Σάρκα και οστά παίρνει η μεταρρύθμιση του σιδηροδρόμου μέσα από την παρουσίαση σήμερα (13/12) του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστου Σταϊκούρα, στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, του νομοσχεδίου που επιφέρει ριζικές αλλαγές, από την οργάνωση των φορέων μέχρι την υλοποίηση νέων έργων και την ενίσχυση της ασφάλειας στις μεταφορές.

Νέος φορέας: «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μ.Α.Ε.»

Με την ψήφιση του νομοσχεδίου, δημιουργείται η νέα ανώνυμη εταιρεία «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μ.Α.Ε.», ένας νέος, ενιαίος, σύγχρονος δημόσιος φορέας που θα:

• Αναλάβει πλήρως την ευθύνη για τη μελέτη, ανάπτυξη, συντήρηση και ασφαλή διαχείριση των σιδηροδρομικών υποδομών της χώρας
• Ενοποιήσει τους υφιστάμενους φορείς ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και ΓΑΙΑΟΣΕ, εξαλείφοντας επικαλύψεις και ασυντόνιστες δράσεις
• Διαχειριστεί το τροχαίο υλικό, αξιοποιώντας λειτουργίες της ΓΑΙΑΟΣΕ
• Αναλάβει τη συνολική εκτέλεση μελετών και έργων που αφορούν το σιδηροδρομικό δίκτυο και το τροχαίο υλικό

Η ενοποίηση αυτή θα εξασφαλίσει:

• Οικονομίες κλίμακας και καλύτερο συντονισμό στον κρίσιμο τομέα της ασφάλειας.
• Εκσυγχρονισμό και βελτίωση του τρόπου λειτουργίας των σιδηροδρομικών υποδομών.

Διεθνής υποστήριξη και στρατηγικές κινήσεις

Η νέα εταιρεία ενισχύεται μέσω:

1. Διεθνούς διαγωνισμού για Σύμβουλο Μεταρρύθμισης (Reform Consultant), που θα εκσυγχρονίσει το λειτουργικό μοντέλο της εταιρείας. Ο σύμβουλος αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές του 2025.

2. Διαγωνισμού για την πρόσληψη διεθνώς καταξιωμένου οικονομικού φορέα στο ρόλο του Τεχνικού Συμβούλου (Technical Manager), για κρίσιμες λειτουργίες όπως η συντήρηση υποδομών, η διαχείριση κυκλοφορίας και η υλοποίηση νέων έργων.

3. Συνεργασίας με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων (ERA), για την υιοθέτηση πλέον σύγχρονων συστημάτων ασφαλείας ERTMS και την εκπαίδευση προσωπικού στην ορθή χρήση τους.

4. Στρατηγικού και Επιχειρησιακού Σχεδίου από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για την επέκταση του δικτύου, με προτεραιότητα τα λιμάνια και τους κόμβους συνδυασμένων μεταφορών.

Ενίσχυση ασφάλειας και λειτουργικότητας

Το νομοσχέδιο δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ασφάλεια και την ενίσχυση των φορέων που σχετίζονται με τις μεταφορές:

• ΡΑΣ (Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων): Νέες προσλήψεις και εξειδικευμένο επιστημονικό, διοικητικό και τεχνικό προσωπικό για την αποτελεσματική λειτουργία της.
• Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ): Δημιουργία μητρώου επιθεωρητών και συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς όπως ο ICAO. Έτσι δίνεται η δυνατότητα αξιοποίησης έμπειρων και καταρτισμένων επιθεωρητών, και μάλιστα εξειδικευμένων ειδικοτήτων, όπως ενδεικτικά οι χειριστές αεροσκαφών ή ελικοπτέρων, ώστε η Ελλάδα ν’ ανταποκρίνεται σε διεθνείς πρακτικές, κυρίως σε όλο και πιο ποιοτικές διαδικασίες ελέγχων και επιθεωρήσεων στις αερομεταφορές
• ΕΟΔΑΣΑΑΜ (Οργανισμός Διερεύνησης Ατυχημάτων): Αυξημένη ανεξαρτησία, νέα πηγές χρηματοδότησης και ενίσχυση με προσωπικό για την έρευνα αεροπορικών και σιδηροδρομικών συμβάντων.

Η νέα εταιρεία, καθώς και οι ενισχυμένοι φορείς, θα λειτουργούν με βάση σύγχρονες πρακτικές διοίκησης και δείκτες απόδοσης (KPIs), με στόχο την αξιοπιστία και τη διαφάνεια.

Κόστος και Χρηματοδότηση

Η μεταρρύθμιση αποτελεί μέρος του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με χρηματοδότηση από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους. Ειδικά για τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ προβλέπεται χρηματοδότηση 3 εκατ. ευρώ, ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης λειτουργικότητά του.