Γνωστό ως Σύστημα Εισόδου/Εξόδου ή EES, το νέο αυτοματοποιημένο εργαλείο θα αντικαταστήσει τη σφράγιση των διαβατηρίων για τους ταξιδιώτες εκτός ΕΕ που δεν χρειάζονται βίζα.

Οι έλεγχοι αυτοί θα χρησιμοποιούν βιομετρικά δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων δακτυλικών αποτυπωμάτων, σαρώσεων προσώπου και πληροφοριών διαβατηρίου, τα οποία θα λαμβάνονται την πρώτη φορά που κάποιος θα εισέρχετε σε χώρα της ΕΕ. Μετά από πολλές αναβολές, αναμένεται να εισαχθεί το φθινόπωρο του τρέχοντος έτους.

Ωστόσο, οι αεροπορικές εταιρείες έχουν προειδοποιήσει ότι η έναρξη του συστήματος είναι πιθανό να έχει σημαντικές επιπτώσεις στους ταξιδιώτες – συμπεριλαμβανομένου του τέλους των κρατήσεων τελευταίας στιγμής.

Γιατί θα μπορούσαν να επηρεαστούν οι κρατήσεις της τελευταίας στιγμής από την EES

Επί του παρόντος, οι επιβάτες αεροπορικών εταιρειών πρέπει να παρέχουν ορισμένα στοιχεία πριν πετάξουν, όπως το όνομα, τον αριθμό διαβατηρίου και την ημερομηνία γέννησης. Αυτό είναι γνωστό ως Σύνθετες Πληροφορίες Επιβατών (Advanced Passenger Information – API) και είναι πιθανό να γίνει πιο λεπτομερές όταν εισαχθεί το EES.

Θα απαιτείται επίσης από τις αεροπορικές εταιρείες να παίρνουν το “πράσινο φως” για να ταξιδεύουν οι επιβάτες. Η προθεσμία για αυτό φέρεται να είναι έως και 48 ώρες πριν από την αναχώρηση. Θα πρέπει να στέλνουν το API για επαλήθευση και το σύστημα θα απαντά είτε με το «OK» είτε με το «NOT OK» για επιβίβαση. Οι αεροπορικές εταιρείες θα τιμωρούνται επίσης με πρόστιμο εάν επιτρέψουν σε μη συμμορφούμενους επιβάτες να επιβιβαστούν.

Η πολυπλοκότητα της διαδικασίας είναι κάτι που ανησυχεί τις αεροπορικές εταιρείες για τους ανθρώπους που κάνουν κράτηση την τελευταία στιγμή. Η μητρική της Ryanair, της Buzz, της Lauda Europe και της Malta Air, εξέφρασε ανησυχίες ότι αυτό θα μπορούσε να σημάνει το τέλος των πωλήσεων εισιτηρίων last minute.

Σε έγγραφο που κατέθεσε στην Επιτροπή Ευρωπαϊκού Ελέγχου της Βουλής των Κοινοτήτων του Ηνωμένου Βασιλείου τον Δεκέμβριο δήλωσε ότι αυτή η «σκληρή» προθεσμία θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στις πωλήσεις.

Η Διεθνής Ένωση Αεροπορικών Μεταφορών (IATA) δήλωσε επίσης ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν καθυστερήσεις για τους ανθρώπους που δηλώνουν ότι έχουν άδεια παραμονής ή βίζα μακράς διαμονής για χώρα της ΕΕ στο API τους. Αυτό θα πρέπει να ελέγχεται στην πύλη επιβίβασης και εκτιμάται ότι θα προσθέσει χρόνο στη διαδικασία.

Άλλες επιπτώσεις για τους επιβάτες των αεροπορικών εταιρειών από το ΕΕΑ

Οι αεροπορικές εταιρείες έχουν επίσης προειδοποιήσει για επιπλέον προβλήματα που αφορούν στους επιβάτες, συμπεριλαμβανομένων των μεγαλύτερων χρόνων αναμονής στους συνοριακούς ελέγχους και της έλλειψης υποστήριξης όταν τα πράγματα πάνε στραβά κατά τη διάρκεια της εισαγωγής.

