Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει την ανάγκη στήριξης των επενδύσεων για την ενίσχυση της οικονομίας και τη μείωση του τεχνολογικού κενού έναντι των ανταγωνιστών της. Στο πλαίσιο αυτό, η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας πραγματοποίησε έρευνα σε 600 Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ), καταγράφοντας:

• Υψηλή απόδοση των επενδυτικών σχεδίων της τελευταίας τριετίας.
• Στροφή σε οργανικές επενδύσεις, με έμφαση στη μεγέθυνση και τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Επενδυτική κινητικότητα: Τα δεδομένα

Οι ελληνικές ΜμΕ παρουσιάζουν έντονη επενδυτική δραστηριότητα, καθώς:

• 2 στις 3 είτε έχουν ήδη πραγματοποιήσει επενδύσεις είτε τις προγραμματίζουν.
• Το 25% του τομέα επενδύει συστηματικά.
• Η επενδυτική δραστηριότητα εντοπίζεται σε όλους τους κλάδους και μεγέθη επιχειρήσεων.

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η υψηλή αποδοτικότητα των επενδύσεων, καθώς το 72% των επιχειρήσεων δηλώνει ικανοποιημένο από την επίτευξη των στόχων του. Σημαντικό στοιχείο είναι ότι:

• Το 50% των επενδύσεων είχε επεκτατικό χαρακτήρα, πετυχαίνοντας είτε είσοδο είτε διεύρυνση σε νέες αγορές.
• Το 24% των πολύ μικρών επιχειρήσεων (πωλήσεις <€0,5 εκ.) κατάφερε είσοδο σε νέα αγορά.
• Οι χαμηλότερες επιδόσεις επενδυτικών σχεδίων οφείλονται κυρίως σε ρυθμιστικά εμπόδια και ελλείψεις υποδομών.

Σε ποιους τομείς επενδύουν οι ΜμΕ;

Σύμφωνα με την έρευνα της Εθνικής Τράπεζας, οι επενδυτικές προτεραιότητες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων εξελίσσονται, με έμφαση σε τομείς που ενισχύουν τη βιωσιμότητα, την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξή τους. Συγκεκριμένα:

• Ψηφιακός μετασχηματισμός: Το 70% των επενδύσεων των ΜμΕ επικεντρώνεται σε τεχνολογικές βελτιώσεις, με ιδιαίτερη έμφαση στην τεχνητή νοημοσύνη (10% του τομέα το 2024, από 4% το 2023).
• Οργανική μεγέθυνση: Το 28% των ΜμΕ επενδύει στην αύξηση του μεγέθους τους, αντιμετωπίζοντας το διαχρονικό πρόβλημα της μικρής κλίμακας στον ελληνικό επιχειρηματικό χώρο.
• Πράσινες επενδύσεις & καινοτομία: Οι επιχειρήσεις στρέφονται σε βιώσιμες λύσεις και περιβαλλοντικά φιλικές τεχνολογίες, ενισχύοντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητά τους.
• Συνεργασίες & εξωστρέφεια: Η αναζήτηση στρατηγικών συνεργειών και η είσοδος σε νέες αγορές αποτελούν βασικούς άξονες ανάπτυξης, με το 24% των πολύ μικρών επιχειρήσεων να πετυχαίνει διείσδυση σε νέες αγορές.

Η αύξηση των επενδύσεων στο 18% του κύκλου εργασιών (από 14% την προηγούμενη τριετία) αποδεικνύει ότι οι ΜμΕ υιοθετούν πιο σύνθετες στρατηγικές ανάπτυξης, προσαρμοζόμενες στις σύγχρονες προκλήσεις της αγοράς.

Μελλοντικές επενδυτικές τάσεις

Η επόμενη τριετία σηματοδοτεί αναβάθμιση των στρατηγικών προτεραιοτήτων των ΜμΕ. Από την ψηφιακή αναβάθμιση (που κυριάρχησε με 70% συμμετοχή στις επενδύσεις) η έμφαση μετατοπίζεται προς:

• Οργανική μεγέθυνση, με αύξηση του μεγέθους για το 28% των ΜμΕ.
• Καινοτομία & πράσινες επενδύσεις, ως μοχλοί ανάπτυξης.
• Αύξηση ύψους επενδύσεων, στο 18% του κύκλου εργασιών (έναντι 14% προηγούμενης τριετίας).

Ευρωπαϊκή στήριξη και νέες ευκαιρίες

Η Ευρώπη στηρίζει ενεργά τις επενδύσεις, καθώς:

• Η πρωτοβουλία «Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας» στοχεύει στη βελτίωση του ρυθμιστικού πλαισίου και των υποδομών.
• Οι εκθέσεις Draghi & Letta προτείνουν αύξηση των επενδύσεων στο 27% του ΑΕΠ της ΕΕ.
• Μείωση επιτοκίων από την ΕΚΤ (κατά 100 μονάδες βάσης το 2024), διευκολύνοντας την πρόσβαση σε χρηματοδότηση.

Η Ελλάδα σε τροχιά ανάπτυξης

Η χώρα βρίσκεται σε διαδικασία κάλυψης του επενδυτικού της κενού, με τις ΜμΕ να βρίσκονται στο επίκεντρο. Ωστόσο, το 1/3 των επιχειρήσεων παραμένει επενδυτικά αδρανές για πάνω από πέντε χρόνια, γεγονός που περιορίζει την ανταγωνιστικότητά του.

Η τρέχουσα συγκυρία, με ευρωπαϊκή στήριξη και ευνοϊκή χρηματοδότηση, δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις για επιτάχυνση των επενδύσεων και ενίσχυση της θέσης των ελληνικών επιχειρήσεων στη νέα οικονομική πραγματικότητα.