Μόνο το πλουσιότερο 10% των νοικοκυριών μπορεί να αντέξει οικονομικά την αγορά ενός μέσου σπιτιού στην Αγγλία, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που αποκαλύπτουν το μέγεθος της κρίσης στην αγορά ακινήτων στη Βρετανία.
Αναδεικνύοντας τις συνέπειες δεκαετιών αύξησης των τιμών των ακινήτων που ξεπερνούν κατά πολύ την αύξηση των εισοδημάτων, η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (ONS) τόνισε ότι η αγορά κατοικίας θεωρείται πλέον «μη προσιτή» σε όλες τις περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου, εκτός από τη Βόρεια Ιρλανδία.
Σύμφωνα με την έκθεση , ένα μέσο νοικοκυριό στην Αγγλία, με ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα 35.000 λιρών, θα χρειαζόταν να εξοικονομεί ολόκληρο το εισόδημά του για 8,6 χρόνια για να μπορέσει να αγοράσει ένα μέσο σπίτι, που πέρυσι κόστιζε 298.000 λίρες. Αυτός ο δείκτης είναι σχεδόν διπλάσιος σε σύγκριση με το 1999, σύμφωνα με στοιχεία που μεταδίδει η βρετανική εφημερίδα “The Guardian”.
Οι αντίστοιχοι δείκτες ήταν 5,8 χρόνια στην Ουαλία, 5,6 στη Σκωτία και 5 στη Βόρεια Ιρλανδία, όπου οι τιμές των ακινήτων παραμένουν μόλις εντός των οικονομικών δυνατοτήτων των περισσότερων οικογενειών.
Η ONS ορίζει ως «προσιτή» την αγορά σπιτιού όταν η μέση τοπική τιμή δεν ξεπερνά τα πέντε χρόνια του μέσου τοπικού εισοδήματος.
Με βάση αυτό, μόνο τα νοικοκυριά με διαθέσιμα εισοδήματα τουλάχιστον 69.677 λιρών –που τα κατατάσσει στο πλουσιότερο 10% στην Αγγλία– μπορούν να θεωρηθούν ότι μπορούν να αντέξουν οικονομικά την αγορά ενός μέσου σπιτιού.
Στην Ουαλία, αυτό ισχύει για το 30% των νοικοκυριών με τα υψηλότερα εισοδήματα, ενώ στη Σκωτία για το 40%. Μόνο στη Βόρεια Ιρλανδία ένα μέσο σπίτι είναι προσιτό για ένα μέσο νοικοκυριό.
Η κατάσταση στο Λονδίνο
Στην πρωτεύουσα, όπου οι τιμές έχουν εκτοξευθεί δραματικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Ακόμη και πολλά νοικοκυριά που ανήκουν στο πλουσιότερο 10% –με διαθέσιμα εισοδήματα τουλάχιστον 89.901 λιρών– δεν μπορούν πλέον να αντέξουν οικονομικά την αγορά ενός μέσου σπιτιού.
Η μέση τιμή πώλησης για ένα σπίτι στο Λονδίνο πέρυσι ανερχόταν σε περίπου 530.000 λίρες, ποσό που αντιστοιχεί σε 14,1 χρόνια μέσου εισοδήματος. Για το πλουσιότερο 10%, η αγορά απαιτεί 5,9 χρόνια, ενώ για τα φτωχότερα νοικοκυριά θα χρειάζονταν 34,7 χρόνια!
Τα στοιχεία αυτά φέρνουν στο προσκήνιο την πρόκληση που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση του Keir Starmer, η οποία έχει δεσμευτεί να αυξήσει δραστικά την προσφορά νέων κατοικιών για να αντιμετωπίσει την κρίση.
Η κυβέρνηση έχει θέσει ως στόχο την κατασκευή 1,5 εκατομμυρίου κατοικιών στην Αγγλία πριν από το τέλος της θητείας της. Ο πρωθυπουργός επανέλαβε τον στόχο την περασμένη εβδομάδα, προσπαθώντας να αναδείξει την ατζέντα του για τη στέγαση, αν και παραδέχθηκε ότι είναι ένας στόχος «φιλόδοξος, ίσως υπερβολικά φιλόδοξος».
Ωστόσο, ειδικοί προειδοποιούν ότι χωρίς ριζικές αλλαγές στο σύστημα πολεοδομικού σχεδιασμού και την αναβίωση μεγάλων έργων κοινωνικής κατοικίας, το στόχο μπορεί να μην επιτευχθεί. Παράλληλα, υπογραμμίζουν ότι ακόμη και η αύξηση της προσφοράς κατοικιών ενδέχεται να μην βελτιώσει σημαντικά τη προσιτότητα.
Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι τα μέσης τιμής σπίτια σε ολόκληρη τη νότια Αγγλία είναι απλησίαστα για όλα τα νοικοκυριά εκτός από το πλουσιότερο 10%. Ακόμη και στην πιο προσιτή περιοχή, τη βορειοανατολική Αγγλία, οι μέσες τιμές είναι προσιτές μόνο για το 40% των πιο πλούσιων νοικοκυριών.