Τις πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί για την ενίσχυση της ασφάλειας στον σιδηρόδρομο μετά τον Ιούλιο του 2023, καθώς και την πρόοδο που έχει συντελεστεί σε άλλα πεδία των υποδομών και των μεταφορών παρουσίασε, σήμερα, ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας, στην ομιλία του στη Βουλή, στο πλαίσιο της συζήτησης επί της προτάσεως δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης.
Στην ομιλία του, τόνισε την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, τις παρεμβάσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, αλλά και τις προκλήσεις που παραμένουν.
🔹 Σύμβαση 717 (Σεπτέμβριος 2023): Ολοκλήρωση και παράδοση του συστήματος σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης στον άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας.
🔹 Σύμβαση 635 (Δεκέμβριος 2024): Ολοκλήρωση σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης στο τμήμα Τιθορέα – Δομοκός.
🔹 Σύστημα αυτόματης προστασίας συρμών ETCS: Ολοκλήρωση σύμβασης εγκατάστασης (Νοέμβριος 2023) και προχωρημένη αποκατάσταση των συστημάτων σε 115 μονάδες επί συρμών.
🔹 GSM-R: Το σύστημα τηλεπικοινωνίας καλύπτει το 78% της γραμμής Αθήνα – Θεσσαλονίκη και εκτιμάται ότι θα είναι πλήρως λειτουργικό μέχρι τα μέσα του 2025.
🔹 Προσθήκη δύο Κέντρων Ελέγχου Κυκλοφορίας (Αύγουστος – Σεπτέμβριος 2023) → Συνολικά 5 Κέντρα σήμερα.
🔹 Τρία νέα Κέντρα Ελέγχου Σηράγγων (2024) → Συνολικά 4 Κέντρα σε λειτουργία.
🔹 Πρώτη φορά σε λειτουργία σύστημα επιτήρησης κυκλοφορίας συρμών στο τμήμα Αθήνα – Άγιοι Ανάργυροι (2025).
🔹 300 κάμερες ασφαλείας τοποθετήθηκαν σε σήραγγες για τη συνεχή παρακολούθηση των συρμών (Σεπτέμβριος – Δεκέμβριος 2023).
🔹 Αντικατάσταση 90 παλαιών αυτόματων ισόπεδων διαβάσεων μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας ύψους 25 εκατ. ευρώ (2024).
🔹 Αύξηση ετήσιας χρηματοδότησης του ΟΣΕ από 45 εκατ. ευρώ σε 75 εκατ. ευρώ (Ιούλιος 2023).
🔹 Ενίσχυση προσωπικού:
🔹 Δημιουργία του Διαχειριστή Σιδηροδρομικής Υποδομής, “Σιδηρόδρομοι Ελλάδος”, με βάση τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές (Δεκέμβριος 2024).
🔹 Στρατηγικό πρόγραμμα ανάπτυξης σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (Οκτώβριος 2024).
🔹 Σχέδιο Δράσης για την Ασφάλεια και τη Διαλειτουργικότητα (Απρίλιος 2024), με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2026.
🔹 Μετρό Θεσσαλονίκης: Παραδόθηκε στην κοινωνία μετά από 18 χρόνια και προχωρά η επέκτασή του προς Καλαμαριά.
🔹 Αυτοκινητόδρομος Πάτρα – Πύργος: Ολοκληρώνεται εντός του 2024, ύστερα από 10 χρόνια καθυστερήσεων.
🔹 Νέα λεωφορεία:
Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών υπογράμμισε στην ομιλία του:
«Μαγικές λύσεις σε μακροχρόνια προβλήματα δεν υπάρχουν. Απαιτείται υπομονή, σχέδιο, εθνική συνεννόηση, πείσμα και στοχο-προσήλωση. Χρειάζεται μεγάλη και συνεχής προσπάθεια, για να καλύψουμε ακόμα περισσότερο τις αδυναμίες και τις υστερήσεις και να φέρουμε τον ελληνικό σιδηρόδρομο στο επίπεδο που οραματιζόμαστε και αξίζει στους πολίτες και τη χώρα. Ως Κυβέρνηση συνεχίζουμε αυτή την εθνική προσπάθεια, με σοβαρότητα, μεθοδικότητα, επιμονή και σταθερά βήματα.»
