Μία νέα τάση αναδύεται στην αμερικανική αγορά εργασίας, με πολλές κορυφαίες εταιρίες να αναζητούν υπαλλήλους χωρίς πτυχίο. Η ιδέα της πρόσληψης με βάση τις δεξιότητες και όχι την ολοκλήρωση της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης διαδίδεται σε μια εποχή που η ζήτηση είναι μεγαλύτερη και το κόστος σπουδών δυσβάσταχτο για πολλούς.

Πρόσφατη έκθεση της Indeed αναφέρει ότι το 52% των αγγελιών θέσεων εργασίας στην πλατφόρμα της δεν αναφέρει καμία εκπαιδευτική απαίτηση, σε σύγκριση με το 48% το 2019. Επιπλέον το ποσοστό των αγγελιών εργασίας που ζητούσαν πτυχίο πανεπιστημίου, μειώθηκε στο 17,8% από 20,4%.

Η στροφή των υπευθύνων σε προσλήψεις με βάση τις δεξιότητες ενός υποψηφίου, είναι σε γενικές γραμμές καλά νέα για τα δύο τρίτα των Αμερικανών που δεν είναι απόφοιτοι κολεγίου – και οι εταιρείες λατρεύουν να διαφημίζουν την πρόοδό τους σε αυτόν τον τομέα.

Τα τελευταία χρόνια πολλές επιχειρήσεις έχουν αναπτύξει πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση προσφέροντας περισσότερες ευκαιρίες για εργαζόμενους χωρίς ανώτερη εκπαίδευση.

Το 2020, στον απόηχο της δολοφονίας του Τζορτζ Φλόιντ, πολλά γνωστά brands, συμμετείχαν σε κοινή προσπάθεια με στόχο να τοποθετήσουν 1 εκατομμύριο έγχρωμους Αμερικανούς χωρίς πτυχίο κολεγίου σε θέσεις εργασίας με απολαβές που θα μπορούσαν να συντηρήσουν την οικογένεια τους.

“Υπάρχουν πολλές δουλειές που μπορούν να γίνουν χωρίς πτυχίο κολεγίου, αλλά ζητούν ένα ούτως ή άλλως”, δήλωσε η κ. Abbey Carlton, αντιπρόεδρος του τμήματος κοινωνικού αντίκτυπου της Indeed. “Αυτό εμποδίζει χιλιάδες άτομα που κατά τα άλλα έχουν τα προσόντα να υποβάλουν αίτηση για συγκεκριμένες ειδικότητες, ειδικά εκείνους που μπορεί να μην είχαν ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση. Η απαίτηση πτυχίου διαιωνίζει τον κύκλο των ανισοτήτων στο εργατικό δυναμικό”, πρόσθεσε.

Παραμένει κριτήριο πρόσληψης το πτυχίο

Μολονότι οι εταιρείες ισχυρίζονται ότι δεν εξετάζουν την εκπαίδευση, δεν σημαίνει ότι δεν συνιστά κριτήριο πρόσληψης. Όπως προκύπτει από πρόσφατη μελέτη του μη κερδοσκοπικού ερευνητικού κέντρου Harvard Business School και το Burning Glass Institute, λίγες εταιρίες κάνουν πράξη τους ισχυρισμούς τους.

Διαπίστωσε ότι ενώ ορισμένες επιχειρήσεις, όπως η Apple, η Walmart και η ExxonMobil, έκαναν απτές αλλαγές σε όσους προσλαμβάνονταν, η πλειοψηφία των εταιριών που ανέδειξαν σε μεγάλο θέμα την κατάργηση των απαιτήσεων για πτυχίο για τους εργαζόμενους, δεν άλλαξαν πραγματικά τις πρακτικές πρόσληψης.

Σχεδόν το 50% των επιχειρήσεων που εξέτασε η μελέτη, έμεινε στις δηλώσεις όσον αφορά στις προσλήψεις που βασίζονται περισσότερο στις δεξιότητες, ενώ το ένα πέμπτο αν και ξεκίνησε να κάνει την αλλαγή, εντούτοις δεν την τήρησε. Το αποτέλεσμα ήταν έκαναν τη διαφορά σε λιγότερες από μία στις 700 προσλήψεις πέρυσι.

Οι ερευνητές δήλωσαν ότι εξέτασαν δείγμα 11.300 ειδικοτήτων σε μεγάλες εταιρείες για τις οποίες διέθεταν δεδομένα προκειμένου να παρατηρήσουν “σημαντικό όγκο προσλήψεων” για τουλάχιστον ένα έτος πριν και μετά την αλλαγή και αξιοποίησαν τη βάση δεδομένων της Burning Glass με το ιστορικό καριέρας 65 εκατομμυρίων Αμερικανών εργαζομένων.

