Στα χέρια της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) βρίσκονται οι ανατιμήσεις στα τιμολόγια της ΕΥΔΑΠ με την εταιρία να έχει ήδη αποστείλει τα στοιχεία που της έχουν ζητηθεί και την πρότασή της για το κόστος του νερού στην Ανεξάρτητη Αρχή.
«Ό,τι πει ο ρυθμιστής» ήταν η απάντηση του διευθύνοντος συμβούλου της ΕΥΔΑΠ Χάρη Σαχίνη στις σχετικές ερωτήσεις που δέχτηκε στο πλαίσιο ενημερωτικής συνάντησης με δημοσιογράφους, ενώ κράτησε επτασφράγιστο μυστικό και το περιεχόμενο της πρότασης που έχει αποσταλεί στη ΡΑΑΕΥ.
Ο κ. Σαχίνης απέφυγε να δώσει και κάποια εκτίμηση ως προς το χρόνο επιβολής των πιθανών αυξήσεων, σημειώνοντας πως η ΕΥΔΑΠ περιμένει «το πότε και το πώς από τον ρυθμιστή».
Ανέφερε ότι ανεξαρτήτως της δικής τους πρότασης, η Αρχή είναι που θα αποφασίσει ανάλογα με τα στοιχεία που θα έχει.
«Όλα εξαρτώνται από το ρυθμιστικό πλαίσιο και πως θα εφαρμοστεί. Δώσαμε όλα τα πρωτογενή στοιχεία, είδε και τεχνικές λεπτομέρειες της κατανάλωσης σε κάθε αντλιοστάσιο που έχουμε και θα αποφασίσει. Άλλωστε είναι η πρώτη φορά που γίνεται».
Ανέφερε, πάντως, ότι το εξωτερικό υδροδοτικό δίκτυο θέλει επενδύσεις που πρέπει να γίνουν από το Δημόσιο.
«Το Δημόσιο μπορεί να πάρει χρήματα και από εμάς, χρήματα του μερίσματος ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Πριν τρία χρόνια δώσαμε 157 εκατ. ευρώ στο ελληνικό Δημόσιο ακριβώς για να κάνει διάφορα έργα, υπάρχουν έργα τα οποία μας έχει αναθέσει το Δημόσιο για να μειώσουμε τις διαρροές στο σύστημα».
Σε κάθε περίπτωση η ανομβρία των προηγούμενων ετών αναμένεται να αφήσει το αποτύπωμά της στα τιμολόγια, δεδομένου ότι η ΕΥΔΑΠ σε συνεργασία με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει ήδη δρομολογήσει έργα αρκετά κοστοβόρα προκειμένου να μη διψάσει η Αττική.
Ανάλογα με το μίγμα έργων που θα απαιτηθούν, θα προκύψει και το κόστος του νερού.
Έργα κατά της λειψυδρίας
Έτσι, τα έργα στη λίμνη Κρεμαστών μπορούν να παράσχουν νερό με κόστος 15 σεντς ανά κυβικό μέτρο, ενώ στην περίπτωση της αφαλάτωσης το κόστος πολλαπλασιάζεται αγγίζοντας περίπου το 1 ευρώ.
Όπως ανέλυσε ο κ. Σαχίνης, ήδη δουλεύουν αντλιοστάσια και γεωτρήσεις από τη Μαυροσουβάλα με την ΕΥΔΑΠ να εξετάζει να εκμεταλλευτεί άμεσα και τις γεωτρήσεις από τον μέσο ρου του βοιωτικού Κηφισού. Παράλληλα έχει ληφθεί η απόφαση να προχωρήσει το έργο ενίσχυσης του δικτύου με το έργο των 500 εκ. ευρώ από τη λίμνη Κρεμαστών. Το έργο αρχικά περιλαμβάνει δυο πρώτες φάσεις, τη σύνδεση με τους ποταμούς που καταλήγουν στη λίμνη, τον Κρικελοπόταμο και τον Καρπενησιώτη, ενώ σε δεύτερο χρόνο θα υπάρξει σύνδεση και με τη λίμνη των Κρεμαστών.
Πρόκειται για ένα μακρόχρονο σχέδιο, όπως ανέφερε η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ, το οποίο εξασφαλίζει νερό για την Αθήνα για τα επόμενα πενήντα χρόνια και κοστίζει γύρω στα 15 σεντς ανά κυβικό μέτρο.
Παράλληλα η ΕΥΔΑΠ εξετάζει και τη λύση της αφαλάτωσης στην Ιτέα. «Κοιτάζουμε αφαλατώσεις με υφάλμυρο νερό που είναι στο 30% τους κόστους συγκριτικά με τις άλλες», ανέφερε ο κ. Σαχίνης προσθέτοντας ότι η γκάμα κόστους των αφαλατώσεων ανεβάζει το ποσό από τα 85 σεντς έως το 1,15 ευρώ με τον μέσο όρο να κινείται γύρω στο 1 ευρώ.
