Έργα, συμβάσεις, διαγωνισμοί και… σχέδια, συνολικού ύψους σχεδόν 5 δισ. ευρώ, που σχετίζονται με την υλοποίηση επεκτάσεων του Μετρό της Αθήνας, είτε παρουσιάζουν σημαντικές καθυστερήσεις, είτε παραμένουν για την ώρα «στα συρτάρια» του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, αλλά και της Ελληνικό Μετρό, ελλείψει χρηματοδότησης, περιβαλλοντικής ωριμότητας αλλά και εν γένει αργών ρυθμών προώθησης των μελετών.
Για παράδειγμα, όσον αφορά στο μεγαλύτερο δημόσιο έργο που είναι σε αυτή την χρονική συγκυρία σε εξέλιξη, το υπό κατασκευή τμήμα της γραμμής 4 (Α΄ φάση) από Άλσος Βεΐκου έως Γουδή, ύψους σχεδόν 1,5 δισ. ευρώ, θεωρητικά, βάσει του αρχικού χρονοδιαγράμματος, θα πρέπει να ολοκληρωθεί το 2029.
Ωστόσο, εγείρονται ήδη πολλά ερωτηματικά για το κατά πόσο θα επιτευχθεί αυτό το ορόσημο ή αν θα «πιάσουμε» το… 2030 και μετά, καθώς υπάρχουν εκκρεμότητες σε διάφορους σταθμούς, όπως των Εξαρχείων, της Ριζάρη και αλλού, ενώ μικρότερα «θέματα» υπάρχουν και σε άλλα μέτωπα του έργου.
Βέβαια, από την κοινοπραξία Άβαξ – Alstom – Ghella ισχυρίζονται ότι η διάνοιξη και κατασκευή των σηράγγων της Γραμμής 4 προχωρά ταχύτατα και οι δύο μετροπόντικες της κοινοπραξίας θα έχουν ολοκληρώσει τα 12,8 χλμ. της διαδρομής τους εντός του 2026.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, ήδη το έργο είναι εκτός χρονοδιαγραμμάτων.
Πηγαίνοντας σε μια άλλη γραμμή του Μετρό, την Γραμμή 2, κι ενώ έχουν περάσει κοντά δύο χρόνια από τότε που η διαγωνιστική διαδικασία έχει ξεκινήσει με την εκδήλωση ενδιαφέροντος, η περίφημη επέκτασή της προς το Ίλιον (με τρεις νέους σταθμούς σταθμού, σε Παλατιανή, Ίλιον και Άγιο Νικόλαο), ένα έργο ύψους σχεδόν 550 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) ακόμα δεν έχει επισήμως περάσει σε επόμενο στάδιο.
Πολλά είχαν γραφτεί και ειπωθεί για εκκρεμότητες όσον αφορά σε χρηματοδοτήσεις και περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις (για το δεύτερο έγιναν ενέργειες πρόσφατα), από τον αρμόδιο φορέα πήγαζε ότι οι διαδικασίες προχωρούν, ωστόσο, αυτό μένει να φανεί, επιτέλους, και στην πράξη επισήμως.
Στο έργο αυτό έχουν ενταχθεί η επέκταση του Αμαξοστασίου του Ελαιώνα, η αναβάθμιση και η αντικατάσταση υφιστάμενων Ηλεκτρομηχανολογικών Συστημάτων των γραμμών 2 και 3. Η επέκταση προς Ίλιον έχει μήκος περίπου 4 χλμ.
Τον διαγωνισμό διεκδικούσαν η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η Aktor αλλά ως πρώην Intrakat και οι κοινοπραξίες Άβαξ – Alstom και Άκτωρ (τότε ως Ελλάκτωρ) – ΜΕΤΚΑ. Άρα, προφανώς, πρέπει κάτι να αλλάξει στα σχήματα γιατί η Aktor δεν μπορεί να έχει διπλή παρουσία. Θεωρητικά, υπάρχει πρόβλεψη η γραμμή να επεκταθεί περαιτέρω έως το Μενίδι, αλλά και εδώ μιλάμε για σχέδια… σε βάθος ετών (με τρεις σταθμούς προς Καματερό, Ζεφύρι και Αχαρνές).
Πολλά σχέδια, καθόλου λεφτά
«Ουρά» ή μάλλον επέκταση της Γραμμής 2 αλλά προς την άλλη κατεύθυνση, προς τα νότια, αποτελεί το σχέδιο για να φτάσει το Μετρό έως τη Γλυφάδα, με τρεις νέους σταθμούς (από Ελληνικό και μετά), ύψους άνω των 350 εκατ. ευρώ.
Η ανάπτυξη των νοτίων προαστίων και ιδίως του νέου project στο Ελληνικό κάνει αυτή την επέκταση να φαντάζει ως επιτακτική. Ωστόσο, ούτε εξασφαλισμένοι πόροι υπάρχουν, ενώ γενικότερα και οι μελέτες χρειάζονται χρόνο ωρίμανσης.
Στην παράμετρο έχει μπει και το ενδεχόμενο να «περνάει» η γραμμή μέσα από την επένδυση του Ελληνικού (του ομίλου Lamda Development), αλλά αυτό σημαίνει άλλα κόστη, άλλες μελέτες, άλλες χαράξεις…
Επίσης, έχει μελετηθεί από την Ελληνικό Μετρό και η επέκταση του Μετρό προς Καλλιθέα, εξασφαλίζοντας τη σύνδεση του ΚΠΙΣΝ με το δίκτυο του Μετρό, επίσης έργο σχεδόν 400 εκατ. ευρώ, αλλά και αυτό θέλει χρόνο ωρίμανσης.
Επιστρέφοντας στη Γραμμή 4, ως γνωστόν από την Ελληνικό Μετρό υπάρχουν πλάνα, αλλά και προτεραιότητες για πλήθος επεκτάσεων και διακλαδώσεων.
Η δημιουργία νέων αναπτύξεων σε περιοχές των βορείων προαστίων έχει αναδείξει την ανάγκη για επέκταση του μέσου προς τον άξονα της Κηφισίας και πιο «ψηλά», π.χ. προς Μαρούσι, Πεύκη και Λυκόβρυση, έως και την Εθνική Οδό (σε συνδυασμό με τη Γραμμή 1 του Ηλεκτρικού), έργο σχεδόν 1 δισ. ευρώ.
Επίσης, έχει πέσει στο τραπέζι (αλλά μένει στα συρτάρια) η επέκταση της Γραμμής 4 δυτικά, από το σταθμό «Άλσος Βεΐκου» προς τους δήμους Ιλίου και Πετρούπολης, η οποία θα διέρχεται από τους δήμους Νέας Ιωνίας και Νέας Φιλαδέλφειας, αλλά και η περίφημη διακλάδωση από το σταθμό «Ευαγγελισμός» προς την ΠΥΡΚΑΛ.
Προφανώς, όλα αυτά τα σχέδια απαιτούν χρηματοδότηση δισεκατομμυρίων ευρώ, που δεν υπάρχει, αλλά και σημαντικό χρόνο ωρίμανσης για μελέτες.
Επίσης, δεν μπορούν να γίνουν όλα μαζί, αλλά σε βάθος χρόνου. Κατά συνέπεια, χρειάζεται προτεραιοποίηση, αλλά πρώτα πρέπει να ολοκληρωθούν η Γραμμή 4 και η επέκταση της Γραμμής 2 προς Ίλιον.
