Αν και ο εκλεγμένος πρόεδρος δεν έχει παρουσιάσει επίσημη πρόταση για τη στέγαση, εντούτοις έχει μιλήσει στην προεκλογική εκστρατεία για τρόπους με τους οποίους σκοπεύει να στηρίξει τους ιδιοκτήτες κατοικιών. Η αγορά ωστόσο εκτιμά ότι τα κυβερνητικά μέτρα, τουλάχιστον όπως παρουσιάστηκαν κατά την προεκλογική περίοδο είναι αντιφατικά.
Ο πρόεδρος Donald Trump δεσμεύθηκε να μειώσει το κόστος στέγασης και οι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι ορισμένες από τις πολιτικές του προτάσεις θα μπορούσαν να το επιτύχουν. Οι προτάσεις του νέου προέδρου, περιλαμβάνουν περικοπή των ομοσπονδιακών κανονισμών για τις κατασκευές, άνοιγμα ομοσπονδιακής γης για στέγαση και μείωση του ενεργειακού κόστους.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η στρατηγική του για αύξηση των δασμών, απέλαση εκατομμυρίων μεταναστών και μείωση της στεγαστικής κρατικής βοήθειας θα μπορούσαν να αυξήσουν τις τιμές και τα ενοίκια των κατοικιών.Οι πληθωριστικές επιπτώσεις αυτών των πολιτικών θα μπορούσαν να εμποδίσουν την Ομοσπονδιακή Τράπεζα να συνεχίσει να μειώνει τα επιτόκια.
Τελικά, οι ειδικοί της στεγαστικής πολιτικής και οι ηγέτες του κλάδου ισχυρίζονται ότι το κόστος στέγασης θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την προσφορά στην αγορά, η οποία υποφέρει από σοβαρή έλλειψη κατοικιών.
Η Karoline Leavitt, εκπρόσωπος της μεταβατικής ομάδας Trump-Vance , τόνισε σε δήλωσή της ότι ο Trump «θα προσφέρει» μείωση του κόστους στέγασης για όλους τους Αμερικανούς.
Ακολουθούν οι βασικές προτάσεις Trump και πώς αναμένεται να επηρεάσουν το κόστος στέγασης.
Κανονισμοί
Ο Trump υποσχέθηκε να μειώσει τους ομοσπονδιακούς κανονισμούς που καθιστούν την οικοδόμηση πιο δαπανηρή «με στόχο τη μείωση του κόστους ενός νέου σπιτιού στο κατά το ήμισυ», τόνισε.
Όσον αφορά τη στέγαση, οι πολιτειακές και τοπικές κυβερνήσεις ελέγχουν την πλειοψηφία των κανονισμών που διογκώνουν το κόστος περιορίζοντας ή επιβραδύνοντας την κατασκευή. Αλλά και οι ομοσπονδιακοί κανονισμοί παίζουν ρόλο. Ο Jim Tobin , Διευθύνων Σύμβουλος της Εθνικής Ένωσης Κατασκευαστών Κατοικιών, τόνισε πως θα ήθελε ο Trump να ανακαλέσει ορισμένες από τις απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης της κυβέρνησης Biden, ώστε να εξορθολογίσει τους κανονισμούς βάσει του Νόμου για το Καθαρό Νερό και να χαλαρώσει την απαίτηση των δανειοληπτών της Ομοσπονδιακής Διοίκησης Στέγασης.
Αλλά ο Trump δεν ευνοούσε πάντα τη μείωση των κανονισμών για να ενθαρρύνει περισσότερη ανάπτυξη. Κατά την πρώτη του θητεία, ακύρωσε νόμο της προεδρίας Obama που είχε σχεδιαστεί για να μειώσει τον φυλετικό διαχωρισμό και είπε ότι θα προστατεύσει τα προάστια από τη στέγαση χαμηλού εισοδήματος, επιτρέποντάς να διατηρούν αυστηρούς τοπικούς νόμους για τις ζώνες. Οι ειδικοί λένε ότι εάν ο Trump συνεχίσει να προστατεύει τις ζώνες, αυτό θα περιόριζε περαιτέρω την κατασκευή.
«Χρειαζόμαστε όλες τις επιλογές στο τραπέζι όσον αφορά την αύξηση της προσφοράς κατοικιών, πράγμα που σημαίνει να επιτρέψουμε μεγαλύτερη πυκνότητα στα προάστια ή τις πόλεις για να επιτραπεί η παραγωγή περισσότερων μονάδων», δήλωσε ο Tobin.
Οι οικοδόμοι φοβούνται ότι οι μαζικές απελάσεις θα διογκώσουν το κόστος και θα δυσκολεύσουν ακόμη περισσότερο τις προσλήψεις.