Η λύση αφαλάτωσης στην Αττική εξετάζεται επίσης, αλλά παρουσιάζει δυσκολίες τόσο στη χωροθέτηση όσο και στη σύνδεση με το δίκτυο. Οι άλλες δύο περιοχές που έχουν μπει στο μικροσκόπιο είναι τα Ασπρα Σπίτια και η Θίσβη όπου υπάρχουν εγκαταστάσεις και το νερό μπορεί να ανέβει σχετικά εύκολα στο κανάλι της ΕΥΔΑΠ.
Στόχος είναι το έργο των Κρεμαστών, το οποίο εξασφαλίζει και το φτηνότερο νερό, να προχωρήσει όσο το δυνατόν συντομότερα και για το λόγο αυτό ο κ. Σαχίνης προανήγγειλε νομοθετική ρύθμιση ώστε τα έργα αντιμετώπισης της ανομβρίας/λειψυδρίας να μπορέσουν να προχωρήσουν ως στρατηγικές επενδύσεις με διαδικασίες fast track στην ωρίμανση και την κατασκευή χωρίς όμως κλειστές διαδικασίες.
Ο ίδιος εκτίμησε ότι το έργο των Κρεμαστών μπορεί να ανατεθεί το 2025 εκφράζοντας την ελπίδα να μην υπάρξουν προσφυγές ώστε σε τρία χρόνια να είναι ολοκληρωμένο και λειτουργικό.
Σε περίπτωση που η κατάσταση επιδεινωθεί πριν να ολοκληρωθούν τα έργα, στο τραπέζι έχει πέσει και η εναλλακτική της μεταφοράς νερού από τις εκβολές του Αχελώου με μεγάλα τάνκερ. Το νερό θα φτάνει στις ίδιες εγκαταστάσεις που υπάρχουν και τα λιμάνια στα Ασπρα Σπίτια και τη Θίσβη προκειμένου να ανεβεί στο κανάλι.
«Είναι μια λύση με περιορισμένη χρονική διάρκεια και για περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Σε συνεργασία με το Δημόσιο έχουμε κανονίσει ώστε να μη λείψει νερό από την Αθήνα. Αν χρειαστεί, μέχρι να γίνουν κάποια έργα, θα μπορέσουμε να συμπληρώσουμε το νερό που μπορεί να λείπει», ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ.
Ωστόσο και αυτή η λύση κοστίζει και μπορεί να είναι ανταγωνιστική και πιο οικονομική συγκριτικά με τις αφαλατώσεις, αλλά εκτιμάται ότι για τη μεταφορά 100.000 τόνων ένα τάνκερ χρειάζεται τρεις μέρες. Για το 10% των αναγκών της Αθήνας χρειάζονται τρία τάνκερ. Το κόστος ανά κυβικό μέτρο υπολογίζεται σε 20.000 ευρώ τη μέρα, δηλαδή περίπου 60 σεντς ανά κ.μ ή 80 σεντς με τη μεταφορά. Η σχετική μελέτη εκπονείται αυτήν την περίοδο.
Τα επόμενα βήματα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα, όπως επεσήμανε και η διοίκηση της εταιρίας, καθώς βάσει των στοιχείων από το 2022 στο 2023 από 409 εκατ. κ.μ. που καταναλώνονται στην Αθήνα μας έλειψαν πέρυσι 157, ενώ φέτος μας έλειψαν 291: «Αν δεν κάνουμε καμία ενέργεια και συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, μένουμε από νερό σε δυο χρόνια. Αν πάμε με τα δεδομένα της προηγούμενης χρονιάς, σε τέσσερα. Αν δεν χιονίσει και δεν βρέξει το καλοκαίρι θα είμαστε σε πορτοκαλί συναγερμό», σημείωσε ο κ. Σαχίνης.
Στο πλαίσιο της εξοικονόμησης νερού, η ΕΥΔΑΠ έχει προγραμματίσει επενδύσεις 400 εκατ. ευρώ για τη μείωση των διαρροών στο δίκτυο.
Τοποθέτηση «έξυπνων» υδρομετρητών
Παράλληλα η ΕΥΔΑΠ θα τρέξει μέσα στο 2025 τον πολυαναμενόμενο διαγωνισμό για την αλλαγή των υδρομετρητών.
Ο προϋπολογισμός σε ορίζοντα δεκαετίας είναι 300 εκατ. ευρώ και στόχος είναι να αλλάζονται 250.000 μετρητές το χρόνο, δηλαδή περί τους 1.000 την ημέρα. Η ΕΥΔΑΠ ήδη συζητά με 12 εταιρίες δεδομένου ότι το έργο είναι απαιτητικό και θα πρέπει να βρεθεί και το απαραίτητο εργατικό δυναμικό για να το τρέξει.
Το κόστος του κάθε υδρομέτρου ανέρχεται σε λίγο περισσότερα από 100 ευρώ το καθένα, με την εταιρία να εκτιμά ότι λόγω του μεγέθους του διαγωνισμού θα μπορέσει να επιτύχει καλύτερη τιμή.
