Το ζήτημα των περικοπών ηλεκτρικής ενέργειας προβληματίζει έντονα τους επενδυτές, καθώς η αύξησή τους έχει πλέον σημαντικές επιπτώσεις στην πρόσβασή τους σε τραπεζικό δανεισμό.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 2025 οι περικοπές θα κινηθούν μεταξύ 1,5 έως 2 TWh, δηλαδή περίπου στο 6% – 7,5% της συνολικής ενέργειας που θα παραχθεί από ΑΠΕ στη διάρκεια του έτους.
Πρόκειται για τεράστια αύξηση εάν υπολογιστεί ότι οι υποχρεωτικές περικοπές το 2024 ανήλθαν σε 860 GWh ενέργειας από ΑΠΕ και αντιστοιχούσαν στο 3,3% της «πράσινης» παραγωγής.
Η λύση που προβάλλεται από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ είναι η αποθήκευση, όμως οι περικοπές είναι παρούσες ενώ η εγκατάσταση μονάδων αποθήκευσης καθυστερεί και σύμφωνα με εκτιμήσεις από το 2026 και μετά θα υπάρξει σημαντική άνοδος στις επενδύσεις για συστήματα αποθήκευσης ενέργειας.
Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), έως το 2030 προβλέπεται να έχουν εγκατασταθεί 4,35 GW αποθήκευσης. Μάλιστα έχουν ήδη δοθεί ή θα δοθούν όροι σύνδεσης σε σταθμούς αποθήκευσης με μπαταρίες ισχύος περίπου 1 GW που προκρίθηκαν μέσω των τριών διαγωνισμών (σ.σ. ο τρίτος βρίσκεται σε εξέλιξη) της ΡΑΑΕΥ. Παράλληλα, αναμένεται να λάβουν όρους σύνδεσης άλλα 3,35 GW σταθμών αποθήκευσης με μπαταρίες τα επόμενα ένα με δύο έτη.
Σε κάθε περίπτωση, έως ότου ολοκληρωθούν οι επενδύσεις αποθήκευσης ενέργειας, το φάσμα των περικοπών απειλεί τους επενδυτές ΑΠΕ καθώς οι διαχειριστές (ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ) επιλέγουν τη συγκεκριμένη λύση για να απομακρύνουν τον κίνδυνο το ηλεκτρικό σύστημα να βρεθεί αντιμέτωπο με blackout ειδικά την Άνοιξη και το Φθινόπωρο όταν η ζήτηση υποχωρεί και η παραγωγή των ΑΠΕ, ειδικά των φωτοβολταϊκών, αυξάνεται λόγω ηλιοφάνειας.
Θέσπιση μηχανισμών αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων
Στελέχη των δύο Διαχειριστών από το βήμα ημερίδας της ΡΑΑΕΥ για τη «Μεθοδολογία Περιορισμών Έγχυσης Σταθμών ΑΠΕ» που έγινε στην αρχή της εβδομάδας επεσήμαναν την κρισιμότητα της κατάστασης και την ανάγκη για καθολικό κόψιμο των ΑΠΕ που είναι συνδεδεμένες στο δίκτυο διανομής του ΔΕΔΔΗΕ και δεν έχουν ακόμη εγκαταστήσει σύστημα τηλεχειρισμού ώστε να μπορούν να τεθούν αυτόματα εκτός λειτουργίας σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης.
Εν τω μεταξύ η Ομάδα Διοίκησης Έργου ΑΠΕ (Ο.Δ.Ε.) που συνέστησε το ΥΠΕΝ πριν από ένα χρόνο έχει υποβάλει μια σειρά προτάσεων μεταξύ των οποίων είναι η θέσπιση μηχανισμών αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων, προκειμένου να διαχειρίζεται αποτελεσματικά το μέγιστο δυνατό ποσοστό παραγωγής ΑΠΕ, αποτρέποντας δυσλειτουργίες στο δίκτυο.
Επίσης προτείνεται η δημιουργία μηχανισμού αναδιανομής λειτουργικής ενίσχυσης.
Αυτό σημαίνει την υιοθέτηση ενός μηχανισμού αντιστάθμισης, ο οποίος δεν αφορά τα έσοδα των έργων από την αγορά, αλλά τη λειτουργική ενίσχυση που λαμβάνουν από τον ΔΑΠΕΕΠ.
Στόχος είναι η διόρθωση αδικιών που προκύπτουν από τις περικοπές, οι οποίες σήμερα επιβαρύνουν κυρίως μεγάλα έργα. Επίσης η Ομάδα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην αγορά εξισορρόπησης, με προτάσεις όπως η επαναφορά των αρνητικών τιμών, ένα μέτρο που θεωρείται καίριας σημασίας.