Ένας από τους πολλούς παράγοντες που συμβάλλουν στη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων είναι ο σωστός σχεδιασμός των επαρχιακών δρόμων, καθώς οι συγκεκριμένες οδοί κρύβουν πολλούς κινδύνους, όπως δείχνουν στοιχεία της Ομάδας Διεθνών Δεδομένων και Ανάλυσης για την Ασφάλεια της Κυκλοφορίας (IRTAD) του Διεθνούς Φόρουμ Μεταφορών (ITF).

Σύμφωνα λοιπόν με τη συγκεκριμένη έρευνα περισσότεροι από τους μισούς θανάτους από τροχαία ατυχήματα το 2022 προκλήθηκαν σε αυτούς τους δρόμους. Μάλιστα στη Φινλανδία, την Ιρλανδία και τη Νέα Ζηλανδία, ο αριθμός των θανάτων στους επαρχιακούς δρόμους έφτασε σε ποσοστό άνω του 65%.

Στη Γερμανία, το ποσοστό ήταν 57% το 2022, ενώ στη Νότια Κορέα, την Ολλανδία, την Ιαπωνία και την Πορτογαλία οι δρόμοι στο κέντρο της πόλης αποδείχθηκαν πιο επικίνδυνοι. «Εκτός από τα μέτρα ρύθμισης της κυκλοφορίας, όπως τα όρια ταχύτητας ή οι απαγορεύσεις προσπέρασης, οι βελτιώσεις στην οδική υποδομή είναι συχνά απαραίτητες ενέργειες για να αντιμετωπιστούν τα ατυχήματα στους επαρχιακούς δρόμους», τονίζει ο ερευνητής ατυχημάτων της DEKRA, Markus Egelhaaf, αναφερόμενος στην Έκθεση Οδικής Ασφάλειας DEKRA 2024 με τίτλο «Περιβάλλοντα κυκλοφορίας για ανθρώπους».

Η συγκεκριμένη έκθεση παρουσιάζει τον αυτοκινητόδρομο Bruce στην Αυστραλία, ως παράδειγμα επιτυχημένου επανασχεδιασμού. Σε απόσταση άνω των 1.000 μιλίων στην ανατολική ακτή της χώρας υπήρξαν βελτιώσεις στο δρόμο, όπου περιλάμβαναν διαχωριστικά μεταξύ των δύο κατευθύνσεων κυκλοφορίας, βελτιώσεις υποδομών στις διασταυρώσεις μέχρι και τέσσερις λωρίδες κυκλοφορίας σε κάποια σημεία ανά κατεύθυνση. Το αποτέλεσμα ήταν να υπάρξει μείωση των θανατηφόρων τροχαίων. Σύμφωνα με τη Βασιλική Λέσχη Αυτοκινήτου του Κουίνσλαντ, 22 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε τροχαία ατυχήματα μεταξύ των ετών 2005 και 2009, ενώ μετά τον επανασχεδιασμό μεταξύ των ετών 2018 και 2022 έχασαν την ζωή τους τρεις άνθρωποι.

Ο διαχωρισμός των αντίθετων λωρίδων

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο διαχωρισμός των αντίθετων λωρίδων μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη των τροχαίων ατυχημάτων, ειδικά σε διαδρομές όπου κινούνται μεγάλα οχήματα. Ωστόσο, όπου ήταν δυνατή η πλήρης επέκταση του δρόμου σε δύο λωρίδες, έγινε προκειμένου να δημιουργηθούν ασφαλείς προϋποθέσεις για προσπέραση. Η αρχή των συγκεκριμένων δρόμων στη Σουηδία στις αρχές της δεκαετίας του 1990, έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική. Η εμπειρία από τέτοιους δρόμους ήταν θετική. Ο αριθμός των ατυχημάτων μειώθηκε, όπως και η σοβαρότητα των τροχαίων.

Σε επαρχιακούς δρόμους, η έξοδος από το οδόστρωμα και το χτύπημα ενός αντικειμένου στην άκρη του δρόμου είναι ένα κρίσιμο και συχνό σενάριο. Παρόλο που ο αριθμός των θανάτων σε ατυχήματα με δέντρα και στύλους έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια, το ποσοστό των ατυχημάτων με δέντρα δεν έχει αλλάξει. Για παράδειγμα, το ποσοστό των θανάτων σε αυτές τις περιπτώσεις στη Γερμανία ήταν 20% το 2010 και έγινε 17% το 2021. Στη Γαλλία, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση ατυχημάτων του ONISR, έχασαν την ζωή τους 1.733 άνθρωποι σε επαρχιακούς δρόμους το 2021, όπου το 37% είχε εμπλοκή σε σύγκρουση με δέντρα. Αυτό δείχνει στις αρμόδιες υπηρεσίες που έχουν την ευθύνη των δρόμων, ότι πρέπει να φυτεύουν δέντρα σε αρκετά μεγάλη απόσταση από τον δρόμο ώστε να μην υπάρχουν ανάλογα περιστατικά. Η στοχευμένη χρήση θάμνων θα μπορούσε να είναι μια εναλλακτική λύση στον σχεδιασμό των δρόμων. Παλιότερα, οι δοκιμές πρόσκρουσης της DEKRA έδειξαν ότι ο αντίκτυπος στους επιβάτες του οχήματος σε περίπτωση σύγκρουσης με θάμνους είναι περίπου οκτώ φορές μικρότερος από ό,τι σε περίπτωση σύγκρουσης με δέντρο.

Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε ότι τον Νοέμβριο του 2017, τα Ηνωμένα Έθνη συμφώνησαν σε δώδεκα εθελοντικούς στόχους απόδοσης για την πρόληψη των τροχαίων ατυχημάτων, οι οποίοι πρέπει να εφαρμοστούν μεταξύ των ετών 2021 και 2030. Σύμφωνα με έναν στόχο, θα πρέπει να υπάρχει καλή βαθμολογία στους δρόμους, ενώ σύμφωνα με άλλο στόχο έως το 2030 περισσότερο από το 75% των ταξιδιών θα πρέπει να γίνονται σε δρόμους που πληρούν όλα τα τεχνικά πρότυπα. Στις ΗΠΑ, σήμερα το 30% των δρόμων έχουν βαθμολογία 3 αστέρων, το 33% έχει βαθμολογία 4 αστέρων και το 17% έχει βαθμολογία 5 αστέρων. Το υπόλοιπο ποσοστό είναι δρόμοι με χαμηλή βαθμολογία. Αντίθετα στην Κένυα, μόνο το 25% περίπου έχει βαθμολογία 3 αστέρων ή καλύτερη, με το 48% να έχει βαθμολογία ενός αστεριού.