Η σταδιακή μετάβαση από το μαγείρεμα με φυσικό αέριο που προτείνει η Επιτροπή Κλιματικής Αλλαγής του Ηνωμένου Βασιλείου αναμένεται να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα του αέρα σε πολλά νοικοκυριά, όπως μεταδίδει η βρετανική εφημερίδα Guardian.
Οι περισσότεροι άνθρωποι περνούν περίπου το 90% του χρόνου τους σε εσωτερικούς χώρους, όμως γνωρίζουμε ελάχιστα για τον αέρα που αναπνέουμε εκεί.
Λίγο πριν την έναρξη των περιοριστικών μέτρων λόγω Covid το 2020, ο Dr. Felix Leach από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης παρέλαβε 16 συσκευές μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Καθώς η έρευνά του τέθηκε προσωρινά σε παύση, αποφάσισε να δοκιμάσει τις συσκευές στο δικό του σπίτι και στον κήπο του.
Τα αποτελέσματα ήταν ανησυχητικά: η μεγαλύτερη ατμοσφαιρική ρύπανση στο σπίτι του συνδέθηκε με το μαγείρεμα! Επίσης, ανακάλυψε ότι ακόμη και ένας απλός εκτυπωτής λέιζερ αποτελεί πηγή ρύπανσης.
Τα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου (NO₂), ρύπου που σχετίζεται κυρίως με τις εξατμίσεις πετρελαιοκίνητων οχημάτων, ήταν 3 έως 12 φορές υψηλότερα μέσα στο σπίτι απ’ ό,τι έξω!
Οι συγκεντρώσεις ήταν ιδιαίτερα αυξημένες στην κουζίνα, εξαιτίας της χρήσης εστιών και φούρνων αερίου. Το πρόβλημα παρέμενε για ώρες και συχνά μέχρι το πρωί, όταν άνοιγε η εξώπορτα για εξαερισμό.
«Η ρύπανση μέσα στο σπίτι μου είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι αυτή που με απασχολούσε επαγγελματικά», δήλωσε ο Leach, ο οποίος εξειδικεύεται σε συστήματα πρόωσης και ατμοσφαιρική ρύπανση.
«Η ενεργειακή απόδοση και ο αερισμός βρίσκονται σε αντίθεση – τουλάχιστον στο δικό μου σπίτι – και ακόμα δεν έχω βρει τη σωστή ισορροπία. Μόλις το επιτρέψουν τα οικονομικά μου, θα αντικαταστήσω τις εστίες αερίου με επαγωγικές».
Ο Leach δεν είναι ο μόνος που αντιμετωπίζει αυτό το πρόβλημα. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο περίπου 40.000 άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη πεθαίνουν πρόωρα λόγω της μακροχρόνιας έκθεσης σε διοξείδιο του αζώτου από το μαγείρεμα με αέριο.
Οι επιπτώσεις στην υγεία είναι ιδιαίτερα σοβαρές για άτομα με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).
Πολύτιμα στοιχεία προκύπτουν από την έρευνα Ingenious, η οποία συνεργάζεται με οικογένειες σε 310 νοικοκυριά στο Μπράντφορντ.
Η Καθηγήτρια Nic Carslaw από το Πανεπιστήμιο του Γιορκ, επικεφαλής της έρευνας, αναφέρει:
«Κατά το μαγείρεμα απελευθερώνονται ρύποι στον αέρα, συμπεριλαμβανομένων ενώσεων που δίνουν στα αγαπημένα μας φαγητά το χαρακτηριστικό τους άρωμα. Οι μεγαλύτερες εκπομπές σωματιδίων προέρχονται από τηγάνισμα κρέατος σε υψηλές θερμοκρασίες».
Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας, στα σπίτια που χρησιμοποιούν αποκλειστικά κουζίνες αερίου, η ρύπανση από μικροσωματίδια είναι σχεδόν διπλάσια σε σύγκριση με εκείνα που διαθέτουν μόνο ηλεκτρικές κουζίνες.
Η Carslaw σημειώνει:
«Καθώς το μαγείρεμα με αέριο καταργείται σταδιακά, θα μειωθούν σημαντικά τα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου και σωματιδιακής ρύπανσης, καθώς και άλλων επιβλαβών ρύπων όπως το βενζόλιο και η φορμαλδεΰδη. Η αντικατάσταση των εστιών αερίου με ηλεκτρικές ή επαγωγικές κουζίνες θα έχει θετικό αντίκτυπο τόσο στην υγεία όσο και στο κλίμα – εφόσον φυσικά αυτές λειτουργούν με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».
Στην Ελλάδα, και ιδιαίτερα στην επαρχία, η χρήση κουζινών αερίου παραμένει δημοφιλής, καθώς πολλοί θεωρούν ότι το μαγείρεμα με γκάζι είναι πιο οικονομικό από το ηλεκτρικό, ειδικά με τις συνεχείς αυξήσεις στην τιμή του ρεύματος.
Ωστόσο, η έλλειψη ενημέρωσης για τους κινδύνους που συνεπάγεται η χρήση αερίου μπορεί να επηρεάζει αρνητικά την υγεία μας.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ο σωστός εξαερισμός και η σταδιακή μετάβαση σε ασφαλέστερες και καθαρότερες λύσεις, όπως οι επαγωγικές εστίες, μπορούν να μειώσουν σημαντικά τους ρύπους μέσα στο σπίτι και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής μας.
