Με το βλέμμα στραμμένο στην υλοποίηση βιώσιμων και εξωστρεφών επενδύσεων, την ανάγκη ενίσχυσης των υποδομών και της καινοτομίας, καθώς και με δέσμευση για τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων που δημιουργούν θετικό επενδυτικό κλίμα, πραγματοποιήθηκε το 7ο Athens Investment Forum.
Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν πως, με σταθερότητα και συνέπεια στις πολιτικές ανάπτυξης, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να αναδειχθεί σε κομβικό επενδυτικό κέντρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Η σημασία της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης, η προώθηση της καινοτομίας και η υποστήριξη του τομέα του τουρισμού ήταν κεντρικά θέματα στη συζήτηση, προσδιορίζοντας τις στρατηγικές που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την ελληνική οικονομία.
Οι τοποθετήσεις των συμμετεχόντων
Ακολουθούν οι τοποθετήσεις και οι απόψεις των βασικών συμμετεχόντων, οι οποίοι αναλύουν τις προοπτικές και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα στον τομέα των επενδύσεων.
Νίκος Παπαθανάσης, Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών
Ο κ. Παπαθανάσης τόνισε ότι η κυβέρνηση επικεντρώνεται σε πέντε βασικούς τομείς: ψηφιακή μετάβαση, πράσινη ανάπτυξη, upskilling εργαζομένων, ενίσχυση ανταγωνιστικότητας και πολιτικές σταθερότητας. Υπογραμμίζοντας τις προκλήσεις της χώρας εντός της ΕΕ, σημείωσε ότι η οικονομική στρατηγική της κυβέρνησης υποστηρίζει την προσέλκυση επενδύσεων, ενώ το ελληνικό δημόσιο χρέος απαιτεί δημοσιονομική πειθαρχία για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης σταθερότητας.
Ειδικότερα, τόνισε ότι μπορούμε να συγκεράσουμε τις διαφορετικές απόψεις στο πλαίσιο της ΕΕ, π.χ. για το ΕΣΠΑ της περιόδου 2028-2034. Όπως επεσήμανε, οι Frugals (Αυστρία, Δανία, Σουηδία, Ολλανδία) θέλουν μείωση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ αντίθετα οι χώρες του νότου θέλουν πόρους για έργα υποδομών. Η Ελλάδα, έχοντας περάσει 3 μνημόνια, μπορεί να δεχθεί οποιοδήποτε πακέτο, γιατί είναι πλέον πρόθυμη να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις.
Η έννοια της ενιαίας αγοράς πρέπει να αφορά και πολιτικές σύγκλισης και συνοχής, υπογράμμισε ο κ. Παπαθανάσης, προσθέτοντας πως η κυβέρνηση έχει 5ετές σχέδιο, προσφέρει πολιτική σταθερότητα, φιλοεπενδυτικό κλίμα, μεταρρυθμιστική πολιτική και έχει αποφασίσει να οδηγήσει τη χώρα σε σταθερά μονοπάτια. Ανέφερε πάντως πως το 2026 το Ταμείο Ανάκαμψης ολοκληρώνεται και δεν έγινε συζήτηση παράτασης, ενώ έδωσε έμφαση στο ότι όλοι οι οίκοι αξιολόγησης αναγνωρίζουν την καλή δημοσιονομική εικόνα της Ελλάδας. Επεσήμανε πάντως πως “κανείς δεν πανηγυρίζει”, αφού το δημόσιο χρέος παραμένει στο 153% του ΑΕΠ και για αυτό “πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να τηρούμε τους δημοσιονομικούς κανόνες”.
Βασίλης Κάτσος, Πρόεδρος – Συνιδρυτής VNK Capital
Ο κ. Κάτσος μίλησε για τη διαφορετική ατζέντα της περιόδου 2017-2019, όταν η εταιρεία ξεκίνησε τη δράση της σε μία περίοδο, που τότε το στοίχημα ήταν “να επενδύουμε στη χώρα των κόκκινων δανείων”, ενώ τώρα το ζητούμενο είναι η καινοτομία και η εξωστρέφεια.
“Είμαστε ευχαριστημένοι από τις επιδόσεις μας, πάνε βάσει πλάνου σε όλους τους τομείς,” επεσήμανε και πρόσθεσε ότι το 85% περίπου της κερδοφορίας προέρχεται από εξωτερικές αγορές, γεγονός που αποδεικνύει πως η Ελλάδα έχει δυναμική στην εγχώρια, αλλά και στις διεθνείς αγορές.
Αναφερόμενος στο μοντέλο των εισηγμένων εταιριών, εξέφρασε την άποψη ότι αυτές θα πρέπει να είναι λιγότερες σε αριθμό και μεγαλύτερες σε τζίρο και η λογική των συγχωνεύσεων να μην αφορά μόνο τις μικρές επιχειρήσεις.
Μαρία Ιωαννίδου, CEO Hellenic Duty Free
Η κα. Ιωαννίδου τόνισε πως ο τουρισμός είναι βασικός μοχλός ανάπτυξης, αλλά δεν είναι στην κορυφή του. Στα θετικά, ανέφερε την επιμήκυνση της σεζόν και την αύξηση της τουριστικής κίνησης στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Τα τελευταία 9 χρόνια η εταιρία έχει κάνει επενδύσεις 40 εκ. ευρώ, εκ των οποίων φέτος 4 εκ. ευρώ στα αεροδρόμια της Αθήνας και της Ρόδου, κυρίως σε νέες τεχνολογίες.
