Οι εξαγωγές κατέγραψαν αύξηση της τάξης του 5% κατά το 2ο εξάμηνο του 2024, σχεδόν εξισορροπώντας τη μείωση του 1ου εξαμήνου (-7%). Συνολικά, οι εξαγωγές του έτους διατηρήθηκαν κοντά στα επίπεδα του 2023 (-1%, σε αποπληθωρισμένους όρους).

Σύμφωνα με τη νέα μελέτη της σειράς «Τάσεις του Επιχειρείν» της Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας, η ανάκαμψη παραμένει εύθραυστη, καθώς δεν υποστηρίζεται από τις παραδοσιακές αγορές της Ευρώπης.

Η πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας παραμένει καθοριστική, καθώς εξαρτάται από πιθανές αλλαγές στη δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ, που αποκτούν έμμεση αλλά σημαντική επίδραση στις ελληνικές εξαγωγές.

Η αντιστροφή τάσης: Αύγουστος – Οκτώβριος 2024

Το κρίσιμο διάστημα Αυγούστου – Οκτωβρίου 2024 υπήρξε καθοριστικό για την ανάκαμψη των εξαγωγών (+5,5%, έναντι -6,3% τους προηγούμενους εννέα μήνες). Παρά την ενίσχυση, η δυναμική παρέμεινε άνιση, καθώς:

• Οι παραδοσιακές αγορές της Δυτικής Ευρώπης και των Βαλκανίων (⅔ των ελληνικών εξαγωγών) κινήθηκαν πτωτικά.
• Η ώθηση προήλθε κυρίως από δευτερεύουσες αγορές:
  • Μεμονωμένες παραγγελίες μετάλλων για ενεργειακά έργα στη Μέση Ανατολή αποτέλεσαν περίπου το 50% της ανόδου.
  • Οι ΗΠΑ αναδείχθηκαν σε έναν όλο και πιο σημαντικό προορισμό, σημειώνοντας μέση ετήσια αύξηση 7% την τελευταία τριετία, υπερβαίνοντας κατά πολύ τις επιδόσεις άλλων αγορών (2%).

Παρόλα αυτά, η δυναμική αυτή μπορεί να επηρεαστεί από τις επιθετικές εμπορικές πολιτικές στις ΗΠΑ.

Θετικές εξελίξεις

Υπάρχουν δύο θετικά σημεία που ξεχωρίζουν στην τρέχουσα συγκυρία:

1. Ο κλάδος τροφίμων συνεισέφερε 1,5 ποσοστιαίες μονάδες στην ανάκαμψη, με προϊόντα όπως φέτα, γιαούρτι, ελαιόλαδο και ελιές να καλύπτουν άνω των ¾ της αύξησης.

2. Το μερίδιο των ελληνικών προϊόντων στις ευρωπαϊκές εξαγωγές έφτασε το υψηλότερο επίπεδο 15ετίας (0,55% έναντι 0,51% το 2023).

Προοπτικές για το 2025

Οι εκτιμήσεις για το 2025 είναι πιο αισιόδοξες:

• Ευρωπαϊκή ανάκαμψη: Η οικονομία της ΕΕ προβλέπεται να αναπτυχθεί κατά 1,4% (από +0,8% το 2024), με κύριες αγορές όπως Γερμανία, Ιταλία, Ρουμανία και Βουλγαρία να στηρίζουν την άνοδο.
• Διεθνής ζήτηση: Ο όγκος του παγκόσμιου εμπορίου αναμένεται να αυξηθεί κατά 3% (έναντι 2,7% το 2024).
• Παραγωγή ελαιόλαδου: Επιστροφή στα επίπεδα του 2023 (290 χιλ. τόνοι) προβλέπεται να ενισχύσει τις εξαγωγές κατά 1 ποσοστιαία μονάδα.

Ωστόσο, η διεθνής αβεβαιότητα παραμένει, με ενδεχόμενες ανακατατάξεις λόγω εμπορικών εντάσεων μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ.

Εκτιμήσεις: Οι εξαγωγές μπορούν να σημειώσουν αύξηση 3%-4% σε αποπληθωρισμένους όρους το 2025, με την προϋπόθεση σταθερότητας στις διεθνείς συνθήκες.

Περισσότερα στη μελέτη της Εθνικής Τράπεζας: εδώ