει τη διαφορά μειώνοντας τον αριθμό τους στις 6.500 από 90.000.
Ωστόσο προβλήματα εμφανίζονται ακόμα σε άλλες πόλεις της περιφέρειας καθώς, όπως έχει επισημάνει σε ρεπορτάζ του το energodromio.gr, υπάρχουν 45.000 εκκρεμότητες στη Ρόδο, 59.000 εκκρεμότητες στη Θεσσαλονίκη, 19.000 στην Κατερίνη και από 6.000 στην Καβάλα και τον Βόλο.
Στόχος, πάντως, του υπουργείου, όπως έχει επισημάνει και ο νέος υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αρμόδιος για το Κτηματολόγιο, Χρήστος Μπουκώρος είναι έως το τέλος του 2025 να έχουν εκκαθαριστεί όλες οι λιμνάζουσες εκκρεμότητες με τη συνδρομή τόσο του ανθρώπινου δυναμικού όσο και των νέων ψηφιακών εργαλείων.
«Σύμμαχος» η τεχνητή νοημοσύνη
Στην κατεύθυνση αυτή εφαρμόζονται ήδη λύσεις τεχνητής νοημοσύνης και ψηφιοποίησης του νομικού ελέγχου, οι οποίες αύξησαν την παραγωγικότητα κατά 300% ποσοστό που μεταφράζεται στη διεκπεραίωση 50.000 υποθέσεων τον μήνα από 12.000 πριν.
Στόχος είναι ο αριθμός των αποφάσεων που θα εκκαθαρίζονται έως το τέλος του έτους να προσεγγίσει τις 70.000 μηνιαίως.
Σήμερα το έργο του Κτηματολογίου έχει φτάσει στο 59% σε περαιωμένες μελέτες, ενώ υπολογίζεται ότι το 90% των ιδιοκτησιών σε όλη τη χώρα διαθέτει Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ). Απομένουν οι μελέτες που καθυστέρησαν εξαιτίας δικαστικών προσφυγών και αφορούν την Κέρκυρα, την Κρήτη (βόρειο Ηράκλειο, Χανιά, Ρέθυμνο) και τη Θεσπρωτία, οι οποίες πλέον πρέπει να ολοκληρωθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα και συγκεκριμένα έως τις 30 Μαίου ύστερα και από την δίμηνη παράταση που δόθηκε προκειμένου να προλάβουν περισσότεροι ιδιοκτήτες να δηλώσουν την ακίνητη περιουσία τους.
Δεύτερη πρόκληση αποτελεί η ψηφιοποίηση 600 εκατομμυρίων σελίδων από τα αρχεία των υποθηκοφυλακείων. Και εδώ το χρονικό περιθώριο είναι σφιχτό και πρέπει να τηρηθεί δεδομένου ότι το έργο χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Μέχρι σήμερα έχουν ψηφιοποιηθεί πάνω από 320 εκατομμύρια σελίδες, στις οποίες ωστόσο θα πρέπει να προστεθούν και τα απαραίτητα δεδομένα προκειμένου να μπορεί να εκτελείται απρόσκοπτα η εξ αποστάσεως έρευνα από δικηγόρους, κλπ. Το θέμα αποτελούσε αγκάθι στις σχέσεις μεταξύ υπουργείου και αναδόχων, αλλά σύμφωνα με πηγές του υπουργείου, οδεύει προς επίλυση και έχει επιτευχθεί ήδη μία προφορική συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών.
Στη φαρέτρα του υπουργείου θα βρίσκονται σύντομα ακόμα περισσότερα ψηφιακά εργαλεία με βασικό τη νέα πλατφόρμα metavoles.ktimatologio.gr, μέσω της οποίας οι πολίτες θα μπορούν να διορθώνουν εξωδικαστικά ανακρίβειες και χωρικές μεταβολές στα όρια της ιδιοκτησίας τους.
Η πλατφόρμα αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το πρώτο δεκαήμερο του Μαίου καταργώντας και την τελευταία εργασία που γινόταν έγχαρτα στα Κτηματολογικά Γραφεία.
Πιστοποιημένοι μηχανικοί για τις χωρικές μεταβολές
Οι απαιτήσεις, πάντως, δεν τελειώνουν με την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου στις 31 Δεκεμβρίου, καθώς το περιεχόμενό του θα μεταβάλλεται προκειμένου να διορθώνονται λάθη κυρίως από προηγούμενα πιλοτικά προγράμματα κτηματογράφησης στα όρια των οικοπέδων.