«Παραμένουμε βαθιά ανήσυχοι για το γεγονός ότι παραμένουν ανεπίλυτα ζητήματα που θα παρεμποδίσουν την απρόσκοπτη εισαγωγή του EES αυτό το καλοκαίρι», αναφέρει η ομάδα του κλάδου Airlines for Europe (A4E). «Πολλά από αυτά τα ζητήματα είχαν επισημανθεί πριν από μήνες και η πρόοδος για την αντιμετώπισή τους ήταν αργή», προσθέτει.

Ομάδα εμπορικών ενώσεων στην οποία περιλαμβάνονται η A4E και η IATA απέστειλε κοινή επιστολή στην κ. Ylva Johansson, Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, τον Μάιο. Σε αυτήν περιγράφονται οι ανησυχίες των αεροπορικών εταιρειών σχετικά με την εισαγωγή του συστήματος. Μεταξύ των οποίων την έλλειψη υποστήριξης στις αεροπορικές εταιρείες προκειμένου να βοηθήσουν τους επιβάτες που αντιμετωπίζουν προβλήματα με το EES όταν αυτό τεθεί σε λειτουργία.

Ισχυρίζονται ότι χωρίς αυτή την υποστήριξη, θα «υποβαθμιστεί σοβαρά η εμπειρία των ταξιδιωτών». Η επιστολή απαριθμεί καθυστερήσεις στην επικοινωνία ή έλλειψη εκστρατειών ενημέρωσης των επιβατών, ασυνεπείς και καθυστερημένες εθνικές δοκιμές, καθυστερήσεις στην εφαρμογή προεγγραφής και έλλειψη σχεδίων έκτακτης ανάγκης για την περίπτωση που οι χώρες δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένες. Μελέτη που διεξήχθη στο Ηνωμένο Βασίλειο τον Απρίλιο, για παράδειγμα, διαπίστωσε ότι τα δύο τρίτα των ενηλίκων δεν γνώριζαν το σύστημα.

Το ενδεχόμενο αύξησης του χρόνου διεκπεραίωσης στα σύνορα προκαλεί επίσης προβληματισμό, με τις προβλέψεις του κλάδου να αναφέρουν ότι ο έλεγχος θα διαρκεί τουλάχιστον 30% έως 50% περισσότερο. Η ΕΕ δήλωσε ότι δεν αναμένει σημαντικές καθυστερήσεις στα αεροδρόμια και εκτιμά ότι η καταγραφή των βιομετρικών στοιχείων των επιβατών για πρώτη φορά θα διαρκεί από 90 δευτερόλεπτα έως δύο λεπτά ανά άτομο.

Θα μπορούσε να καθυστερήσει και πάλι η έναρξη της EES;

Η έναρξη λειτουργίας του EES έχει ήδη καθυστερήσει αρκετές φορές, καθώς αρχικώς είχε προγραμματιστεί για τον Μάιο του 2022. Οι αεροπορικές εταιρείες έχουν τώρα προειδοποιήσει ότι υπάρχει περιορισμένος χρόνος για να προετοιμαστούν όλα αυτά κατά τη διάρκεια της περιόδου αιχμής πριν από την τρέχουσα προγραμματισμένη έναρξη το φθινόπωρο.

Δεν έχει οριστεί ακόμη επίσημη ημερομηνία για το πότε οι επιβάτες θα πρέπει να εγγραφούν και η ΕΕ δήλωσε ότι αυτό θα επιβεβαιωθεί σύντομα.

Η ετήσια έκθεση για την κατάσταση του Σένγκεν που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Απρίλιο ανέφερε ότι υπάρχουν ακόμη προκλήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν.

Κάλεσε τα κράτη μέλη της ΕΕ να επιταχύνουν επειγόντως τις προετοιμασίες τους, ώστε να διασφαλιστεί ότι το σύστημα μπορεί να εφαρμοστεί εγκαίρως. Σ’ αυτό συνηγορούν και οι φορείς της αεροπορικής βιομηχανίας. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να επιταχύνει τις προετοιμασίες της, αν θέλει να έχει ελπίδες να διασφαλίσει την απρόσκοπτη εισαγωγή του EES», επισημαίνει η A4E.