Ακολουθεί η ομιλία του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστου Σταϊκούρα:
Το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών ανέδειξε, με τον πλέον οδυνηρό τρόπο, τα μεγάλα και διαχρονικά προβλήματα με τα οποία έχει βρεθεί αντιμέτωπος ο ελληνικός σιδηρόδρομος.
Προβλήματα που επιδεινώθηκαν με την οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, και για την επίλυση των οποίων απαιτείται συστηματική, συγκροτημένη, επίμονη και πολύχρονη προσπάθεια.
Αυτά επισημαίνονται τόσο στην Προειδοποιητική Επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όσο και στο Πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ.
Κείμενα τα οποία, ταυτόχρονα, αναγνωρίζουν την πρόοδο που έχει συντελεστεί μετά την τραγωδία των Τεμπών.
Πρόοδο την οποία, με δική μου πρωτοβουλία, παρουσίασα στη Βουλή, ζητώντας τη Σύγκληση της αρμόδιας Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου, στις 24 Απριλίου και στις 24 Σεπτεμβρίου 2024.
Το ίδιο έπραξα και κατά την τοποθέτησή μου στη Βουλή, στις 19 Δεκεμβρίου 2024, επί του Νομοσχεδίου για την αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού τομέα.
Σήμερα, και πάλι, δεν θα ωραιοποιήσω καταστάσεις.
Θα παρουσιάσω τις πραγματικές εξελίξεις στον τομέα, από τον Ιούλιο του 2023, δηλαδή μέσα στους τελευταίους 18 μήνες, ώστε να αντιμετωπιστούν προβλήματα δεκαετιών στον ελληνικό σιδηρόδρομο.
Υποστηρίζω ότι κινούμαστε, με ευθύνη, καθαρότητα και αποτελεσματικότητα στη σωστή κατεύθυνση, με απτά και όλο καλύτερα αποτελέσματα για την ασφάλεια των μεταφορών.
Συγκεκριμένα:
Δηλαδή, πριν τις καταστροφές του Daniel, ήταν εγκατεστημένη και λειτουργική στο 100%.
Στο τμήμα που επλήγη, προκειμένου να είναι ασφαλής η κυκλοφορία, οι διασταυρώσεις των συρμών γίνονται στους σταθμούς Λιανοκλαδίου και Λάρισας, οι οποίοι καλύπτονται από σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση, και ενδιάμεσο σταθμό ελέγχου τον Παλαιοφάρσαλο.
Επίσης, τον Δεκέμβριο του 2024, για το τμήμα Τιθορέα – Δομοκός, ολοκληρώθηκε η σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση, με τη Σύμβαση 635.
Έως σήμερα έχουν αναταχθεί 72 μονάδες, και, τον Σεπτέμβριο του 2025, θα έχουν αναταχθεί και οι υπόλοιπες 43 μονάδες.
Επίσης, είναι εγκατεστημένες 100 μονάδες GSM-R επί συρμού, έχοντας λάβει, τον Ιούλιο του 2023, τη σχετική αδειοδότηση από τη ΡΑΣ.
Εκτιμάται ότι στο τέλος του 1ου εξαμήνου του 2025, και το σύστημα GSM-R θα είναι πλήρως λειτουργικό, πλην του τμήματος Τιθορέα – Δομοκός.
Επίσης, από το 2024, λειτουργούν 3 καινούργια Κέντρα Ελέγχου Σηράγγων, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό στα 4.
Τέλος, το 2025 τέθηκε, για πρώτη φορά, σε λειτουργία σύστημα επιτήρησης κυκλοφορίας συρμών στο τμήμα της μονής γραμμής μεταξύ των Σιδηροδρομικών Σταθμών Αθηνών και Αγίων Αναργύρων.
