Προφανώς όλοι γνωρίζουμε τη λίστα Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της, αλλά αυτός δεν είναι ο μόνος φορέας που επιδιώκει να προστατεύσει τοποθεσίες σημαντικές για εμάς και την ιστορία μας.
Το Παγκόσμιο Ταμείο Μνημείων (World Monuments Fund) είναι ένας ακόμα οργανισμός που αναδεικνύει πολιτιστικούς τόπους που βρίσκονται σε κίνδυνο σε 29 διαφορετικές χώρες, και παράγει μια λίστα με νέες προσθήκες και αναθεωρήσεις κάθε δεύτερο χρόνο.
Από την ίδρυσή του πριν από 30 χρόνια, το WMF έχει συνεισφέρει περισσότερα από 120 εκατ. δολ. σε προσπάθειες διατήρησης σε όλο τον κόσμο και βοήθησε τις κοινότητες να εξασφαλίσουν επιπλέον 300 εκατ. δολ. επιπλέον.
Δεν είναι περίεργο λοιπόν που φέτος προτάθηκαν 200 θέσεις για ένταξη. Από αυτούς τους 200, επιλέχθηκαν 25, συμπεριλαμβανομένων δύο ζωτικών περιοχών που καταστράφηκαν από συγκρούσεις. Ένα από αυτά είναι ο Ιστός της Γάζας (ή ό,τι έχει απομείνει από αυτόν), που «Τονίζει την ανάγκη προετοιμασίας προσπαθειών ανάκαμψης, χρησιμοποιώντας την κληρονομιά για να εδραιωθεί η συλλογική μνήμη και η κοινή αίσθηση του ανήκειν».
Το άλλο είναι το ιστορικό Σπίτι του Δασκάλου του Κιέβου, η πρώην νομοθετική έδρα μιας πρόσφατα ανεξάρτητης Ουκρανίας, η οποία υπέστη σοβαρές ζημιές από μια πυραυλική επίθεση το 2022. Αυτή η συμπερίληψη «υπογραμμίζει τον ρόλο της πολιτιστικής κληρονομιάς στην ενίσχυση της ενότητας και του ηθικού καθώς οι κοινότητες ανοικοδομούνται».
Το Qhapaq Ñan, ένα προϊσπανικό οδικό δίκτυο των Άνδεων που συνδέει την Κολομβία, το Περού, τη Βολιβία, την Αργεντινή, τον Ισημερινό και τη Χιλή, περιλαμβάνεται επίσης στη λίστα, λόγω του ότι απειλείται από περιβαλλοντική υποβάθμιση.
Αλλά το 2025 είναι η πρώτη χρονιά που το WMF επέκτεινε τη λίστα του για να πάει πέρα από τα όρια του πλανήτη μας, συμπεριλαμβάνοντας τη Σελήνη. Γιατί όμως; Λοιπόν, ο Διευθύνων Σύμβουλος, Bénédicte de Montlaur, είπε στην The Art Newspaper: «Η προστασία της σεληνιακής κληρονομιάς θα αποτρέψει τη ζημιά από την επιτάχυνση των ιδιωτικών και κυβερνητικών δραστηριοτήτων στο διάστημα, διασφαλίζοντας ότι αυτά τα τεχνουργήματα θα διαρκέσουν για τις μελλοντικές γενιές».
Η προσθήκη του μοναδικού μας φυσικού δορυφόρου στη λίστα απειλούμενων με εξαφάνιση έρχεται μετά την είδηση, ότι το πρώτο έργο τέχνης προσγειώθηκε στη Σελήνη την περασμένη εβδομάδα.
