Κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν την ενεργειακή μετάβαση της Ευρώπης έθιξε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συμμετέχοντας σε συζήτηση με τον πρόεδρο του Ινστιτούτου «Jacques Delors» και πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας Ενρίρκο Λέτα, στο πλαίσιο εκδήλωσης που διοργάνωσε το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο.
Μεταξύ άλλων όρισε την πράσινη μετάβαση κατά τέτοιο τρόπο που να μεταφράζεται σε χαμηλότερους λογαριασμούς ρεύματος, τονίζοντας ότι χρειάζονται επαναξιολόγηση πολλές οδηγίες αναφορικά με τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, έτσι ώστε να μην χάσουν την ανταγωνιστικότητά τους.
Επίσης, σχολίασε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα δίκτυα, καθώς τα τελευταία είναι η αιτία για τις απούσες χαμηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. «Κοιτάμε ίσως τους γείτονές μας, αλλά κανείς δεν κοιτάζει τη μεγάλη εικόνα, τι ακριβώς θα ωφελήσει την Ευρώπη στο σύνολό της. Αυτή είναι ακόμα μια μεγάλη πρόκληση που θα αντιμετωπίσουμε» συμπλήρωσε.
Αναλυτικά όσα είπε ο πρωθυπουργός:
«Αν πραγματικά υποφέρετε από αϋπνία, μπορείτε επίσης να διαβάσετε την έκθεση Ντράγκι. Αλλά, πράγματι, και οι δύο εκθέσεις είναι πραγματικά πολύ ενδιαφέρουσες. Θα μπορούσα να μιλάω για ώρες πάνω σε αυτό το θέμα, αλλά επιτρέψτε μου να προσπαθήσω να εστιάσω την απάντησή μου.
Τι είναι η πράσινη μετάβαση; Μια προσπάθεια να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και να φτάσουμε σε ουδέτερο ισοζύγιο έως το 2050. Γιατί το κάνουμε αυτό; Επειδή θέλουμε να συμβάλουμε στη γενικότερη προσπάθεια να διασφαλίσουμε ότι η θερμοκρασία δεν θα αυξηθεί σε επίπεδο όπου η ζωή στον πλανήτη μας θα γίνει ανυπόφορη. Μπορούμε να λύσουμε το πρόβλημα μόνοι μας; Ασφαλώς όχι, διότι αντιπροσωπεύουμε μόνο το 6% ή, νομίζω, το 7% των παγκόσμιων εκπομπών.
Πρέπει να εφαρμόσουμε την πράσινη μετάβαση με ρυθμό που θα καταστρέψει τη βιομηχανία μας, θα την καταστήσει λιγότερο ανταγωνιστική και θα την επιβαρύνει με περιττές ρυθμίσεις; Η απάντηση, και πάλι, είναι σαφώς όχι, μολονότι κάποια στιγμή υπήρξε ο κίνδυνος να στείλουμε μηνύματα στην αγορά ότι αυτή ήταν η πρώτη προτεραιότητά μας και ίσως ήμασταν υπερβολικά βολονταριστές στη σκέψη μας, με την έννοια ότι «αν το κάνουμε εμείς, όλοι θα μας ακολουθήσουν» και «θα είμαστε πρωτοπόροι» προς ένα πολύ λαμπρότερο μέλλον. Αποδείχθηκε ότι ο κόσμος είναι πιο περίπλοκος από αυτό.
Πιστεύω ότι σήμερα ο διάλογος αφορά ότι, ναι, πρέπει να γίνει η πράσινη μετάβαση, αλλά με ρυθμό και τρόπο που να μην καταστρέφει την ανταγωνιστικότητά μας και να μην πλήττει τους λιγότερο προνομιούχους. Έχετε απόλυτο δίκιο. Αυτή ακριβώς είναι η νέα ισορροπία που πρέπει να βρεθεί, ιδίως όσον αφορά στο ρυθμιστικό πλαίσιο. Πολλές από αυτές τις οδηγίες για τη βιωσιμότητα είναι απλώς υπερβολικά επαχθείς, όχι μόνο για τις μικρές εταιρείες αλλά και για τις μεγαλύτερες εταιρείες, πρέπει να επαναξιολογηθούν. Η Ursula von der Leyen έχει δεσμευτεί για ένα πολύπλευρο νομοθέτημα που θα αντιμετωπίσει και θα προσπαθήσει να μειώσει τις περιττές ρυθμίσεις κατά 25%.
Με αυτά τα δεδομένα, όταν μιλάμε για την πράσινη μετάβαση, ο βασικός μοχλός είναι η ενέργεια. Η αλήθεια είναι ότι η Ευρώπη υπήρξε ηγέτης στην καθαρή ενέργεια, όχι απαραίτητα ο ηγέτης που προσδοκούσα στην καθαρή τεχνολογία, διότι μας έχουν ξεπεράσει άλλοι, ιδίως οι Κινέζοι. Αλλά, και πάλι, όταν μιλάμε για πράσινη ενέργεια, αιολική και ηλιακή ενέργεια, το τελικό αποτέλεσμα θα πρέπει να είναι χαμηλότεροι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος. Ο καταναλωτής πρέπει να δει ότι υπάρχει σαφές όφελος από αυτό. Αυτό δεν συμβαίνει ακόμη για πολλούς λόγους, αλλά ένας από αυτούς τους λόγους είναι επειδή η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη είναι εντελώς κατακερματισμένη, αν όχι διαλυμένη», τόνισε.
Είπε επίσης ότι «υπό κανονικες συνθήκες, θα θέλατε να βλέπετε την ηλεκτρική ενέργεια να ρέει σε όλη την Ευρώπη και η φθηνότερη ηλεκτρική ενέργεια να φτάνει σε εκείνους που την χρειάζονται πραγματικά. Ο λόγος για τον οποίο δεν συμβαίνει αυτό είναι επειδή δεν έχουμε πραγματικά μια ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και επειδή έχουμε τεράστια προβλήματα με τα δίκτυά μας. Αυτό επισημαίνεται και από τον Μάριο Ντράγκι. Πρόκειται για ένα ακόμη ευρωπαϊκό δημόσιο αγαθό που θα μας ωφελήσει όλους. Αλλά κανείς δεν κάνει τον σχεδιασμό κοιτάζοντας την Ευρώπη ως σύνολο. Κοιτάμε ίσως τους γείτονές μας, αλλά κανείς δεν κοιτάζει τη μεγάλη εικόνα, τι ακριβώς θα ωφελήσει την Ευρώπη στο σύνολό της. Αυτή είναι ακόμα μια μεγάλη πρόκληση που θα αντιμετωπίσουμε»
