Έντονη ανησυχία για τη θαλάσσια ζωή και τη δριμύτητα των ακραίων καιρικών φαινομένων σε ολόκληρο τον πλανήτη, προκαλεί το γεγονός ότι οι παγκόσμιες θερμοκρασίες στην επιφάνεια των ωκεανών καταρρίπτουν καθημερινά ρεκόρ στα μέσα Μαρτίου του περασμένου έτους, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) και του Climate Reanalyzer του Πανεπιστημίου του Μέιν.

“Το εύρος με το οποίο τα προηγούμενα ρεκόρ θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας το 2023, αλλά και το 2024, καταρρίπτονται είναι αξιοσημείωτο”, δήλωσε ο κ. Joel Hirschi, αναπληρωτής επικεφαλής της μοντελοποίησης θαλάσσιων συστημάτων στο Εθνικό Ωκεανογραφικό Κέντρο στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι παγκόσμιες μέσες θερμοκρασίες των ωκεανών το 2023 ήταν κατά 0,25 βαθμούς Κελσίου θερμότερες από το προηγούμενο έτος, δήλωσε ο κ. Gregory C. Johnson, ωκεανογράφος του NOAA. Αυτή η άνοδος “ισοδυναμεί με την αύξηση της θερμοκρασίας περίπου δύο δεκαετιών σε ένα μόνο έτος”, δήλωσε στο CNN. “Επομένως, είναι αρκετά μεγάλη, αρκετά σημαντική και προκαλεί έκπληξη”.

Οι επιστήμονες έχουν αναφέρει ότι η θερμότητα των ωκεανών επιδεινώνεται από την ανθρωπογενή υπερθέρμανση του πλανήτη, η οποία ενισχύεται από το El Niño, ένα φυσικό κλιματικό πρότυπο που χαρακτηρίζεται από υψηλότερες από το μέσο όρο θερμοκρασίες των ωκεανών.

Οι κύριες συνέπειες αφορούν τη θαλάσσια ζωή και τον παγκόσμιο καιρό. Η υπερθέρμανση μπορεί να προσθέσει περισσότερη δύναμη στους τυφώνες και σε άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως καυτά κύματα καύσωνα και έντονες βροχοπτώσεις.

Οι υψηλές θερμοκρασίες των ωκεανών αποδεικνύονται ήδη καταστροφικές για τα κοράλλια. Ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος της Αυστραλίας βιώνει το έβδομο μαζικό φαινόμενο λεύκανσης, ανακοίνωσαν οι αρχές τον Μάρτιο μετά από εναέριες έρευνες.

Η λεύκανση συμβαίνει όταν τα κοράλλια που υφίστανται θερμική πίεση απελευθερώνουν τα φύκια που ζουν στους ιστούς τους και αποτελούν πηγή τροφής τους. Εάν οι θερμοκρασίες παραμείνουν πολύ υψηλές για πολύ καιρό, τα κοράλλια μπορεί να λιμοκτονήσουν και να πεθάνουν.

Τα δεδομένα από το εργαλείο Coral Reef Watch της NOAA δείχνουν ότι το πρόβλημα ξεπερνά κατά πολύ την Αυστραλία και ότι ο κόσμος θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ένα τέταρτο παγκόσμιο μαζικό φαινόμενο λεύκανσης κοραλλιών μέσα στους επόμενους μήνες.

Η υψηλή θερμοκρασία στην επιφάνεια των ωκεανών δημιουργεί τις προϋποθέσεις για πιο άγριους τυφώνες. “Όσο θερμότερος είναι ο ωκεανός, τόσο περισσότερη ενέργεια για την τροφοδοσία των καταιγίδων είναι διαθέσιμη”, δήλωσε η κ. Karina von Schuckmann, ωκεανογράφος της Mercator Ocean International στη Γαλλία.

Οι θερμοκρασίες ήταν πρωτοφανείς στον Βόρειο Ατλαντικό, μια περιοχή του ωκεανού που αποτελεί κλειδί για τον σχηματισμό τυφώνων, εκπλήσσοντας ορισμένους επιστήμονες, οι οποίοι προσπαθούν ακόμη να διευκρινίσουν τα ακριβή αίτια.

Έχει ήδη ξεκινήσει η εποχή των τυφώνων στα νερά του Ατλαντικού. Αυτό θα μπορούσε να σημάνει κίνδυνο με την La Niña προ των πυλών.

Εάν οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες των ωκεανών συνεχιστούν στο δεύτερο μισό του 2024 και αναπτυχθεί το φαινόμενο La Niña – το αντίστοιχο του El Niño που τείνει να ενισχύει την περίοδο των τυφώνων στον Ατλαντικό, ο κίνδυνος ακραίων φαινομένων είναι ορατός.

Περίπου το 90% της παγκόσμιας περίσσειας θερμότητας που παράγεται από την καύση των ορυκτών καυσίμων που θερμαίνουν τον πλανήτη αποθηκεύεται στους ωκεανούς. “Η μέτρηση της υπερθέρμανσης των ωκεανών μας επιτρέπει να παρακολουθούμε την κατάσταση και την εξέλιξη της πλανητικής υπερθέρμανσης”, δήλωσε ο Schuckmann στο CNN. “Ο ωκεανός είναι ο φρουρός για την υπερθέρμανση του πλανήτη”, συνόψισε.

Το El Niño εξασθενεί και προβλέπεται να διαλυθεί τους επόμενους μήνες, γεγονός που θα μπορούσε να ισοπεδώσει τις θερμοκρασίες ρεκόρ των ωκεανών, ιδίως αν το αντικαταστήσουν τα ψυκτικά αποτελέσματα της La Niña.

“Στο παρελθόν, οι τιμές έχουν μειωθεί μετά το πέρασμα του El Niño “, δήλωσε ο Schuckmann. Αλλά, πρόσθεσε, είναι προς το παρόν αδύνατο να προβλέψουμε πότε η θερμοκρασία των ωκεανών θα πέσει κάτω από τα επίπεδα ρεκόρ.

Ενώ η φυσική μεταβλητότητα του κλίματος θα προκαλέσει διακυμάνσεις στις θερμοκρασίες των ωκεανών, μακροπρόθεσμα, δήλωσε ο Johnson της NOAA, θα πρέπει να περιμένουμε ότι “θα συνεχίσουν να σπάνε ρεκόρ όσο οι συγκεντρώσεις των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα αυξάνονται”.