Μία σημαντική εξέλιξη στον τομέα της πολιτιστικής προστασίας και της βιώσιμης ανάπτυξης επισημοποιήθηκε με την ανακοίνωση της Διακήρυξης της Αθήνας στο πλαίσιο του 4ου Διεθνούς Συνεδρίου TMM-CH (Transdisciplinary Multispectral Modelling and Cooperation for the Preservation of Cultural Heritage).
Η Διακήρυξη αναδεικνύει τη σχέση πολιτιστικής κληρονομιάς και κλιματικής δράσης, εισάγοντας νέα στρατηγική θεώρηση στην προσέγγιση της πολιτιστικής διαχείρισης.
Την ανακοίνωση πραγματοποίησε η Ομότιμη Καθηγήτρια του ΕΜΠ, Αντωνία Μοροπούλου, Επικεφαλής της Διεπιστημονικής Ομάδας και Επιστημονικά Υπεύθυνη της αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου, Αντιπρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Η κα. Μοροπούλου αναφέρθηκε στο εμβληματικό πρόγραμμα «Το Εύλογον», που ξεκίνησε και θα ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2026 – δέκα χρόνια μετά την αποκατάσταση του Παναγίου Τάφου. Σκοπός του είναι η μεταφορά τεχνογνωσίας, η παροχή κινήτρων και η ενίσχυση της δυναμικής της συλλογικής δράσης για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Τόνισε πως «η πρόκληση σήμερα, σε έναν κόσμο σε κρίση, είναι να φέρουμε στο προσκήνιο την πολιτιστική κληρονομιά, μέσα από κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες», τονίζοντας πως αυτό είναι και το βασικό μήνυμα του Συνεδρίου.
Η Διακήρυξη της Αθήνας για Κλιματικές Δράσεις με βάση τον Πολιτισμό, συντάχθηκε με τη συνεργασία ανώτερων εκπροσώπων της Europa Nostra και συνυπογράφηκε και από την Κύπρο. Θα αποσταλεί σε μεγάλους διεθνείς οργανισμούς και τον ΟΗΕ, προκειμένου να ενισχύσει τις διεθνείς προσπάθειες για μια νέα προσέγγιση στη βιωσιμότητα.
Η καθηγήτρια επισήμανε πως «εγκαταλείπουμε την παθητική στρατηγική της διατήρησης και υιοθετούμε μια ενεργή στρατηγική που αναδεικνύει τον ρόλο της πολιτιστικής κληρονομιάς ως πηγή ήπιας ανάπτυξης», υπογραμμίζοντας πως αυτή είναι και η μόνη οδός για ουσιαστική αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Στο πλαίσιο της Διακήρυξης, διατυπώθηκαν τρία κρίσιμα αιτήματα:
Το ψήφισμα για τη ναυπηγική παράδοση έχει ήδη τη στήριξη του Οικονομικού Φόρουμ Γυναικών, της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ και πλέον και του Διεθνούς Συνεδρίου.
Η κ. Μοροπούλου έκλεισε με ένα συγκινητικό μήνυμα, δηλώνοντας πως «περνάμε σε μία νέα εποχή». Θυμήθηκε πως, όταν είχε δηλώσει ότι ο Πανάγιος Τάφος είναι ζωντανός, εκείνη η δήλωση είχε ενωτική επίδραση σε τρία δισεκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, οδηγώντας στην ολοκλήρωση της αποκατάστασης σε έναν χώρο γεμάτο αντιπαραθέσεις.
Όπως υπογράμμισε, «τα μνημεία θα παραμείνουν ζωντανά μόνο αν είναι σε επαφή με την κοινωνία».
Το Συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο Ίδρυμα Ευγενίδου, από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ανάπτυξης και σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών.