Η δυσκολία στην εφαρμογή

Δεν οφείλεται απαραίτητα στο γεγονός ότι οι επιχειρήσεις είναι σκόπιμα επιπόλαιες. Η δυσκολία έγκειται μάλλον στη συνολική αλλαγή στην πολιτική των προσλήψεων.

Οι διευθύνοντες σύμβουλοι μπορεί να το εννοούν πραγματικά όταν λένε ότι εστιάζουν στις δεξιότητες και όχι στην εκπαίδευση, αλλά δεν έχει καμία σημασία αν δεν ακολουθούν και οι υπόλοιπες διοικητικές βαθμίδες. Οι παλιές συνήθειες πεθαίνουν δύσκολα, και αν ένας διευθυντής προσλήψεων έχει δύο άτομα με πενταετή εμπειρία, ένα με πτυχίο και ένα χωρίς, η προεπιλογή είναι το πτυχίο.

“Είναι πραγματικά δύσκολο να αγκαλιάσεις μια ιδέα που σου λέει τι να μην κάνεις, αλλά δεν σου λέει τι να κάνεις”, δήλωσε ο Matt Sigelman, πρόεδρος του Burning Glass Institute. “Οι πολιτικές προέρχονται από την κορυφή, αλλά οι προσλήψεις γίνονται από διευθυντές προσλήψεων” πρόσθεσε.

Η μετακίνηση προς προσλήψεις με βάση τις δεξιότητες θεωρείται θετική από κοινωνική, οικονομική και πρακτική άποψη. Καθώς ο πληθυσμός γερνάει, η συρρίκνωση της δεξαμενής των διαθέσιμων εργαζομένων θα μπορούσε να αναγκάσει τους εργοδότες να είναι πιο ευέλικτοι όσον αφορά στις προσλήψεις.

“Με βάση τις δημογραφικές αλλαγές που βλέπουμε στη χώρα, η μακροχρόνια στενότητα στην αγορά εργασίας θα παραμείνει”, ανέφερε ο Cory Stahle, οικονομολόγος στην Indeed. “Η χρήση προσλήψεων με επίκεντρο τις δεξιότητες είναι ένας τρόπος για να το παρακάμψουμε”.

Αυτό εξηγεί γιατί ορισμένες επιχειρήσεις αφαιρούν την εκπαίδευση από τις λίστες θέσεων εργασίας και τουλάχιστον προσπαθούν να την ακολουθήσουν. Μπορεί να βοηθήσει τις εταιρείες να ανακαλύψουν ποιοτικούς υποψηφίους που μπορεί προηγουμένως να είχαν προσπεράσει, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που θα έβλεπαν τις απαιτήσεις που αναγράφονται και δεν θα έμπαιναν καν στον κόπο να υποβάλουν αίτηση. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στη διαφοροποίηση του εργατικού δυναμικού.

Ανοίγει σταδιακά ο δρόμος

Η πρόσληψη με βάση τις δεξιότητες είναι πλέον ευκολότερη. Οι εργοδότες διαθέτουν περισσότερα εργαλεία λογισμικού για την αξιολόγηση των προσόντων και των δεξιοτήτων των υποψηφίων, πράγμα που σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να μαντέψουν αν το πτυχίο σημαίνει ότι πληροί τις προϋποθέσεις για τη θέση εργασίας.

Η Burning Glass διαπίστωσε ότι σε εταιρείες με σταθερές πρακτικές πρόσληψης με βάση τις δεξιότητες, οι εργαζόμενοι χωρίς πτυχίο έχουν υψηλότερα ποσοστά παραμονής για μεγάλο χρονικό διάστημα από τους εργαζόμενους με πτυχίο.

Επιπλέον, η μελέτη διαπίστωσε ότι οι εργαζόμενοι χωρίς πτυχία που προσλήφθηκαν σε ειδικότητες που απαιτούσαν τίτλο σπουδών στο παρελθόν, πέτυχαν αύξηση μισθού κατά μέσο όρο 25%.

Το θέμα στην πραγματικότητα, είναι ότι συχνά υπάρχει χάσμα μεταξύ των όσων λένε οι εταιρείες και αυτών που πραγματικά κάνουν.

Η αναζήτηση εργασίας είναι μια απογοητευτική και αδιαφανής εμπειρία. Είτε έχετε πτυχίο είτε όχι, μπορείτε να υποβάλετε αίτηση για τη συγκεκριμένη θέση εργασίας – απλώς δεν ξέρετε τελικά τι ακριβώς αναζητά ο πιθανός εργοδότης.