Νέα μελέτη στις ΗΠΑ αποκάλυψε ότι η έκθεση των βακτηρίων σε μικροπλαστικά μπορεί να τα κάνει πιο ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, μειώνοντας την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων.
Οι ερευνητές εξέτασαν, πώς αντιδρούν τα βακτήρια όταν εκτίθενται σε διαφορετικές συγκεντρώσεις μικροπλαστικών – μικροσκοπικών κομματιών πλαστικού, μικρότερων των πέντε χιλιοστών, που υπάρχουν παντού στο περιβάλλον και στο ανθρώπινο σώμα.
Για τη μελέτη, χρησιμοποιήθηκε το βακτήριο Escherichia coli (E. coli), το οποίο μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις όπως τροφική δηλητηρίαση.
«Τα πλαστικά παρέχουν μια επιφάνεια στην οποία προσκολλώνται τα βακτήρια, δημιουργώντας αποικίες», εξηγεί η Neila Gross, υποψήφια διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Μόλις τα βακτήρια εγκατασταθούν σε μια επιφάνεια, δημιουργούν ένα προστατευτικό στρώμα που ονομάζεται βιοφίλμ. Οι ερευνητές δοκίμασαν τέσσερα κοινά αντιβιοτικά και διαπίστωσαν ότι όταν το βιοφίλμ σχηματιζόταν σε μικροπλαστικά, τα φάρμακα δεν ήταν αποτελεσματικά.
«Ανακαλύψαμε ότι τα βιοφίλμ σε μικροπλαστικά, σε σύγκριση με άλλες επιφάνειες όπως το γυαλί, είναι πολύ πιο ανθεκτικά και παχιά – σαν ένα σπίτι με μόνωση υψηλής πυκνότητας», προσθέτει η Gross.
Μεταξύ των πλαστικών που εξετάστηκαν, το πολυστυρένιο είχε τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην ανάπτυξη ανθεκτικότητας, σύμφωνα με τα ευρήματα που δημοσιεύθηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Applied and Environmental Microbiology.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) κατατάσσει την αντοχή στα αντιμικροβιακά (AMR) στις μεγαλύτερες παγκόσμιες απειλές για τη δημόσια υγεία. Η AMR καθιστά πιο δύσκολη τη θεραπεία βακτηρίων, ιών, μυκήτων και παρασίτων, απειλώντας τόσο την ανθρώπινη όσο και την περιβαλλοντική υγεία.
Το 2020, καταγράφηκαν πάνω από 865.000 λοιμώξεις ανθεκτικές στα αντιβιοτικά στην Ευρώπη, με περισσότερους από 35.000 θανάτους εξαιτίας τους.
«Το γεγονός ότι τα μικροπλαστικά βρίσκονται παντού, ειδικά σε φτωχότερες περιοχές όπου οι συνθήκες υγιεινής είναι περιορισμένες, είναι ανησυχητικό», επισημαίνει ο Muhammad Zaman, καθηγητής βιοϊατρικής μηχανικής στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης.
«Υπάρχει σοβαρή ανησυχία ότι αυτός ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για τις ευάλωτες κοινότητες, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη για αυξημένη επαγρύπνηση και βαθύτερη κατανόηση των αλληλεπιδράσεων μεταξύ μικροπλαστικών και βακτηρίων», προσθέτει.
Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι οι εκτοπισμένοι πληθυσμοί διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο έκθεσης σε ανθεκτικά βακτήρια, λόγω των συνθηκών διαβίωσης σε υπερπλήρεις καταυλισμούς και της περιορισμένης πρόσβασης σε υγειονομική περίθαλψη.
Η μελέτη διεξήχθη σε ελεγχόμενες εργαστηριακές συνθήκες, επισημαίνει η Shilpa Chokshi, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Plymouth στο Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία δεν συμμετείχε στην έρευνα.
«Επρόκειτο για εργαστηριακή μελέτη που χρησιμοποιούσε E. coli και τέσσερα αντιβιοτικά υπό συγκεκριμένες συνθήκες, οι οποίες δεν αντικατοπτρίζουν πλήρως την πολυπλοκότητα του πραγματικού κόσμου. Απαιτείται επιπλέον έρευνα για να διαπιστωθεί αν αυτά τα αποτελέσματα ισχύουν και σε ανθρώπινες λοιμώξεις ή στο περιβάλλον», τονίζει η Chokshi.