Επεσήμανε πάντως και τη σημασία των εταίρων, όπως η Fraport, αλλά και του ανθρώπινου παράγοντα, καθώς όπως είπε, αυτός θα φέρει τελικά τα έσοδα. Απαντώντας για το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι, που θα ολοκληρωθεί το 2027, τόνισε ότι είναι το 2ο μεγαλύτερο στην Ελλάδα για την εταιρία, παραλληλίζοντας το πρότζεκτ με αυτό της μετακόμισης του αεροδρομίου από το Ελληνικό στο Ελ. Βενιζέλος, όπου ετοιμάζεται νέα επένδυση F&B.
Ανδρέας Αθανασόπουλος, CEO Olympia Group
Ο κ. Αθανασόπουλος, επεσήμανε ότι ο όμιλος επενδύει σε ενέργεια, retail, business software και γενικά εμπλέκεται εκεί, που μπορεί να πρωταγωνιστήσει. Όπως τόνισε, κάποτε ήταν μηδενικά τα επιτόκια και εύκολα τα κέρδη, η εποχή αυτή όμως έχει περάσει και τώρα είμαστε σε φάση επιστροφής στην κανονικότητα και τη λογική, που είχε χαθεί.
Για ενθάρρυνση των επενδύσεων τόνισε ότι η ΕΕ πρέπει να αποφασίσει τι θέλει να κάνει και να μην κλείνει τα αυτιά σε προτάσεις όπως αυτές του Μάριο Ντράγκι, ενώ πρόσθεσε ότι ο όμιλος επενδύει τόσο σε υφιστάμενες εταιρίες, όσο και σε νεοφυείς που στήνονται από το μηδέν.
Αναφέρθηκε στην Public και τη Sunlight, όπου έγιναν επενδύσεις 550 εκ. ευρώ τα τελευταία χρόνια, αλλά και στην εξαγορά της Entersoft, που αποτελεί την 4η μεγαλύτερη επένδυση στην Ευρώπη.
Alexander Zinell, CEO FRAPORT Greece
Ο κ. Zinell, ανέφερε πως η εταιρεία έχει επενδύσει ήδη 130 εκ. ευρώ, πρόσφατα αγόρασε 20 πυροσβεστικά οχήματα, ενώ άλλα 150 εκ. ευρώ δόθηκαν για την αναβάθμιση αεροδιαδρόμων.
Ειδικό βάρος δίνεται στην παρούσα φάση στα αεροδρόμια Αθήνας, Μυκόνου, Κέρκυρας και Κω, με επενδύσεις και επέκταση των χώρων αποσκευών και check in. H αύξηση κερδών της εταιρείας ανέρχεται στα 126 εκ. ευρώ, ενώ προσβλέπει σε επενδύσεις στις δημόσιες υποδομές, όπως οδικό δίκτυο, αποχέτευση και ύδρευση.
Όσον αφορά το φαινόμενο του υπερτουρισμού, τόνισε πως αυτό δεν συμβαίνει γενικά στην Ελλάδα, υπάρχουν όμως εντάσεις σε τοπικό επίπεδο. Έχουμε καταφέρει σε ορισμένα αεροδρόμια η σεζόν να τελειώνει τέλος Νοεμβρίου, επεσήμανε, προσθέτοντας πως ο υπερτουρισμός είναι μεν απειλή, αλλά μπορούμε να τον διαχειριστούμε.
Ερρίκος Αρώνες, CEO Hellenic Properties
Ο κ. Αρώνες, ανέφερε πως τα επαγγελματικά ακίνητα έχουν εντυπωσιακές επιδόσεις τα τελευταία χρόνια και έχουμε φτάσει 50-70% πάνω από εκεί που ήμασταν πριν χρόνια, εξηγώντας πως η αγορά είτε έχει φτάσει στο peak είτε το πλησιάζει σε 5-6 χρόνια.
Όπως δήλωσε, η αγορά έχει σταθεροποιηθεί, υπάρχει καλή συναλλακτική συμπεριφορά και το προϊόν απορροφάται. Σχετικά με το αν θα συνεχιστούν οι μεγάλες επιδόσεις, ο κ. Αρώνες απάντησε “εμείς πιστεύουμε ναι, αλλά όχι με τον ίδιο τρόπο με σήμερα”.
Εξήγησε πως μέχρι σήμερα είχαμε παθητικές αποδόσεις και πρέπει οι επενδυτές να γίνουν πιο ενεργητικοί, γιατί αυτό είναι που φέρνει την απόδοση. Εκτίμησε ακόμη πως οι τιμές ανέβηκαν και ανεβαίνουν όχι λόγω ζήτησης, αλλά λόγω χαμηλής προσφοράς.
Θοδωρής Τζούρος, Chief of Corporate & Investment Banking, PIRAEUS BANK
Ο κ. Τζούρος ανέφερε πως βελτιώθηκε η εικόνα της χώρας στο εξωτερικό, παραμένει όμως ως πρόβλημα το χρονοβόρο νομικό πλαίσιο επίλυσης διαφορών για αστικές διαφορές, προσθέτοντας ότι οι πρωτοβουλίες Φλωρίδη κινούνται στο σωστό πλαίσιο για την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων.
