Η παγκόσμια οικονομική αστάθεια και οι γεωπολιτικές αναταράξεις, που εντάθηκαν με την επιστροφή του Donald Trump στον Λευκό Οίκο, έχουν κλονίσει τις αγορές και ενισχύσει τις ανησυχίες για έναν πιθανό οικονομικό εκτροχιασμό των ΗΠΑ.
Με το φάντασμα της ύφεσης να πλανάται πάνω από την αμερικανική οικονομία, επενδυτές και αναλυτές παρακολουθούν με αγωνία τις επόμενες κινήσεις της κυβέρνησης.
Ωστόσο, παρά τις προειδοποιήσεις, κορυφαίοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι μια άμεση ύφεση δεν είναι ακόμη προδιαγεγραμμένη, αν και οι πολιτικές Trump θα μπορούσαν να βάλουν φρένο στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη.
«Δεν πιστεύω ότι θα μιλήσουμε για ύφεση στις ΗΠΑ. Η οικονομία των ΗΠΑ είναι ανθεκτική, θα έλεγα, παρά τον Donald Trump», δήλωσε στο CNBC ο Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank.
Αποκαλώντας τον Trump «παράγοντα χάους και σύγχυσης», ο Schmieding τόνισε ότι η πολιτική του προέδρου σχετικά με τους δασμούς είναι απρόβλεπτη και δείχνει ότι δεν κατανοεί πλήρως τις συνέπειες των επιλογών του.
Παρόλα αυτά, επισήμανε ότι οι Αμερικανοί καταναλωτές διαθέτουν χρήματα και πιθανότατα θα συνεχίσουν να ξοδεύουν, ενώ η αγορά εργασίας παραμένει σε ικανοποιητικά επίπεδα. Επιπλέον, η μείωση των τιμών ενέργειας και οι πιθανές φορολογικές ελαφρύνσεις μπορούν να αποτρέψουν έναν άμεσο κίνδυνο ύφεσης.
Ωστόσο, ο Schmieding υπογράμμισε ότι, μακροπρόθεσμα, ο Trump επιβραδύνει την αναπτυξιακή δυναμική της αμερικανικής οικονομίας, ειδικά μετά το 2026. Παράλληλα, οι υψηλότερες τιμές για τους Αμερικανούς καταναλωτές σημαίνουν ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) δεν έχει ισχυρό κίνητρο να μειώσει τα επιτόκια όσο ο Trump συνεχίζει να προκαλεί οικονομική αστάθεια.
Το CNBC ζήτησε επίσημο σχόλιο από τον Λευκό Οίκο, αλλά δεν είχε λάβει απάντηση μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης.
Οι παγκόσμιες αγορές βρίσκονται σε έντονη αναταραχή, καθώς ο Trump ανακοίνωσε σκληρούς δασμούς σε εισαγόμενα προϊόντα από Κίνα, Μεξικό και Καναδά. Αν και την περασμένη Παρασκευή ανακοίνωσε προσωρινή αναστολή για ορισμένους δασμούς μέχρι τις 2 Απριλίου, η αβεβαιότητα κυριαρχεί.
Αυτή η ασυνήθιστη προσέγγιση στις διεθνείς εμπορικές σχέσεις έχει προκαλέσει ισχυρές διακυμάνσεις στις αγορές των ΗΠΑ, με τους οικονομολόγους να προειδοποιούν για συνέχιση της μεταβλητότητας στη δεύτερη θητεία Trump.
Οι επιχειρηματικοί ηγέτες ανησυχούν ότι οι δασμοί θα αυξήσουν περαιτέρω τον πληθωρισμό, πλήττοντας τους καταναλωτές με αυξημένες τιμές στα εισαγόμενα προϊόντα. Παράλληλα, υπάρχει ο κίνδυνος οι επενδύσεις, η απασχόληση και η οικονομική ανάπτυξη να επιβραδυνθούν, καθώς οι πολίτες περιορίζουν τα έξοδά τους σε μια περίοδο οικονομικής αβεβαιότητας.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε στασιμοπληθωρισμό, δηλαδή συνδυασμό υψηλού πληθωρισμού και υψηλής ανεργίας, κάτι που θα δυσκολέψει τη Fed να μειώσει τα επιτόκια, τα οποία σήμερα βρίσκονται στο εύρος 4,25%-4,5%.
Την Παρασκευή, ο Πρόεδρος της Fed, Jerome Powell, δήλωσε ότι η Κεντρική Τράπεζα θα περιμένει να αξιολογήσει τις επιπτώσεις της πολιτικής Trump προτού αποφασίσει για τα επιτόκια.
Τα πρόσφατα οικονομικά στοιχεία δείχνουν πτώση στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, ενώ η Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Ατλάντα εκτιμά ότι το ΑΕΠ των ΗΠΑ ενδέχεται να συρρικνωθεί κατά 2,4% το πρώτο τρίμηνο του έτους. Αν η αρνητική ανάπτυξη συνεχιστεί και στο δεύτερο τρίμηνο, οι ΗΠΑ θα μπουν επισήμως σε ύφεση.
Παράλληλα, η αγορά εργασίας παρουσιάζει μικρές ενδείξεις αδυναμίας. Οι νέες θέσεις εργασίας αυξήθηκαν κατά 151.000 τον Φεβρουάριο, αριθμός χαμηλότερος από τις 170.000 που ανέμεναν οι αναλυτές.
Ο Steven Blitz, επικεφαλής οικονομολόγος των TS Lombard, δήλωσε ότι η αγορά εργασίας εξακολουθεί να αναπτύσσεται και ότι οι πολιτικές Trump δεν έχουν προκαλέσει, προς το παρόν, αυξημένο κίνδυνο ύφεσης.
Ωστόσο, προειδοποίησε ότι οι συνδυασμένες επιπτώσεις της πολιτικής Trump θα μπορούσαν να πλήξουν σοβαρά τις επενδύσεις.
Ο Trump, αν και δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο ύφεσης το 2025, επέμεινε ότι η οικονομία βρίσκεται σε “μεταβατική περίοδο”.
Σε συνέντευξή του στο Fox News, δήλωσε:
«Φέρνουμε τον πλούτο πίσω στην Αμερική. Αυτό είναι μεγάλο. Απλά χρειάζεται λίγο χρόνο».
Η JPMorgan ανέφερε ότι η οικονομία των ΗΠΑ εισέρχεται σε μία νέα περίοδο αβεβαιότητας, λόγω της απρόβλεπτης πολιτικής δασμών.
Οι αναλυτές της υιοθέτησαν μια “bearish” (πτωτική) προσέγγιση για την αγορά των ΗΠΑ, προβλέποντας ότι η μεταβλητότητα θα αυξηθεί και η οικονομική ανάπτυξη θα μπορούσε να επιβραδυνθεί απότομα.
Επισήμαναν επίσης ότι, αν η ανεργία αρχίσει να αυξάνεται απότομα, οι επενδυτές θα στραφούν σε σενάρια ύφεσης, γεγονός που θα προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη πτώση στις αγορές.
Παρότι η JPMorgan δεν θεωρεί την ύφεση το βασικό σενάριο, προειδοποιεί ότι οι δασμοί ενδέχεται να οδηγήσουν το Μεξικό και τον Καναδά σε ύφεση, με συνέπειες και για τις ΗΠΑ.
