Ψηλά, πάνω από τη Γη, ένας υπερσύγχρονος δορυφόρος περιστρέφεται γύρω από τον πλανήτη 15 φορές την ημέρα. Η αποστολή του;
Να εντοπίσει τις κρυφές διαρροές ενός αόρατου, αλλά εξαιρετικά ρυπογόνου αερίου: του μεθανίου.
Μέσα από τις εξαιρετικά ακριβείς μετρήσεις του, το MethaneSAT δημιουργεί θερμικούς χάρτες που «φωτίζουν» τις μεγαλύτερες πηγές εκπομπών, αποκαλύπτοντας δραστηριότητες που μέχρι τώρα περνούσαν απαρατήρητες από τις ρυθμιστικές αρχές, όπως αναμεταδίδει το CNN.
Οι πρώτες του ανακαλύψεις είναι σοκαριστικές: η βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου εκπέμπει μεθάνιο σε ρυθμούς τρεις έως πέντε φορές υψηλότερους από τις εκτιμήσεις της Environmental Protection Agency (EPA) και πολύ πιο πάνω από τα όρια που συμφωνήθηκαν το 2023.
Οι θερμές ζώνες του μεθανίου
Στη Λεκάνη Permian, μια από τις πιο παραγωγικές ζώνες πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο, οι διαρροές φτάνουν σε ιλιγγιώδη επίπεδα: 9 έως 14,5 φορές πάνω από τα όρια που είχε θέσει η βιομηχανία – δηλαδή περίπου 640.000 λίβρες την ώρα.
Στη Λεκάνη Appalachia, ο ρυθμός των διαρροών είναι τετραπλάσιος του ορίου, ενώ στη Λεκάνη Uinta της Γιούτα η κατάσταση είναι ακόμα πιο ανησυχητική: οι διαρροές είναι 45 φορές πάνω από το όριο.
Η Uinta, αν και παλιότερη και με λιγότερη παραγωγή, διαθέτει ξεπερασμένο εξοπλισμό που είναι και ο “ένοχος” για αυτές τις τεράστιες εκπομπές.
«Αυτό που βλέπουμε για πρώτη φορά είναι συγκλονιστικό», δηλώνει ο Ritesh Gautam, επικεφαλής επιστήμονας του MethaneSAT.
Η ισχύς του μεθανίου και οι μύθοι γύρω απ’ τις εκπομπές
Το μεθάνιο είναι έως και 80 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα στην παγίδευση θερμότητας κατά τα πρώτα 20 χρόνια στην ατμόσφαιρα. Κι όμως, οι πραγματικές εκπομπές του έχουν υποτιμηθεί σημαντικά.
Η παρανόηση αυτή έχει σοβαρές συνέπειες, σύμφωνα με τον Antoine Halff, συνιδρυτή της Kayrros: «Αν δεν κατανοήσουμε την πραγματική κλίμακα του προβλήματος, οι προσπάθειες μετριασμού θα είναι ανεπαρκείς».
Οι πρώτες αναφορές του MethaneSAT δείχνουν ότι περισσότερα από μισό εκατομμύριο φρεάτια –τα οποία παράγουν μόλις το 6-7% του αμερικανικού πετρελαίου και φυσικού αερίου– ευθύνονται για το 50% της μεθανορρύπανσης της βιομηχανίας.
Όπως σημειώνει ο Gautam, «οι διαρροές μπορεί να είναι μικρές και δύσκολα ανιχνεύσιμες μεμονωμένα, αλλά στο σύνολό τους είναι χιλιάδες και δημιουργούν τεράστιο πρόβλημα».
Η παγκόσμια διάσταση
Το MethaneSAT έχει επεκτείνει τις παρατηρήσεις του και εκτός ΗΠΑ, καταγράφοντας δεδομένα από το Τουρκμενιστάν και τη Βενεζουέλα.
Η Λεκάνη της Νότιας Κασπίας στο Τουρκμενιστάν αποδεικνύεται μία από τις μεγαλύτερες «θερμές ζώνες» μεθανίου στον κόσμο, με εκπομπές 1,5 φορές μεγαλύτερες από τη Λεκάνη Permian – δηλαδή πάνω από 970.000 λίβρες την ώρα.
Ο παρωχημένος εξοπλισμός, που σε ορισμένες περιπτώσεις χρονολογείται από τη σοβιετική εποχή, ευθύνεται για αυτές τις εκπομπές, ενώ το φυσικό αέριο συχνά αντιμετωπίζεται ως «άχρηστο προϊόν» και εκλύεται απευθείας στην ατμόσφαιρα.
Στη Βενεζουέλα, η αποτύπωση των εκπομπών ήταν πρόκληση λόγω της συχνής νεφοκάλυψης, όμως το MethaneSAT κατάφερε να καταγράψει για πρώτη φορά μεγάλα «σημεία εκπομπών» στις τροπικές περιοχές της χώρας.
Η μείωση των εκπομπών μεθανίου είναι ένας από τους ταχύτερους τρόπους για να επιβραδυνθεί η κλιματική κρίση. Σύμφωνα με τον Rob Jackson, επικεφαλής του Global Carbon Project και καθηγητή στο Stanford, η σημασία του περιορισμού των διαρροών μεθανίου είναι προφανής.
Όμως, ο ίδιος υπογραμμίζει ότι αυτό δεν αρκεί: «Το να ..βουλώνουμε τις διαρροές είναι σαν να προσποιούμαστε ότι μειώνουμε τις εκπομπές. Καλύτερο από το τίποτα, αλλά δεν αντικαθιστά την ανάγκη για δραστική μείωση στη χρήση ορυκτών καυσίμων».