Ταυτόχρονα πραγματοποιεί επενδύσεις ύψους 70 εκατ. ευρώ για την αντικατάσταση αγωγών του δικτύου που εμφανίζουν φθορές.
Η εταιρία βρίσκεται ήδη σε συζητήσεις με δημάρχους της Αττικής σε περιοχές που υδρεύονται από την ΕΥΔΑΠ, αλλά τη διαχείριση την έχουν οι δήμοι. Στο δίκτυο εντάχθηκαν ήδη η Σαλαμίνα και τα Μέγαρα, ενώ βρίσκεται σε συνομιλίες με άλλους πέντε από τους 15 δήμους της Αττικής που βρίσκονται εκτός του δικτύου της.
Στόχος μεταξύ άλλων είναι να μειωθούν οι διαρροές, οι οποίες είναι μεγαλύτερες συγκριτικά με την υπόλοιπη Αθήνα. Ο κ. Σαχίνης, πάντως, δεν άνοιξε τα χαρτιά του ως προς τα δύο νησιά, την Κύθνο και την Τζια και τον τρόπο, με τον οποίο θα ενταχθούν στο δίκτυο.
Επενδυτικό πλάνο 2,1 δισ. ευρώ
Υπενθυμίζεται ότι το δεκαετές επενδυτικό πρόγραμμα της ΕΥΔΑΠ ανέρχεται σε 2,1 δισ. ευρώ με την απορρόφηση το πρώτο εννεάμηνο του 2024 να ανέρχεται σε 38,1 εκατ. ευρώ. Κεντρική θέση έχει η κάλυψη της Ανατολικής Αττικής με 958,7 εκατ. ευρώ. Σήμερα εκτελούνται έργα 300 χλμ. αγωγών που θα καλύψουν
234.500 κατοίκους και μέχρι το 2033 θα τρέξουν έργα 1.400 χλμ. αγωγών που θα καλύψουν 410.500 κατοίκους. Παράλληλα τρέχουν έργα 681,6 εκατ. ευρώ για δίκτυα ύδρευσης, 364,5 εκατ. ευρώ για άλλα έργα αποχέτευσης και επιπρόσθετα 103,8 εκατ. ευρώ για έργα κτιριακά, ψηφιακής διακυβέρνησης και μετασχηματισμού. Τις προσεχείς εβδομάδες αναμένεται να αναδειχθεί προσωρινός ανάδοχος για το ΚΕΛ Ραφήνας και να ξεκινήσει ο διαγωνισμό για το ΚΕΛ Μαραθώνα, έργα προϋπολογισμού 80 εκατ. ευρώ το καθένα.
Δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης στο έργο του Ελληνικού
Αναφερόμενη στην επένδυση του Ελληνικού, η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ σημείωσε ότι τρέχουν δύο έργα.
Το πρώτο με προϋπολογισμό 25 εκατ. ευρώ αφορά το πόσιμο νερό και το δεύτερο τη διαχείριση των λυμάτων, ώστε να αρδεύεται όλο το πάρκο του Ελληνικού, το γκολφ και άλλες περιοχές, έργο που γίνεται για πρώτη φορά.
Τα στελέχη της εταιρίας υπογράμμισαν ότι δεν τίθεται ζήτημα διαθεσιμότητας ύδατος τονίζοντας ότι τα τελευταία δύο χρόνια με την άνοδο της οικοδομικής δραστηριότητας καταγράφονται 15.000 νέες συνδέσεις τον χρόνο.
«Άρα το Ελληνικό δεν το αντιμετωπίζουμε ως κάτι διακριτό ή ξεχωριστό, αλλά λειτουργικό κομμάτι. Μας ενδιαφέρει η εξισορρόπηση των φορτίων. Σε επίπεδο παροχής δε μας απασχολεί. Είναι περισσότερο λειτουργικό το θέμα παρά διαθεσιμότητας».
Τα έργα εσωτερικού δικτύου τα κατασκευάζει ο φορέας με επίβλεψη και συνεργασία της ΕΥΔΑΠ , στην οποία και θα τα παραδώσει με το πέρας της κατασκευής.
Το δεύτερο έργο του τροφοδοτικού από τα διυλιστήρια στο Γαλάτσι έως το Ελληνικό είναι σε φάση ωρίμανσης. Σε κάθε περίπτωση η διοίκηση της εταιρίας ξεκαθάρισε ότι η ολοκλήρωση των έργων του Ελληνικού έχει ορίζοντα πενταετίας – δεκαετίας, οπότε δεν απαιτείται νερό άμεσα αλλά με μια προοπτική.
Σε ό,τι αφορά την αποχέτευση έχουν εγκριθεί όλες οι μελέτες και κατασκευάζονται ήδη τα σχετικά δίκτυα.
Στη συνέχεια θα περιέλθουν στην ΕΥΔΑΠ, ενώ το Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) θα έρθει στην ΕΥΔΑΠ μέσω σύμβασης λειτουργίας και όχι κατά κυριότητα.
