Μελετάω για το άγχος σε όλη μου τη ζωή, γιατί το έχω. Θυμάμαι ότι με είχε καταβάλλει το άγχος κάποια παραμονή γενεθλίων μου και είχα… αρρωστήσει, γιατί ο χρόνος περνούσε τόσο γρήγορα και δεν είχα ακόμη καταφέρει κάτι σημαντικό.
Όλο αυτό το άγχος ήταν ένας από τους λόγους που διάβασα πολύ για την ψυχική υγεία και τον εγκέφαλό μας. Αν μπορούσα να καταλάβω το μυαλό, το δικό μου μυαλό, τότε ίσως θα μπορούσα να απελευθερωθώ από την αδιάκοπη ανησυχία.
Θυμάμαι μια μελέτη που μου έδωσε ελπίδα και αφορούσε τη νευροπλαστικότητα, έναν όρο που περιγράφει την προσαρμογή του εγκεφάλου μας. Μια ομάδα νευρολόγων εξέτασε τους εγκεφάλους μοναχών του Θιβέτ που είχαν περάσει χρόνια σε διαλογισμό. Αυτοί οι άνδρες είχαν ασυνήθιστα πυκνό ιστό στις περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζεται με την ευτυχία, τη συμπόνια και την ηρεμία.
Σε έναν μοναχό, αυτό το φαινόμενο ήταν τόσο έντονο που οι επιστήμονες που μέτρησαν τη δραστηριότητα του εγκεφάλου του νόμιζαν ότι ο εξοπλισμός τους είχε χαλάσει. Αλλά δεν ήταν πάντα τόσο ήρεμος – στην πραγματικότητα είχε περάσει την παιδική του ηλικία παλεύοντας με το άγχος και τις κρίσεις πανικού. Αυτό που έκανε ήταν να μεταμορφώσει τον εγκέφαλό του χρησιμοποιώντας κάτι που ονομάζεται «διαλογισμός στοργικής καλοσύνης».
Το μικρό μου μυστικό για να αισθάνομαι καλύτερα μέσα σε δευτερόλεπτα
Πριν μάθω για αυτόν τον διαλογισμό, σκέφτηκα μια παρόμοια ιδέα.
Ονομάζω αυτή τη διαδικασία KIST (kind internal self-talk), το αρκτικόλεξο για την «ευγενική εσωτερική συζήτηση με τον εαυτό». Το χρησιμοποιώ χρόνια. Με βοήθησε να νιώσω πιο ασφαλής συναισθηματικά και να σταματήσω να ενδιαφέρομαι για το τι σκέφτονται οι άλλοι. Επίσης, το προτείνω συχνά στους πελάτες μου.
Τα απλά βήματα για να αποδράσετε από τη «φυλακή» του μυαλού σας
1) Εξοπλιστείτε με καλοσύνη και συμπόνια
Φανταστείτε το άγχος σας σαν ένα μικρό γούνινο ζώο, με το όνομα «πλάσμα ανησυχίας» σας. Είτε σιωπηλά είτε με απαλή, ήρεμη φωνή, πείτε σε αυτό το πλάσμα ότι ξέρετε ότι είναι εκεί. Αυτό το μέρος σας δεν θα καταλάβει τις λέξεις, αλλά θα νιώσει την πρόθεσή σας.
Εστιάζοντας στην καλοσύνη, θα ξυπνήσετε ένα μέρος του εγκεφάλου που ζει με συμπόνια και δεν κολλάει ποτέ στο άγχος. Για να έχετε το αποτέλεσμα, είναι σημαντικό να πλαισιώσετε τις προτάσεις σας σαν να απευθύνεστε σε άλλο ον. Μην αποκαλείτε, λοιπόν, το φοβισμένο πλάσμα σας «εγώ» – μην μιλήσετε για αυτό, αλλά σε αυτό.
Πείτε πράγματα όπως:
Αυτά τα λόγια μπορεί να σας ακούγονται παράλογα, αλλά καθώς ταεπαναλαμβάνετε, παρατηρήστε τις φράσεις που βοηθούν το πλάσμα του άγχους σας να τακτοποιηθεί, έστω και λίγο. Επαναλάβετε αυτά που λειτουργούν καλύτερα.
2) Βάλτε σε προτεραιότητα τις μελλοντικές σας ελπίδες και σκέψεις
Όταν αισθάνεστε έστω και μια μικρή μείωση του άγχους σας, ξεκινήστε να προσφέρετε σιωπηλά στον εαυτό σας ευγενικές ευχές, όπως αυτές από τον Θιβετιανό διαλογισμό καλοσύνης:
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιαδήποτε ευχή: «Μακάρι…» που μπορείτε να σκεφτείτε. Όσο περισσότερο συνεχίζετε να προσφέρετε αυτές τις ευχές στο αγχώδες πλάσμα σας, τόσο πιο πιθανό είναι να ανακτήσετε μια ήρεμη εσωτερική ισορροπία.
3) Οπτικοποίηση
Πριν επιστρέψετε στην κανονική σας ζωή, φανταστείτε τον εαυτό σας να χώνει το άγχος σας σε ένα ευρύχωρο κουτί και μετά να το μεταφέρει σε μια μικρή φανταστική τσάντα που κρέμεται από ένα λουρί στον ώμο σας. Υποσχεθείτε στο πλάσμα σας, ότι θα το προσέξετε όταν ανησυχεί και βοηθήστε το, να ηρεμήσει όποτε χρειάζεται την προσοχή σας. Τότε κρατήστε την υπόσχεσή σας.
Η διδάκτωρ Martha Beck είναι καθηγήτρια κοινωνιολογίας (έχει σπουδάσει στο Harvard) και συγγραφέας best seller των New York Times. Το τελευταίο της βιβλίο είναι το «Beyond Anxiety: Curiosity, Creativity, and Finding Your Life’s Purpose».
