Η παγκόσμια αγορά δημόσιων εγγραφών έκλεισε το 2023 με 1.298 συναλλαγές, που συγκέντρωσαν 123,2 δισ. δολάρια. Συνολικά, η αγορά δημόσιων εγγραφών, το περασμένο έτος, γνώρισε σημαντικές μεταβολές και αντίρροπες τάσεις, με τη βελτίωση του κλίματος στις δυτικές οικονομίες να αντισταθμίζεται από την οικονομική επιβράδυνση στην Κίνα, ενώ συναλλαγές μικρής κεφαλαιοποίησης σε αναπτυσσόμενες αγορές, υποσκέλισαν την υποτονική δραστηριότητα δημόσιων εγγραφών μεγάλης κεφαλαιοποίησης. Σε σύγκριση με το 2022, τα έσοδα από δημόσιες εγγραφές το 2023 υστέρησαν κατά περίπου ένα τρίτο, παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των συναλλαγών αυξήθηκε, τόσο στην αμερικανική ήπειρο, όσο και στην περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής, Ινδίας και Αφρικής (EMEIA). Αυτά είναι μερικά από τα ευρήματα της τελευταίας έκδοσης της τακτικής παγκόσμιας έκθεσης της ΕΥ, Global IPO Trends.
Παρά την ισχυρή επάνοδο της αγοράς και τον χαμηλό δείκτη μεταβλητότητας λόγω των θετικών οικονομικών δεδομένων, η δραστηριότητα δημόσιων εγγραφών παρέμεινε υποτονική σε πολλές ανεπτυγμένες αγορές, με εξαίρεση ένα σύντομο διάστημα τον Σεπτέμβριο στις ΗΠΑ. Μετά από δύο χρόνια μειωμένης δραστηριότητας, οι εταιρείες και οι επενδυτές θέλησαν να αξιοποιήσουν την ανάκαμψη της αγοράς, ωστόσο ο ενθουσιασμός αυτός αμβλύνθηκε μετά τον Σεπτέμβριο, όταν ορισμένες δημόσιες εγγραφές εταιρειών υψηλής αναγνωρισιμότητας, σημείωσαν μέτρια αποτελέσματα, επηρεάζοντας το κλίμα της αγοράς. Η επιμονή των επενδυτών σε μετοχές μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας, λόγω της μακροοικονομικής αβεβαιότητας, επηρέασε αρνητικά τη διάθεση για νέες εισαγωγές στα χρηματιστήρια. Οι εξαιρετικά περιοριστικές νομισματικές πολιτικές, ήταν ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας που επηρέασε τη δραστηριότητα δημόσιων εγγραφών, αντισταθμίζοντας τη θετική επιρροή της συνολικής απόδοσης των χρηματιστηριακών αγορών.
Οι κλάδοι της βιομηχανίας και των καταναλωτικών προϊόντων κινήθηκαν θετικά φέτος, με τον αριθμό των δημόσιων εγγραφών στον βιομηχανικό κλάδο να αυξάνεται, και με τον κλάδο καταναλωτικών προϊόντων να είναι ο μοναδικός που κατέγραψε αύξηση, τόσο ως προς τον αριθμό των συναλλαγών, όσο και ως προς τα αντληθέντα κεφάλαια. Αντίθετα, ο κλάδος της τεχνολογίας συνέχισε να παρουσιάζει κάμψη εξαιτίας της επιφυλακτικότητας των επενδυτών απέναντι στις υψηλής αναγνωρισιμότητας εταιρείες τεχνολογίας στις ΗΠΑ και τις νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνητής νοημοσύνης (GenAI), που εξακολουθούν να βρίσκονται στο στάδιο κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capital). Ωστόσο, οι δημόσιες εγγραφές εταιρειών τεχνολογίας, εξακολουθούν να προηγούνται ως προς τα κεφάλαια του συγκέντρωσαν το 2023. Σημαντική μείωση καταγράφηκε, επίσης, στον αριθμό των δημόσιων εγγραφών στον κλάδο της υγείας και των βιοεπιστημών – ιδιαίτερα στην ηπειρωτική Κίνα και τις ΗΠΑ. Ο αριθμός των εταιρειών που υποστηρίζονται από ιδιωτικά κεφάλαια και κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών σε αυτόν τον κλάδο, μειώθηκε κατά 78% σε σχέση με το 2021.
Κατώτερες των προσδοκιών οι επιδόσεις παγκοσμίως το 2023
Ενώ ο αριθμός των δημόσιων εγγραφών στην αμερικανική ήπειρο αυξήθηκε το 2023 κατά 15% σε σύγκριση με το 2022, ο ρυθμός αύξησης των εσόδων ήταν σχεδόν τριπλάσιος του 2022, χάρη σε ορισμένες μεγάλες συναλλαγές. Συνολικά, 153 δημόσιες εγγραφές συγκέντρωσαν 22,7 δισ. δολ., με πάνω από το 85% από αυτές να ολοκληρώνονται σε χρηματιστήρια των ΗΠΑ. Συνολικά στην αμερικανική ήπειρο, οι αδύναμες επιδόσεις των δημόσιων εγγραφών, τα αυξανόμενα επιτόκια και οι γεωπολιτικές ανησυχίες, οδήγησαν σε δύσκολες συνθήκες άντλησης κεφαλαίων για εταιρείες που επιδιώκουν πρόσβαση στις δημόσιες αγορές.
