Απογοητευτικά είναι τα αποτελέσματα, σε όλο το οικοσύστημα τεχνολογίας της ΕΕ, από τις σχολικές τάξεις έως τη διοίκηση των μεγάλων εταιρειών, σύμφωνα με έναν νέο δείκτη για το φύλο και τη διαφορετικότητα.
Ο νέος δείκτης φύλου και διαφορετικότητας, GENDEX, αποκαλύπτει την «ανισομερή εκπροσώπηση των φύλων» σε όλο το οικοσύστημα τεχνολογίας της Ευρώπης, από τα ταλέντα μέχρι την ακαδημαϊκή κοινότητα και τα στελέχη σε υψηλές θέσεις.
Ο δείκτης GENDEX, ο οποίος χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας (EIC), αξιολογεί τον τρόπο με τον οποίο οι γυναίκες εκπροσωπούνται σε σχολεία και σε διάφορα επίπεδα εταιρειών τεχνολογίας τα τελευταία δέκα χρόνια.
Η έρευνα περιλάμβανε 150 ιδρυτές εταιρειών deep tech από κράτη-μέλη της ΕΕ το 2024 και ακολούθησαν 20 σε βάθος συνεντεύξεις με νεοφυείς επιχειρήσεις. Επίσης, συγκέντρωσαν δεδομένα από τις πλατφόρμες Pitchbook, Dealroom και Eurostat για να υποστηρίξουν τα αποτελέσματά τους.
Η Tanya Suarez, πρόεδρος του GENDEX, δήλωσε σε δελτίο τύπου ενόψει της Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας:
«Αυτά τα δεδομένα αποδεικνύουν ότι χρειάζονται διαρθρωτικές αλλαγές. Όχι μόνο για να εκπροσωπηθούν δίκαια οι γυναίκες, αλλά και γιατί τα στοιχεία δείχνουν ότι ένα οικοσύστημα με ισότιμη εκπροσώπηση των φύλων προσφέρει τα καλύτερα αποτελέσματα».
Σε όλη την ΕΕ, οι γυναίκες αποτελούν μόλις το 42% των αποφοίτων των επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM) το 2022. Υπάρχουν επίσης λιγότερες γυναίκες στην έρευνα STEM και σε θέσεις εργασίας σε αυτούς τους τομείς, με ποσοστά 44% και 41% αντίστοιχα.
Ορισμένοι τομείς έχουν περισσότερες γυναίκες από άλλους, όπως η βιολογία, όπου οι γυναίκες αντιπροσώπευαν το 62% των αποφοίτων το 2022, σε αντίθεση με τους τομείς της πληροφορικής και της τεχνολογίας (ICT), όπου οι γυναίκες ήταν μόλις το 24% των αποφοίτων.
Η έρευνα διαπιστώνει ότι η μειωμένη συμμετοχή των γυναικών στα STEM οδηγεί σε «λιγότερες γυναίκες ως ιδρυτές εταιρειών τεχνολογίας», καθώς μόνο το 1 στα 5 ευρωπαϊκά τεχνολογικά εταιρείες ήταν υπό γυναικεία ηγεσία τα τελευταία δέκα χρόνια.
Οι γυναίκες είναι επίσης υποεκπροσωπημένες στην ακαδημαϊκή κοινότητα, αποτελώντας μόνο το 31% των ερευνητών και επιστημόνων στον τομέα της deep tech. Ακόμα λιγότερες είναι αυτές που καταθέτουν αιτήσεις για πατέντες, με το ποσοστό να είναι μόλις 24%.
Η έρευνα του GENDEX δείχνει ότι υπάρχει ένας «στενός σωλήνας», όπου το ταλέντο των γυναικών χάνεται στην πορεία, κάτι που επιδρά αρνητικά στο σύνολο της τεχνολογικής βιομηχανίας.
Ο Stéphane Ouaki, επικεφαλής του τμήματος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας, ανέφερε σε φυλλάδιο ότι οι γυναίκες κατέχουν περίπου το 30% των θέσεων ηγεσίας σε ευρωπαϊκές εταιρείες. Η μεγαλύτερη ανισότητα φύλου καταγράφηκε στα διοικητικά συμβούλια, όπου το χάσμα είναι πιο έντονο.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις εταιρείες που ιδρύθηκαν από άνδρες, όπου οι γυναίκες είναι «συνεχώς υποεκπροσωπούμενες σε όλες τις κατηγορίες εργαζομένων». Από τις γυναίκες ιδρυτές, το 1 στα 3 λέει ότι οι ομάδες τους αποτελούνται από ίσο αριθμό ανδρών και γυναικών σε τεχνικές θέσεις, ενώ το ποσοστό στις εταιρείες ανδρών ηγετών είναι μόλις 1%.
Ο Ouaki ανέφερε στο φυλλάδιο ότι μόνο το 1% των χρηματοδοτήσεων venture capital (VC) πηγαίνουν σε «αποκλειστικά γυναικείες ομάδες». Όταν οι ομάδες που ηγούνται γυναίκες είναι επιτυχημένες στην εξασφάλιση επενδύσεων, χρειάζονται έξι μήνες περισσότερους σε σύγκριση με τις ομάδες με ανδρική ηγεσία για να υπογράψουν την πρώτη τους συμφωνία. Οι όροι αυτών των συμφωνιών συχνά είναι λιγότερο ευνοϊκοί από εκείνους των ανδρικών ομάδων, οι οποίες έλαβαν 1,8 φορές περισσότερη χρηματοδότηση από τις γυναικείες ομάδες τα τελευταία δέκα χρόνια.
Ο δείκτης συστήνει στους επενδυτές και τις κυβερνήσεις να «απαιτούν αναφορές διαφορετικότητας φύλου» πριν αποφασίσουν να χρηματοδοτήσουν μια εταιρεία και να κατανείμουν τα κονδύλια σε περισσότερες ομάδες που ηγούνται γυναίκες. Ο δείκτης θα χρησιμοποιηθεί επίσης από τους επενδυτές για να «αυτοαξιολογήσουν τα χαρτοφυλάκιά τους όσον αφορά τη διαφορετικότητα», σύμφωνα με δήλωση του δείκτη.
Αυτός ο δείκτης έρχεται σε μια εποχή όπου μεγάλες αμερικανικές τεχνολογικές εταιρείες όπως οι Meta, Amazon και Google καταργούν τις πολιτικές ποικιλότητας, ισότητας και ένταξης (DEI) υπό την πίεση της κυβέρνησης Trump. Ειδικοί έχουν αναφέρει, ότι είναι δύσκολο να γνωρίζει κανείς εάν οι τεχνολογικές εταιρείες θα διατηρήσουν τις πολιτικές DEI, ειδικά καθώς οι μικρότερες χώρες χρησιμοποιούν τη συμμετοχή των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών ως δικαιολογία για να ενσωματώσουν τις πολιτικές αυτές στις νεοφυείς επιχειρήσεις τους.
