Με 1.388 ηλεκτρονικά «μάτια» που θα εποπτεύουν επί 24 ώρες το 24ωρο κρίσιμα σημεία του οδικού δικτύου φιλοδοξούν τα υπουργεία Υποδομών και Μεταφορών, Προστασίας του Πολίτη και Ψηφιακής Διακυβέρνησης να αυξήσουν τα επίπεδα οδικής ασφάλειας στην Αττική, μειώνοντας τα τροχαία ατυχήματα και δυστυχήματα και …απαθανατίζοντας επ’ αυτοφόρω τους παραβάτες οδηγούς.
Η διαδικασία μάλιστα θα διεκπεραιώνεται απολύτως ψηφιακά σε όλα τα στάδιά της από τη βεβαίωση της παράβασης έως την πληρωμή του προστίμου, ακόμα και την εξέταση της ενδεχόμενης ένστασης που μπορεί να υποβάλει ο οδηγός, ώστε να μειώνεται στο ελάχιστο η φυσική επαφή και κατ’ επέκταση η διαγραφή των κλήσεων.
Αυτοί είναι οι βασικοί στόχοι του προγράμματος εγκατάστασης και λειτουργίας των 1.388 καμερών που θα τοποθετήσει η πολιτεία, με τις 388 εξ αυτών να εντάσσονται σε σύμβαση που ήδη έχει υπογράψει η Περιφέρεια Αττικής πριν από λίγες ημέρες και αφορά την τοποθέτησή τους σε 92 κόμβους.
Με το νέο σύστημα θα διασυνδεθούν και οι υφιστάμενες 12 σταθερές κάμερες ταχύτητας του ΟΑΣΑ, οι οποίες θα αυξηθούν σε 39, καθώς επίσης και οι 17 κάμερες ταχύτητας της Αττικής Οδού.
Στο λεκανοπέδιο λειτουργούν σήμερα μερικές δεκάδες κάμερες, ορισμένες εκ των οποίων είναι παλαιάς τεχνολογίας χρησιμοποιώντας ακόμα και φιλμ και χωρίς ενεργές συμβάσεις για τη συντήρησή τους.
Κατά συνέπεια οι περισσότερες κλήσεις βεβαιώνονται με τους παραδοσιακούς ελέγχους της Τροχαίας και παρά την αύξησή τους, η ποινή καθυστερεί έως και …δέκα χρόνια να πληρωθεί από τον παραβάτη καθώς η διαδικασία πληρωμής μιας τροχονομικής παράβασης είναι μακρά και μπορεί να διαρκέσει έως και πέντε χρόνια για την ταμειακή βεβαίωση και άλλο τόσο για την εξάντληση των μεθόδων είσπραξης.
Με το νέο δίκτυο καμερών θα καταγράφονται παραβάσεις:
Μέσω των πινακίδων κυκλοφορίας μάλιστα θα ελέγχεται και εάν το όχημα έχει περάσει εμπρόθεσμα ΚΤΕΟ, είναι ασφαλισμένο ή έχει δηλωθεί ακινησία γι’ αυτό, ώστε σε περίπτωση παράβασης να καταλογίζονται ποινές και για τις συγκεκριμένες περιπτώσεις.
Σε ιδιώτες η λειτουργία του δικτύου καμερών
Το σύστημα των καμερών θα αναλάβουν ιδιώτες ανάδοχοι, οι οποίοι θα τις λειτουργούν με σύμβαση παραχώρησης για μια δεκαετία και θα αμείβονται όχι βάσει του αριθμού των καμερών που έχουν εγκαταστήσει, αλλά βάσει όσων είναι λειτουργικές, δεδομένου ότι θα έχουν αναλάβει και τη συντήρηση του συστήματος.
Σύμφωνα με τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, έως τα τέλη Ιανουαρίου εκτιμάται ότι θα έχει προκηρυχθεί ο ανοιχτός δημόσιος διαγωνισμός με στόχο η σύμβαση με τον ανάδοχο να έχει υπογραφεί μέχρι τα μέσα του 2025.
Ο προϋπολογισμός του διαγωνισμού δεν έχει ανακοινωθεί ακόμα καθώς όπως επισημάνθηκε το ύψος του θα προκύψει από τα τεύχη διακηρύξεων, τα οποία στην παρούσα φάση ωριμάζει η Κοινωνία της Πληροφορίας που θα αποτελεί τον φορέα υλοποίησης.
Τη διαχείριση του δικτύου καμερών, όπως εξήγησε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας, θα αναλάβει η Υπηρεσία Οδικών Τελών – Ηλεκτρονικής Διαχείρισης Οδικών Υποδομών του υπουργείου.
