Τα τελευταία χρόνια, δεκάδες νέες σιδηροδρομικές γραμμές έχουν διευκολύνει τα ταξίδια μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών. Όμως, μια νέα πρόταση από το think tank 21st Europe, με έδρα την Κοπεγχάγη, θέτει έναν ακόμα πιο φιλόδοξο στόχο.
Το σχέδιο Starline οραματίζεται ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο υψηλής ταχύτητας, το οποίο θα λειτουργεί όπως ένα μετρό ή υπόγειος σιδηρόδρομος, αλλά σε ηπειρωτικό επίπεδο.
Στόχος του είναι να αναβαθμίσει την κατακερματισμένη, άνιση και συχνά αργή σιδηροδρομική υποδομή της Ευρώπης, δημιουργώντας υπερταχείες συνδέσεις που θα ανταγωνιστούν τα αεροπορικά ταξίδια, όπως αναμεταδίδει το Euronews.
“Ένα πραγματικά ενοποιημένο σιδηροδρομικό σύστημα δεν είναι πλέον ζήτημα ευκολίας – είναι στρατηγική αναγκαιότητα για την ανθεκτικότητα της Ευρώπης στον 21ο αιώνα,” αναφέρει το think tank.
Η ιδέα ενός πανευρωπαϊκού σιδηροδρομικού συστήματος έχει ήδη κερδίσει υποστηρικτές.
“Από τη χρυσή εποχή των νυχτερινών τρένων μέχρι τους πάνω από 400.000 χρήστες Interrail ετησίως, η επιθυμία για ανοικτές και προσβάσιμες μετακινήσεις είναι ξεκάθαρη”, αναφέρει η 21st Europe. Παρά τη ζήτηση του κοινού, τα διασυνοριακά ταξίδια παραμένουν κατακερματισμένα, αργά και ακριβά.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη ξεκινήσει το έργο Trans-European Transport Network (TEN-T), το οποίο στοχεύει στην ενοποίηση των υποδομών. Ωστόσο, η 21st Europe θεωρεί ότι το TEN-T στερείται “φιλοδοξίας και σχεδιασμού”.
“Οι σταθμοί είναι αποκομμένοι, τα τρένα έχουν διαφορετικά σχέδια και η ίδια η διαδρομή σπάνια θεωρείται μέρος της ταξιδιωτικής εμπειρίας.”
Το Starline φιλοδοξεί να αλλάξει αυτή την πραγματικότητα.
Το προτεινόμενο δίκτυο Starline, μήκους 22.000 χιλιομέτρων, θα συνδέει 39 προορισμούς σε όλη την Ευρώπη – συμπεριλαμβανομένων του Ηνωμένου Βασιλείου, της Τουρκίας και της Ουκρανίας.
Τα τρένα θα κινούνται με ταχύτητες 300-400 χλμ./ώρα, καθιστώντας τα 30% ταχύτερα από τις σημερινές σιδηροδρομικές και οδικές μεταφορές.
Για παράδειγμα, ένα ταξίδι Ελσίνκι-Βερολίνο που σήμερα διαρκεί σχεδόν μια ολόκληρη μέρα, θα διαρκεί μόλις 5 ώρες. Η διαδρομή Κίεβο-Βερολίνο από ένα κουραστικό νυχτερινό ταξίδι θα μετατραπεί σε απρόσκοπτη και προβλέψιμη σύνδεση.
Η γραμμή Μιλάνο-Μόναχο, που σήμερα είναι αργή και με πολλές στροφές, θα γίνει μια υψηλής συχνότητας διαδρομή μεταξύ δύο σημαντικών οικονομικών κέντρων.
Η 21st Europe βλέπει το Starline ως περιβαλλοντικό έργο που μπορεί να βοηθήσει την Ευρώπη να πετύχει τους στόχους της για μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2050.
Ο τομέας των μεταφορών είναι από τις μεγαλύτερες πηγές εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ευρώπη, ευθύνεται για το 29% των συνολικών εκπομπών της ΕΕ το 2022.
Παράλληλα, ενώ οι πτήσεις μικρών αποστάσεων είναι ακόμα ο κανόνας για εκατομμύρια ταξιδιώτες, οι υπερταχείες σιδηροδρομικές συνδέσεις παράγουν έως και 90% λιγότερες εκπομπές CO2 ανά διαδρομή.
Η υλοποίηση του Starline απαιτεί συντονισμένη προσέγγιση.
Η πρόταση της 21st Europe βασίζεται σε ένα μοντέλο δημόσιας χρηματοδότησης, με τις εθνικές σιδηροδρομικές εταιρείες να λειτουργούν τις διαδρομές μέσω συστήματος franchise.
Ένα νέο θεσμικό όργανο, η Ευρωπαϊκή Σιδηροδρομική Αρχή (ERA), θα αναλάβει τον συντονισμό, την εναρμόνιση και τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη του έργου.
Η 21st Europe τονίζει ότι το Starline θα απαιτήσει ενιαίους κανονισμούς εργασίας, τεχνικά πρότυπα και κανόνες ασφαλείας. Όλο το προσωπικό, από τους οδηγούς μέχρι το προσωπικό συντήρησης και τους εργαζόμενους στους σταθμούς, θα εκπαιδεύεται βάσει ενός κοινού ευρωπαϊκού πλαισίου.
“Τώρα ξεκινάμε να χτίζουμε το δίκτυο, ενώνοντας πολιτικούς, σχεδιαστές και ηγέτες της βιομηχανίας, για να μετατρέψουμε το όραμα σε πραγματικότητα.”