Παράλληλα, σε περίπου 1 μήνα, ολοκληρώνεται η πρόσληψη, μέσω ΑΣΕΠ, 140 νέων μόνιμων στελεχών.
Επιπλέον, έχει εγκριθεί από το Υπουργείο Εσωτερικών η αύξηση προσωπικού κατά 100 μονίμους υπαλλήλους.
Στόχος η νέα εταιρεία να λειτουργεί με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές, να στελεχωθεί από εξειδικευμένο προσωπικό και να υιοθετήσει σύγχρονα εργαλεία διαχείρισης έργων και απόδοσης.
Το Σχέδιο Δράσης εφαρμόζεται.
Έχουν ήδη υποβληθεί 3 αναφορές προόδου.
Το εν λόγω Σχέδιο Δράσης, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το τέλος του 2026, περιλαμβάνει τις περισσότερες από τις συστάσεις ασφαλείας που το Πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ κάνει προς τον ΟΣΕ, τη ΡΑΣ και τη Hellenic Train.
Τονίζεται βέβαια, για όσους δεν έχουν διαβάσει το Πόρισμα, ότι 4 από τις συστάσεις ασφαλείας είναι προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων, και 2 προς άλλο Υπουργείο που δεν σχετίζεται με τη λειτουργία του σιδηροδρόμου.
Και τον Δεκέμβριο του 2024, με το ν. 5167, ενισχύθηκε θεσμικά τόσο η λειτουργική ανεξαρτησία όσο και η οικονομική αυτονομία του, αυξάνοντας τις συνολικές οργανικές θέσεις και υπερδιπλασιάζοντας τον προϋπολογισμό του.
Αυτές είναι οι πιο σημαντικές πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί για την ενίσχυση της ασφάλειας στον σιδηρόδρομο μετά τον Ιούλιο του 2023.
Το έργο που έχει γίνει όμως στο Υπουργείο, την ίδια περίοδο, εκτείνεται και σε άλλα πεδία.
Η 28η Φεβρουαρίου 2023 καταγράφεται, στη συνείδηση της κοινωνίας μας, ως ημέρα εθνικού πένθους και μνήμης για τους συνανθρώπους μας που έχασαν τη ζωή τους στην τραγωδία των Τεμπών.
Οι περισσότεροι ήταν νέα παιδιά.
Το πάνδημο κοινωνικό αίτημα για την ανάδειξη της αλήθειας και την απόδοση δικαιοσύνης είναι δίκαιο και εύλογο, όπως κατέδειξε και η μαζική και ειρηνική συμμετοχή των πολιτών στα συλλαλητήρια.
Το ίδιο και η απαίτηση των συμπολιτών μας να τελειώσουμε με τη νοοτροπία του «πάμε κι όπου βγει».
Σε αυτό το ανθρώπινο, εθνικό και πολιτικό καθήκον παραμένουμε προσηλωμένοι.
Οι δράσεις που σας ανέπτυξα, τα έργα που έχουν ήδη ολοκληρωθεί και αυτά που υλοποιούνται, έχουν ως σκοπό τη διαρκή ενίσχυση της ασφάλειας, τον περιορισμό των πιθανών επιπτώσεων του ανθρώπινου λάθους και τη συγκρότηση ενός σύγχρονου συστήματος λειτουργίας του σιδηροδρόμου.
Καταλήγω, μαγικές λύσεις σε μακροχρόνια προβλήματα δεν υπάρχουν.
Απαιτείται υπομονή, σχέδιο, εθνική συνεννόηση, πείσμα και στοχο-προσήλωση.
Χρειάζεται μεγάλη και συνεχής προσπάθεια, για να καλύψουμε ακόμα περισσότερο τις αδυναμίες και τις υστερήσεις και να φέρουμε τον ελληνικό σιδηρόδρομο στο επίπεδο που οραματιζόμαστε και αξίζει στους πολίτες και τη χώρα.
Ως Κυβέρνηση συνεχίζουμε αυτή την εθνική προσπάθεια, με σοβαρότητα, μεθοδικότητα, επιμονή και σταθερά βήματα.
