Ο καφές espresso και μάλιστα ο φθηνός, καθώς εξακολουθεί να κοστίζει 1 ευρώ, είναι απόλυτα συνδεδεμένος με την ιταλική παράδοση και κουλτούρα. Σύμφωνα με μελέτες – μετά το νερό – είναι το δεύτερο σε κατανάλωση ρόφημα στη χώρα με εκατομμύρια φλιτζάνια να προσφέρονται καθημερινά. Εκτιμάται ότι έξι δισεκατομμύρια καφέδες καταναλώνονται κάθε χρόνο.
Εδώ και πολύ καιρό, οι ντόπιοι και οι τουρίστες μπορούσαν να μπουν σε ένα από τα πολλά, (περίπου 132.000) καφέ μπαρ της Ιταλίας και να πάρουν ένανespresso για μόλις 1 ευρώ, στο παρελθόν, οι τιμές ρυθμίζονταν ακόμη και από το κράτος.
Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Όσο κι αν φαίνεται περίεργο συνδέεται άμεσα με την κουλτούρα των οικογενειακών καφέ, που σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να προσλαμβάνουν (και να πληρώνουν) πολυάριθμό προσωπικό, ιδιαίτερα όταν η παραγγελία ενός espresso στην Ιταλία είναι μόλις μια συναλλαγή 45 δευτερολέπτων.
Ένα ακόμη γεγονός, που αν και ακούγεται παράδοξο, συνδέεται με την χαμηλή τιμή του καφέ, είναι η ταχύτητα της εξυπηρέτησης και ο τρόπος της κατανάλωσης του espresso. Ο χρόνος σερβιρίσματος δεν ξεπερνά τα 45 δευτερόλεπτα. Ωστόσο, αυτή η κουλτούρα θα μπορούσε να αλλάξει.
Το γεγονός είναι ότι οι τιμές των κόκκων καφέ αυξήθηκαν κατά 4% τον περασμένο χρόνο και τριπλασιάστηκαν από το 2018, πιθανόν να συμβάλει στην αλλαγή. Έχει αναφερθεί ότι αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην κακή συγκομιδή στο Βιετνάμ και τη Βραζιλία (τους δύο μεγαλύτερους παραγωγούς καφέ στον κόσμο) και των προβλημάτων της αλυσίδας εφοδιασμού μεταξύ Ευρώπης και Ασίας από τον Νοέμβριο του 2023 (λόγω των επιθέσεων των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα) και ως εκ τούτου καθίσταται δύσκολο για τις επιχειρήσεις να διατηρήσουν τις τιμές χαμηλά.
«Ο καφές δεν θεωρείται προϊόν στην Ιταλία, αλλά ανθρώπινο δικαίωμα», λέει στην Telegraph ο Andrea Pettinari, ιδιοκτήτης του καφέ Caffe dell’Arte. «Αλλά αν η τιμή του espresso διατηρηθεί στο ένα ευρώ, απειλείται η βιωσιμότητα όλων στην αλυσίδα εφοδιασμού – αγρότες, baristas, ιδιοκτήτες καφέ. Ξαφνικά δεν υπάρχει περιθώριο κέρδους».
Οι πελάτες έχουν συνηθίσει τόσο πολύ στις τιμές του καφέ που η αύξηση του γίνεται πολιτικό ζήτημα και οι baristas, δέχονται τεράστια πίεση να μην αυξήσουν την τιμή.
«Ένα προϊόν όπως ο espresso είναι αναγκαιότητα — όπως το ψωμί», είπε ο Luciano Sbraga, αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Ιταλικών Δημόσιων Ιδρυμάτων, στους Financial Times,
Επομένως, θα πρέπει να περιμένουμε και να δούμε τι θα συμβεί και εάν οι baristas της Ιταλίας αντισταθούν ή υποκύψουν στην πίεση.
