Μια πρωτοφανή απόφαση έλαβε η ισπανική κυβέρνηση, επιβάλλοντας πρόστιμα συνολικού ύψους 186 εκατ. ευρώ σε πέντε αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους (low-cost) για τις πρακτικές τους, οι οποίες χαρακτηρίστηκαν ως «καταχρηστικές».

Σύμφωνα με τα όσα μεταδίδει το CNBC, το Υπουργείο Δικαιωμάτων των Καταναλωτών της Ισπανίας στοχοποίησε εταιρείες όπως οι Ryanair, EasyJet, Vueling, Norwegian και Volotea, ζητώντας την άμεση διακοπή συγκεκριμένων αμφιλεγόμενων χρεώσεων.

Η Ryanair επωμίστηκε το μεγαλύτερο μέρος του προστίμου, με το ποσό να ανέρχεται σε 107,78 εκατ. ευρώ, ενώ η ισπανική Vueling έλαβε πρόστιμο 39,2 εκατ. ευρώ. Η EasyJet τιμωρήθηκε με 29 εκατ. ευρώ, ενώ οι Norwegian και Volotea έλαβαν μικρότερα, αλλά σημαντικά, πρόστιμα που ξεπερνούν το 1 εκατ. ευρώ.

Οι κατηγορίες

Σύμφωνα με το Υπουργείο, οι αεροπορικές εταιρείες χρεώνουν καταναλωτές για υπηρεσίες που θα έπρεπε να περιλαμβάνονται στο βασικό κόστος του εισιτηρίου. Συγκεκριμένα, οι κατηγορίες αφορούν:

• Χρεώσεις για αποσκευές καμπίνας, οι οποίες θεωρούνται αδικαιολόγητες και καταχρηστικές
• Επιπλέον κόστος για την επιλογή θέσης δίπλα σε εξαρτώμενο ταξιδιώτη, όπως παιδιά ή ηλικιωμένοι
• Υπερβολικές χρεώσεις για την εκτύπωση εισιτηρίων, κάτι που συχνά δυσκολεύει τους επιβάτες
• Ασαφείς πληροφορίες τιμολόγησης στις ιστοσελίδες τους, οι οποίες δεν ενημερώνουν επαρκώς τους καταναλωτές
• Άρνηση αποδοχής μετρητών για πληρωμές στα ισπανικά αεροδρόμια, γεγονός που παραβιάζει τα δικαιώματα των επιβατών

Οι αντιδράσεις των εταιρειών

Οι αεροπορικές εταιρείες απάντησαν έντονα, χαρακτηρίζοντας τα πρόστιμα άδικα και παράνομα. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Αεροπορικών Εταιρειών Ισπανίας (ALA), Javier Gandara, δήλωσε ότι η απόφαση του Υπουργείου είναι «κατάφωρα παράνομη» και παραβιάζει την ευρωπαϊκή νομοθεσία.

«Η εφαρμογή αυτής της απόφασης θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στους επιβάτες, περιορίζοντας την ελευθερία τους να σχεδιάζουν το ταξίδι τους ανάλογα με τις ανάγκες τους», τόνισε.

Η Ryanair ανακοίνωσε πως θα προσφύγει στη δικαιοσύνη για την ακύρωση των κυρώσεων, με τον CEO της, Michael O’Leary, να κάνει λόγο για πολιτικά κίνητρα πίσω από τα πρόστιμα χαρακτηρίζοντας τις κυρώσεις «παράνομες και αβάσιμες, ενώ παραβιάζουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία» και δηλώνοντας ότι η «επιτυχία μας και των άλλων low-cost αεροπορικών στην Ισπανία βασίζεται στην ελευθερία της ευρωπαϊκής αγοράς και όχι στις παρεμβάσεις εθνικών κυβερνήσεων».

Η EasyJet επίσης αντέδρασε έντονα, χαρακτηρίζοντας τις κυρώσεις «εξωφρενικές». Στη δήλωσή της τόνισε ότι η πολιτική της για τις αποσκευές συμμορφώνεται πλήρως με τη νομοθεσία ενώ τόνισε πως θα υπερασπιστεί τη θέση της στα δικαστήρια με κάθε διαθέσιμο μέσο.

Παρόμοια στάση κράτησε και η Norwegian, η οποία υποστήριξε ότι η πολιτική της αντικατοπτρίζει τη δέσμευσή της για ασφαλή και οικονομικά προσιτά ταξίδια.

Οι προκλήσεις του κλάδου μετά την πανδημία

Η απόφαση αυτή έρχεται σε μια περίοδο που οι αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους πασχίζουν να ανακάμψουν από τις δυσκολίες της πανδημίας. Το αυξανόμενο κόστος καυσίμων, οι πιέσεις για μείωση των εκπομπών άνθρακα και οι γεωπολιτικές αβεβαιότητες ασκούν έντονη πίεση στον κλάδο.

Πρόσθετα προβλήματα προκαλούν οι καθυστερήσεις στις παραδόσεις αεροσκαφών από την Boeing, οι οποίες ανάγκασαν τη Ryanair να μειώσει τους στόχους της για το 2026, αναμένοντας πλέον 210 εκατ. επιβάτες αντί για 215 εκατ.

Παρά τις προκλήσεις, η αγορά των low-cost αεροπορικών παρουσιάζει ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης. Σύμφωνα με έκθεση της GlobalData, η αγορά αναμένεται να αυξηθεί με ετήσιο ρυθμό άνω του 10% από το 2023 έως το 2028, καθώς οι ταξιδιώτες συνεχίζουν να δίνουν προτεραιότητα στην προσιτή τιμή.

Επιπλέον, η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών (IATA) προβλέπει ότι τα συνολικά έσοδα του κλάδου θα φτάσουν τα 996 δισ. δολάρια το 2024, σημειώνοντας ετήσια αύξηση 9,7%.