Για την ταχύτερη αντιμετώπιση της διαδικασίας αυτής, το Ελληνικό Κτηματολόγιο προχωρά στη σύναψη προγραμματικής συμφωνίας με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) με στόχο τη δημιουργία μητρώου πιστοποιημένων μηχανικών, οι οποίοι ύστερα από σχετική επιμόρφωση, θα αναλαμβάνουν τον τεχνικό έλεγχο αιτήσεων χωρικών μεταβολών που θα υποβάλλονται μέσω της πλατφόρμας.
Για τις περιπτώσεις περιοχών μάλιστα που εντοπίζονται μαζικά λάθη, εξετάζεται η λύση της τμηματικής επανακτηματογράφησης, ώστε με ψηφιακό τρόπο τα γεωτεμάχια να «επανατοποθετούνται» στην ορθή θέση.
Προσεχώς αναμένεται και η διασύνδεση του υπουργείου Εσωτερικών με το Κτηματολόγιο με στόχο την αυτόματη ενημέρωση των συστημάτων του δεύτερου για τις ληξιαρχικές πράξεις θανάτου ιδιοκτητών ακινήτων.
Παράλληλα ολοκληρώνεται η διασύνδεση με το Μητρώο δημοσίων υπαλλήλων ώστε οι διαπιστευμένοι υπάλληλοι να μπορούν να κάνουν έρευνα στην βάση του κτηματολογίου, ενώ έχει ξεκινήσει η δημιουργία μητρώων υπαλλήλων από φορείς του Δημοσίου (ΔΟΥ, Τελωνεία, ΟΤΑ), οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα μέσω αυθεντικοποίησης να υποβάλουν και αυτοί ηλεκτρονικά όλες τις εγγραπτέες πράξεις.
Με την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου ανοίγει και ο δρόμος για τη δημιουργία του Ενιαίου Μητρώου Ακινήτων.
Το έργο έχει ανατεθεί στον φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» και η φιλοσοφία του είναι η διασύνδεση των βάσεων δεδομένων και του συνόλου της πληροφορίας επί ακινήτων από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς (Κτηματολόγιο, ΑΑΔΕ, ΤΕΕ, παρόχους ενέργειας και τηλεφωνίας, δήμους). Με τη συναίνεση του ιδιοκτήτη και μέσω του wallet.gov από το Μητρώο θα εξάγεται το σύνολο της απαραίτητης πληροφορίας για κάθε ακίνητο χωρίς να χρειάζεται ο πολίτης να ανταλλάσσει έγγραφα.
Παράλληλα σύντομα αναμένεται να ενεργοποιηθεί και ένα ακόμα ψηφιακό εργαλείο, το pricemap.gov.gr, το οποίο θα παρέχει πρόσβαση στις πραγματικές τιμές ακινήτων.
Με τη χρήση φίλτρων, όπως η παλαιότητα, το είδος του ακινήτου ή το εμβαδόν του, οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να λαμβάνουν στοιχεία για τον όγκο και τις τιμές των συναλλαγών στις περιοχές, για τις οποίες ενδιαφέρονται.
Αξιοποίηση του HEPOS στην ασφάλεια του σιδηροδρόμου
Στο μεταξύ, όπως έχει ήδη ανακοινώσει ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, το σύστημα υψηλής ακρίβειας γεωεντοπισμού (Hellenic Positioning System – HEPOS), το οποίο ανάπτυξε το Κτηματολόγιο, θα αποτελέσει την ψηφιακή λύση για τον εντοπισμό της θέσης των αμαξοστοιχιών με στόχο τις ασφαλέστερες σιδηροδρομικές μετακινήσεις.
Η τεχνολογία που σχεδιάστηκε για την ακριβή καταγραφή της ακίνητης περιουσίας θα δώσει τη δυνατότητα παρακολούθησης της θέσης των τρένων με ακρίβεια πέντε εκατοστών, κάτι που κατά συνέπεια θα πληροφορεί εάν ένας συρμός βρίσκεται στη γραμμή ανόδου ή καθόδου.
Το σύστημα στηρίζεται σε 98 μόνιμους σταθμούς αναφοράς εγκατεστημένους σε όλη την επικράτεια και λειτουργεί σε 24ωρη βάση διασφαλίζοντας σταθερή και αξιόπιστη ροή δεδομένων μέσω δύο ειδικών δεκτών γεωεντοπισμού, οι οποίοι θα τοποθετούνται πάνω σε κάθε μηχανή τρένου και θα συνδέονται μέσω δορυφορικού διαδικτύου με μια ειδική πλατφόρμα παρακολούθησης παρέχοντας αδιάλειπτη εικόνα της θέσης κάθε συρμού σε πραγματικό χρόνο στο Ενιαίο Κέντρο Κυκλοφορίας.
