Οι προκλήσεις για την επίτευξη μηδενικών εκπομπών άνθρακα συζητούνται συχνά, αλλά ελάχιστη προσοχή δίνεται στα οφέλη μιας ζωής σε έναν κόσμο με χαμηλές εκπομπές άνθρακα.
Η μείωση της καύσης ορυκτών καυσίμων σημαίνει λιγότερη ρύπανση του αέρα, και αν οι αλλαγές γίνουν σωστά, η επίτευξη του στόχου μηδενικών εκπομπών μπορεί να οδηγήσει σε σπίτια που είναι πιο εύκολα στη θέρμανση και σε έναν υγιέστερο πληθυσμό λόγω της αύξησης του περπατήματος σε εξωτερικούς χώρους, αλλά και της ποδηλασίας.
Μια μελέτη εξέτασε τη ρύπανση του αέρα και τα οφέλη για την υγεία που προκύπτουν από τις αλλαγές που απαιτούνται για την επίτευξη του μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών στα σπίτια μας, στα οχήματά μας και στους τρόπους μετακίνησης μας, όπως αναμεταδίδει η βρετανική εφημερίδα Guardian.
Αξιολόγηση των αλλαγών στη ρύπανση του αέρα και των οφελών για την υγεία
Αρχικά, οι ερευνητές προέβλεψαν τις αλλαγές στη ρύπανση του αέρα που θα προκύψουν από τον έκτο προϋπολογισμό άνθρακα του Ηνωμένου Βασιλείου, ο οποίος λαμβάνει υπόψη την ταχύτητα με την οποία μπορούν να κλιμακωθούν και να εφαρμοστούν οι νέες τεχνολογίες.
Μέχρι το 2030, περισσότερο από το μισό των σπιτιών στη Βρετανία θα είναι καλά μονωμένα και θα διαθέτουν έξυπνους θερμαντικούς ελέγχους. Η εκτεταμένη καύση βιομάζας και ξύλου δεν αναμένεται πλέον να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη του μηδενικού ισοζυγίου, καθώς οι οικιακές ανάγκες θα καλύπτονται κυρίως από αντλίες θερμότητας, δίκτυα θερμότητας και μερική χρήση υδρογόνου.
Ένα στα δέκα σπίτια θα χρησιμοποιεί αυτά τα συστήματα θέρμανσης μέχρι το 2030. Εν τω μεταξύ, εκτός από την αύξηση των ηλεκτρικών οχημάτων και των αγροτικών λεωφορείων, η ενεργή μετακίνηση (κυρίως ποδηλασία και ηλεκτρική ποδηλασία) αναμένεται να έχει εξισορροπήσει έως και το 10% της αναμενόμενης αύξησης της οδικής κυκλοφορίας μέχρι το 2030.
Τα οικονομικά και υγειονομικά οφέλη από τις αλλαγές
Οι ερευνητές υπολόγισαν τα οικονομικά οφέλη από τη μείωση των περιπτώσεων άσθματος στα παιδιά, τις μειωμένες περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα, εγκεφαλικών επεισοδίων και καρδιακών προσβολών, καθώς και τη μείωση των κρουσμάτων άνοιας. Στα οφέλη περιλαμβανόταν και οι “χαμένες” παραγωγικές μέρες/μέρες εργασίας λόγω ασθενείας, αλλά και οι μέρες υποχρεωτικής άδειας από τη δουλειά λόγω φροντίδας άρρωστων παιδιών.
Ενώ συχνά θεωρούμε τα αυτοκίνητα ως τον μεγαλύτερο ρυπαντή λόγω των εκπομπών καυσαερίων από ντίζελ, οι αλλαγές που αφορούν τα κτίρια βρέθηκαν να είναι τρεις φορές πιο αποτελεσματικές στη μείωση της ρύπανσης από τα σχέδια για μηδενικές εκπομπές στον τομέα των μεταφορών.
Σύμφωνα με τη μελέτη: «Μέχρι το 2050, τα υγειονομικά οφέλη από την ατμοσφαιρική ρύπανση που προκύπτουν από τις αλλαγές στον τομέα των κτιρίων θα ανέλθουν σε 21 δισεκατομμύρια λίρες, ενώ αυτά από τις μεταφορές στους δρόμους θα φτάσουν τα 9,1 δισεκατομμύρια λίρες. Όλα αυτά τα οφέλη θα ήταν ακόμη μεγαλύτερα αν συμπεριλαμβάνονταν και τα αποτελέσματα της μείωσης του διοξειδίου του αζώτου».
Ο Δρ Sean Beevers από το Imperial College London, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης, ανέφερε: «Οι αλλαγές στον τομέα των μεταφορών για το μηδενικό ισοζύγιο αναμένεται να πληρώσουν για τον εαυτό τους μέσω χαμηλότερων κόστους κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής, με τα οφέλη από τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και την ατμοσφαιρική ρύπανση να βελτιώνουν περαιτέρω την κατάσταση.
Τα οικονομικά οφέλη από τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης διαδραματίζουν σημαντικότερο ρόλο στην δικαιολόγηση των πολιτικών μηδενικών εκπομπών στον τομέα των κτιρίων, οφέλη που θα ήταν ακόμη μεγαλύτερα αν εξετάζαμε και την εσωτερική ρύπανση του αέρα».
Η εξάλειψη της μαγειρικής με φυσικό αέριο προσφέρει επιπλέον οφέλη, ειδικά σε σπίτια με βελτιωμένο αερισμό, με τα οφέλη αυτά να είναι μεγαλύτερα από ό,τι με τον έλεγχο ορισμένων τύπων εξωτερικής ρύπανσης.
Επιδράσεις στις περιοχές χαμηλού εισοδήματος και τα κοινωνικά οφέλη
Οι περιοχές χαμηλού εισοδήματος στο Ηνωμένο Βασίλειο αντιμετωπίζουν συνεχώς μεγαλύτερη ρύπανση του αέρα. Αυτή η ανισότητα θα μπορούσε να εξισωθεί μέσω πρώιμων επενδύσεων για την επίτευξη του μηδενικού ισοζυγίου για οικογένειες σε καθεστώς ενεργειακής φτώχειας, για εκείνες που διαμένουν σε κοινωνικές κατοικίες και στον ιδιωτικό τομέα ενοικίασης, καθώς και σε περιοχές με τη μεγαλύτερη κοινωνική στέρηση.
Ο Καθηγητής Christian Brand του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ο οποίος συμμετείχε στην ερευνητική ομάδα, δήλωσε: «Η αντικατάσταση μόνο του 5-7% των διαδρομών με αυτοκίνητο με ηλεκτρική ποδηλασία, ποδηλασία ή περπάτημα μέχρι το 2030 θα μπορούσε να προσφέρει 1,1 εκατομμύρια χρόνια υγιούς ζωής μέχρι το 2050. Αυτά τα οφέλη προέρχονται από την ενίσχυση της φυσικής δραστηριότητας, ειδικά σε περιοχές όπου το περπάτημα και η ποδηλασία είναι λιγότερο συχνά. Επιπλέον, τα μεγαλύτερα οφέλη παρατηρούνται στις μειονεκτούσες κοινότητες, βοηθώντας στη μείωση των ανισοτήτων στην υγεία, ενώ ταυτόχρονα μειώνονται οι εκπομπές άνθρακα».