Το 2023, στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, 732 εταιρείες εισήχθησαν στα χρηματιστήρια, συγκεντρώνοντας 69,4 δισ. δολ., καταγράφοντας μείωση κατά 18% και 44% σε ετήσια βάση, αντίστοιχα. Εξαιτίας των οικονομικών και γεωπολιτικών προκλήσεων, το 2023 ήταν μία προβληματική χρονιά για τις δημόσιες εγγραφές στην περιοχή, με τις δύο κυρίαρχες αγορές της ηπειρωτικής Κίνας και του Χονγκ Κονγκ, να συνεχίζουν να καταγράφουν μείωση ως προς τον αριθμό και την αξία των συναλλαγών.
Η αγορά των δημόσιων εγγραφών στην ευρύτερη περιοχή EMEIA, βρίσκεται σε τροχιά ανάκαμψης, με άνοδο 7% ως προς τον αριθμό των συναλλαγών, παρά τη μείωση των εσόδων κατά 39%, λόγω των μεγάλων συμφωνιών στην περιοχή Μέσης Ανατολής-Βόρειας Αφρικής (ΜΕΝΑ), της αυξημένης δραστηριότητας στην Ινδία και την περιοχή της Κεντρικής, Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας (CESA), καθώς και ορισμένων υψηλής αναγνωρισιμότητας διασυνοριακών συναλλαγών προς τις ΗΠΑ. Στην περιοχή, το 2023, ολοκληρώθηκαν 413 συναλλαγές, οι οποίες συγκέντρωσαν 31,1 δισ. δολ., με τις προοπτικές για το 2024 να χαρακτηρίζονται ως συγκρατημένα θετικές, με δεδομένο το απρόβλεπτο περιβάλλον της αγοράς.
Προοπτικές για το 2024: απαιτείται προετοιμασία από τις υποψήφιες εταιρείες
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η υποχώρηση του πληθωρισμού και οι πιθανές μειώσεις των επιτοκίων το 2024, θα μπορούσαν να επαναπροσελκύσουν τους επενδυτές στις δημόσιες εγγραφές, βελτιώνοντας τις προοπτικές ρευστότητας και αποδόσεων. Ωστόσο, η παρατεταμένη γεωπολιτική αστάθεια, μπορεί να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη.
Σε γενικές γραμμές, οι προοπτικές για ανάκαμψη των δημόσιων εγγραφών το 2024, θα εξαρτηθούν από τη βελτίωση του μακροοικονομικού περιβάλλοντος, καθώς οι εταιρείες περιμένουν με ανυπομονησία πιο ευνοϊκές συνθήκες αγοράς. Εφόσον εκλείψουν οι αντίξοες συνθήκες, η εμπιστοσύνη μπορεί να ανακάμψει και οι αγορές θα παρουσιάσουν ξανά ευκαιρίες για δημόσιες εγγραφές.
Οι εταιρείες που σχεδιάζουν την εισαγωγή τους στο χρηματιστήριο το 2024, θα πρέπει να είναι καλά προετοιμασμένες. Βασικοί παράγοντες που πρέπει να λάβουν υπόψη είναι: ο πληθωρισμός και τα επιτόκια, οι κυβερνητικές πολιτικές και κανονισμοί, η ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας, οι γεωπολιτικές εντάσεις και συγκρούσεις, η ατζέντα ESG και η παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. Θα πρέπει, επίσης, να εξετάσουν πολλαπλές επιλογές, από εναλλακτικές διαδικασίες δημόσιας εγγραφής (απευθείας εισαγωγή ή διπλές και δευτερεύουσες εγγραφές), έως άλλες μεθόδους χρηματοδότησης (ιδιωτικά κεφάλαια ή εμπορική πώληση).
Σχολιάζοντας τα στοιχεία της έκθεσης, ο κ. Τάσος Ιωσηφίδης, Εταίρος και Επικεφαλής του Τμήματος Χρηματοοικονομικών Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της EY Ελλάδος, δήλωσε: «Η αρνητική εικόνα που παρουσίασαν οι δημόσιες εγγραφές τη χρονιά που πέρασε, μπορεί να βελτιωθεί αν υποχωρήσουν τα επιτόκια και ο πληθωρισμός, και αμβλυνθούν οι γεωπολιτικές εντάσεις. Ειδικότερα στην Ελλάδα, η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας δημιουργεί θετικές προοπτικές, καθώς επιτρέπει την προσέλκυση μεγάλων ξένων θεσμικών χαρτοφυλακίων με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, που μέχρι σήμερα δεν είχαν τη χώρα μας στα “ραντάρ” τους. Οι ελληνικές επιχειρήσεις που εξετάζουν την εισαγωγή τους στο χρηματιστήριο, θα πρέπει να προετοιμαστούν σωστά, να έχουν επεξεργαστεί αξιόλογα επενδυτικά σχέδια, και να δώσουν προτεραιότητα στην υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών και την ενσωμάτωση πρακτικών ESG, ώστε να παρουσιάσουν μία πρόταση υψηλής προστιθέμενης αξίας στους επενδυτές».
