Σειρά πρόσφατων ερευνών αποκαλύπτει πως η ψυχική υγεία των νέων στις ΗΠΑ συνεχώς επιδεινώνεται. Η κατάθλιψη, το άγχος, τα προβλήματα συμπεριφοράς και οι εξαρτήσεις έχουν αυξηθεί στις ηλικίες που αποτελούν το μέλλον της κοινωνίας.

Στη φετινή Παγκόσμια Έκθεση Ευτυχίας, η οποία κατατάσσει 143 χώρες ανάλογα με το βαθμό ικανοποίησης από τη ζωή, οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέλαβαν την 23η θέση. Αυτή είναι η πρώτη φορά στην 20ετή ιστορία της έκθεσης που οι ΗΠΑ δεν περιλαμβάνονται στην πρώτη εικοσάδα.

Ενώ οι Αμερικανοί ηλικίας άνω των 60 ετών φιγουράρουν στη 10η θέση όσον αφορά την ευτυχία, οι νεότερες γενιές των 30 ετών κατέλαβαν την 62η θέση.

Το 2021, το 42% των Αμερικανών μαθητών λυκείου ένιωθαν λυπημένοι ή απελπισμένοι, σύμφωνα με στοιχεία από τα Κέντρα Ελέγχου Ασθενειών. Και το 22% σκεφτόταν σοβαρά να αυτοκτονήσει.

Οι ειδικοί λένε ότι ένα ευρύ φάσμα παραγόντων μπορεί να επηρεάζει τη σημερινή νεολαία, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, της κλιματικής αλλαγής και της έλλειψης ρευστότητας των τάξεων.

Η διάσημη ψυχοθεραπεύτρια Esther Perel κατονομάζει έναν διαφορετικό “ένοχο”: τις σχέσεις ή την έλλειψή τους.

«Νομίζω ότι οι άνθρωποι είναι πιο μοναχικοί επειδή είναι λιγότερο επιδέξιοι στο να βρίσκονται σε σχέσεις, καθώς αυτό συνεπάγεται συγκρούσεις, τριβές και διαφορές», επισημαίνει. «Ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων αποκόπτει τους φίλους και τα μέλη της οικογένειας όπως ποτέ άλλοτε», προσθέτει.

Η Perel πιστεύει ότι η έμφαση που δίνουν οι νέοι Αμερικανοί στο να είναι πιο αυθεντικοί, λειτουργεί εις βάρος της δημιουργίας δεσμών. Στην πραγματικότητα, μαθαίνεις πολλά για τον εαυτό σου μέσα από τις φιλίες, τις συνεργασίες και γενικά τη σχέση σου με άλλους ανθρώπους.

‘Οι σχέσεις απαιτούν υποχρεώσεις’

Πολλοί ψυχολογικοί όροι που έγιναν δημοφιλείς από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αφορούν στην προστασία του εαυτού σας από ανθρώπους ή εμπειρίες που μπορεί να είναι επιβλαβείς για την ψυχική σας υγεία.

«Η θεραπευτική ομιλία ενός συγκεκριμένου είδους έχει τη λέξη «εαυτός» μπροστά από τα πάντα – αυτογνωσία, αυτοπραγμάτωση, αυτοεκπλήρωση, αυτοφροντίδα, αυτοεικόνα», υπογραμμίζει η Perel. Αυτή η τάση έχει οδηγήσει τους νέους να θυσιάζουν την κοινότητα επειδή δεν θέλουν να θέσουν σε κίνδυνο την άνεσή τους.

Οι εφαρμογές που είναι προσανατολισμένες στις υπηρεσίες καθιστούν επίσης την εξάρτηση από την κοινότητα λιγότερο απαραίτητη. Για παράδειγμα το να είσαι άρρωστος και να μην μπορείς να πάρεις μια συνταγή παλαιότερα απαιτούσε τη βοήθεια ενός φίλου. Τώρα, κάποιος μπορεί απλά να πάρει το φάρμακό του μέσω διαδικτύου. Αν ο σύντροφός σας δεν μπορεί πλέον να σας πάει με το αυτοκίνητο στο αεροδρόμιο, δεν ζητάτε από έναν γείτονα βοήθεια της τελευταίας στιγμής. Προγραμματίζετε ένα αυτοκίνητο σε μια εφαρμογή που σας μεταφέρει.

Για τις παλαιότερες γενιές, η ανταλλαγή εξυπηρετήσεων με την πάροδο του χρόνου συνέβαλε στη δημιουργία ενός ακμάζοντος, προσωποπαγούς, κοινωνικού δικτύου. Οι σημερινοί νέοι δεν κάνουν αυτές τις μικρές “επενδύσεις”.

Μόνο το 32% των Αμερικανών 30 ετών και νεότερων δηλώνει ότι έχει πέντε ή περισσότερους στενούς φίλους, σύμφωνα με στοιχεία του 2023 από το Pew Research Center. Για όσους είναι 65 ετών και άνω, ο αριθμός αυτός ανεβαίνει στο 49%.

«Οι σχέσεις απαιτούν υποχρεώσεις», λέει η Perel. «Οι κοινότητες απαιτούν υποχρεώσεις. Οι κοινότητες δεν υπάρχουν μόνο για να εξυπηρετούν τις ανάγκες μας».