Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνική ενέργεια αναμένεται να φτάσει σε επίπεδα-ρεκόρ το 2025, αντιπροσωπεύοντας τουλάχιστον το 10% της παγκόσμιας παραγωγής, σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ).

Ωστόσο, το γεωγραφικό κέντρο της βιομηχανίας μετατοπίζεται από τις παραδοσιακές δυνάμεις, όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία, προς την Κίνα.

Ο ΔΟΕ αναφέρει ότι βρίσκονται υπό κατασκευή νέες πυρηνικές εγκαταστάσεις με συνολική παραγωγική δυνατότητα άνω των 70 γιγαβάτ (GW), το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 30 ετών. Το 2023, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικά έφτασε τα 2.742 TWh, με εκτιμήσεις για περαιτέρω αύξηση στα 2.900 TWh το 2025.

Η άνοδος αποδίδεται στην αυξανόμενη ζήτηση για ενέργεια, λόγω βιομηχανικών εφαρμογών, ηλεκτρικών οχημάτων και κέντρων δεδομένων, σε συνδυασμό με την εξάπλωση της τεχνητής νοημοσύνης.

Η Κίνα στο τιμόνι της πυρηνικής ανάπτυξης

Σύμφωνα με τον ΔΟΕ, η Κίνα ηγείται της αναγέννησης της πυρηνικής ενέργειας. Από τους 52 αντιδραστήρες που ξεκίνησαν να κατασκευάζονται από το 2017, οι 25 ανήκουν σε κινεζικά προγράμματα. Αντίθετα, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις και υψηλά κόστη, με τα σχέδια να καθυστερούν κατά μέσο όρο 7 χρόνια και τα έξοδα να υπερβαίνουν τις αρχικές εκτιμήσεις κατά 2,5 φορές.

Συγκεντρωμένη η παγκόσμια παραγωγή

Η παραγωγή εμπλουτισμένου ουρανίου, απαραίτητου για την πυρηνική ενέργεια, ελέγχεται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τέσσερις εταιρείες. Με 40% της παγκόσμιας παραγωγής, η ρωσική Rosatom παραμένει κυρίαρχη, γεγονός που προκαλεί ανησυχία για την ενεργειακή ασφάλεια, όπως επισημαίνει ο επικεφαλής του ΔΟΕ, Φατίχ Μπιρόλ.

Μικροί αντιδραστήρες, μεγάλες προοπτικές

Παράλληλα, οι μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες (SMR) κερδίζουν έδαφος, προσφέροντας ευέλικτες λύσεις για βιομηχανική χρήση και παραγωγή θερμότητας. Ο ΔΟΕ εκτιμά ότι το κόστος τους θα γίνει ανταγωνιστικό σε σχέση με άλλες ανανεώσιμες πηγές, όπως η αιολική και η υδροηλεκτρική, μέσα στα επόμενα 15 χρόνια.

Πυρηνική ενέργεια και κλιματική αλλαγή

Η πυρηνική ενέργεια έχει ήδη αποτρέψει την εκπομπή 72 γιγατόνων CO₂ από το 1971, μειώνοντας την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Ο Μπιρόλ υπογράμμισε ότι, ενώ οι ανανεώσιμες πηγές όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια θα ηγηθούν της μετάβασης προς μηδενικές εκπομπές, η πυρηνική ενέργεια είναι απαραίτητη για μια οικονομικά αποδοτική πορεία.