Σύμφωνα με το νέο Προεδρικό Διάταγμα του Οργανισμού, στα νέα Τμήματα θα προστεθούν αρμοδιότητες που αφορούν τη χρήση του πληροφοριακού συστήματος για τη διαχείριση:
Η συγκεκριμένη υπηρεσία θα αναλάβει την εποπτεία, σε ενιαίο επίπεδο, των υφιστάμενων δικτύων καμερών, που διαχειρίζονται αυτή την στιγμή άλλοι φορείς (ενδεικτικά ο ΟΑΣΑ) ή που αναμένεται να προμηθευτούν άλλοι φορείς, όπως, για παράδειγμα, η σύμβαση προμήθειας καμερών ελέγχου παραβίασης του ερυθρού σηματοδότη της Περιφέρειας Αττικής.
Όλα ψηφιακά
Το δίκτυο των καμερών θα συνεργάζεται με το πληροφοριακό σύστημα, την υλοποίηση του οποίου θα αναλάβει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τη διενέργεια διαγωνισμού.
Το σύστημα θα υποστηρίζει τις εξής δυνατότητες:
Βάσει του σχεδιασμού, η Τροχαία προβλέπεται ότι θα εξουσιοδοτεί τα όργανα όλης της επικράτειας ως χρήστες του συστήματος ώστε να μπορούν να βεβαιώνουν ότι το καταγραφικό υλικό αφορά την παράβαση, να βεβαιώνουν και επιπλέον παραβάσεις που μπορεί να φαίνονται στην εικόνα ή το βίντεο, όπως για παράδειγμα η μη χρήση κράνους ή ζώνης ασφαλείας και η χρήση κινητού.
Επιπλέον θα διαχειρίζονται και θα διεκπεραιώνουν τις ενστάσεις ψηφιακά μέσω τηλεδιάσκεψης.
Παράλληλα θα υπάρχει αυτόματη ενημέρωση του Συστηματος Ελέγχου Συμπεριφοράς Οδηγών (ΣΕΣΟ), του γνωστού point system, ενώ και η αφαίρεση του διπλώματος – εφόσον αυτό προκύπτει από την παράβαση – θα γίνεται αυτομάτως ηλεκτρονικά.
Επιπροσθέτως θα ενημερώνονται οι συνοριακοί σταθμοί, ενώ σε εκκρεμότητα βρίσκεται η συζήτηση για είσπραξη χρημάτων από αλλοδαπούς παραβάτες μέσω πληρωμής με κάρτα.
Αντίστοιχη ενημέρωση θα λαμβάνουν και οι εταιρίες ενοικίασης αυτοκινήτων.
Ταυτόχρονα θα ενημερώνεται και ο χάρτης παραβάσεων/συγκρούσεων ώστε να υπάρχει γεωχωρική αποτύπωση των συμβάντων. Η διαγωνιστική διαδικασία για το πληροφοριακό σύστημα, το οποίο θα συνοδεύει το σύστημα των καμερών θα υλοποιηθεί το καλοκαίρι του 2025 και ο ενδεικτικός προϋπολογισμός είναι κάτω των 5 εκατομμυρίων ευρώ.
Όπως επισημάνθηκε στην παρουσίαση, από το δίκτυο των καμερών δεν τίθενται ζητήματα παραβίασης προσωπικών δεδομένων, καθώς οι εικόνες που θα λαμβάνονται θα δείχνουν μόνο το πίσω μέρος των οχημάτων και όχι τους επιβαίνοντες σε αυτό.
Αυξημένοι έλεγχοι και παραβάσεις το 2024
Αυξημένες κατά 70% ήταν οι παραβάσεις και οι κυρώσεις το 2024, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοίδης. «Ενδεικτικά φέτος έχουμε μέχρι στιγμής 320.682 παραβάσεις, ενώ πέρυσι το ίδιο διάστημα ήταν 193.000», ανέφερε.
Ως προς τις κατηγορίες των παραβάσεων, σημείωσε ότι φέτος έχουμε 145.000 ελέγχους αλκοτέστ σε σύγκριση με 103.000 πέρυσι, για μη χρήση κράνους 33.000 έναντι 11.000 πέρυσι και για παραβίαση σηματοδότη 3.000, έναντι 1.860 πέρυσι.
Οι κατηγορίες των κυρώσεων με βάση τον ισχύοντα Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας έχουν αύξηση 110% με πρώτες την αφαίρεση πινακίδων, την αφαίρεση αδειών κυκλοφορίας και την αφαίρεση αδειών οδήγησης.
Ειδικότερα για τον δήμο Αθηναίων, το 2024 καταγράφεται αύξηση 150% σε παραβάσεις και κυρώσεις.
Τα αλκοτέστ ανέρχονται σε περίπου 29.000 έναντι 16.000 πέρυσι, ενώ για μη χρήση κράνους καταγράφηκαν 15.500 παραβάσεις σημαντικά αυξημένες συγκριτικά με το 2023 που ήταν 3.500.
Οι κλήσεις που κόπηκαν για την παράνομη κίνηση στις λεωφορειολωρίδες πέρυσι ήταν μόλις 45, ενώ φέτος έφτασαν τις 1.535, ενώ συνολικά οι κυρώσεις και στον πρώτο δήμο της χώρας σημείωσαν αύξηση κατά 170% σε πινακίδες, αφαίρεση αδειών οδήγησης και κυκλοφορίας.