Κτίζοντας σε ομοσπονδιακό οικόπεδο
Πέρυσι, ο Trump παρουσίασε ένα σχέδιο για την οικοδόμηση έως και 10 «πόλεων ελευθερίας» σε ομοσπονδιακή γη, με άφθονες μονοκατοικίες. Έκτοτε, ο εκλεγμένος πρόεδρος είπε ότι η δεύτερη θητεία διακυβέρνησής του θα δημιουργήσει ζώνες «πολύ χαμηλού φόρου και εξαιρετικά χαμηλών ρυθμίσεων» σε ομοσπονδιακή γη για «κατασκευή κατοικιών μεγάλης κλίμακας».
Υπάρχει κάποια δικομματική υποστήριξη για την ανέγερση κατοικιών σε ομοσπονδιακή γη και οι ειδικοί στον τομέα της στέγασης λένε ότι η πρόταση έχει τη δυνατότητα να αυξήσει την προσφορά στέγης, ιδιαίτερα σε δυτικές πολιτείες όπως η Νεβάδα, η Αριζόνα και η Γιούτα, που διαθέτουν μεγάλες εκτάσεις γης ομοσπονδιακής ιδιοκτησίας.
«Η οικοδόμηση προς οικονομικά προσιτή στέγαση σε αυτές τις εκτάσεις θα μπορούσε να έχει μεταμορφωτικό αντίκτυπο, ειδικά επειδή το κόστος της γης είναι ένα σημαντικό εμπόδιο», είπε πρόσφατα στο Business Insider ο Maurice Page , εκτελεστικός διευθυντής του ακομματικού Συνασπισμού Στέγασης της Νεβάδα.
Ενεργειακό κόστος
Ο εκλεγμένος αντιπρόεδρος JD Vance υποσχέθηκε ότι η κυβέρνηση Trump θα ενισχύσει την οικοδόμηση εν μέρει με γεωτρήσεις για περισσότερο πετρέλαιο και καθιστώντας την ενέργεια φθηνότερη. Εμπειρογνώμονες και οικονομολόγοι της κατασκευαστικής βιομηχανίας λένε ότι το χαμηλότερο ενεργειακό κόστος δεν θα έβλαπτε την οικονομική προσιτότητα, αλλά πιθανότατα δεν θα αυξήσει σημαντικά την κατασκευή ή τη μείωση του κόστους στέγασης.
«Οι τιμές της ενέργειας είναι σημαντικές, αλλά δεν είναι τόσο σημαντικές όσο πολλές άλλες εισροές», τόνισε ο Anirban Basu, επικεφαλής οικονομολόγος στον εμπορικό όμιλο της κατασκευαστικής βιομηχανίας Associated Builders and Contractors.
Επιτόκια
Ο Trump έχει επανειλημμένα τονίσει ότι η κυβέρνησή του θα δαμάσει τον πληθωρισμό και, ως εκ τούτου, θα μειώσει τα επιτόκια. Κατά τη διάρκεια ομιλίας στο Economic Club της Νέας Υόρκης τον Σεπτέμβριο είπε ότι θα μειώσει τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων στο 3% ή χαμηλότερα.
Ο Tobin αναμένει ότι τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων θα σταθεροποιηθούν σε ένα «νέο κανονικό» περίπου 5 έως 5,5% έως το 2026, χαμηλότερα από το τρέχον σταθερό επιτόκιο 30 ετών του 6,79%, αλλά πάνω από τον προπανδημικό μέσο όρο. «Θα είναι μια ανώμαλη πορεία», πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων αυξήθηκαν πρόσφατα σε υψηλό τεσσάρων μηνών, ακόμη και όταν η Federal Reserve μείωσε τα επιτόκια αναφοράς.
Πολλοί οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι οι προτάσεις Trump για μείωση των φόρων, επιβολή σημαντικών νέων δασμών στις εισαγωγές και απέλαση εκατομμυρίων μεταναστών θα είχαν πληθωριστικό αποτέλεσμα και θα αποθάρρυναν την Ομοσπονδιακή Τράπεζα – την ανεξαρτησία της οποίας απείλησε ο Αμερικανός πρόεδρος – από περαιτέρω μείωση των επιτοκίων.
Όσον αφορά το κόστος στέγασης, πολλοί οικονομολόγοι αναφέρουν ότι ακόμη και αν τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων μειωθούν, αυτό θα μπορούσε να τονώσει την πρόσθετη ζήτηση για στέγαση, αυξάνοντας ακόμη περισσότερο τις τιμές.
Δασμοί
Ο Trump έκανε εκστρατεία για την επιβολή φόρου 60% σε προϊόντα από την Κίνα και δασμούς 10 έως 20% στα περισσότερα άλλα ξένα αγαθά. Αυτά περιλαμβάνουν βασικά δομικά υλικά όπως η ξυλεία και ο χάλυβας, τα οποία αποτελούν σημαντικό μέρος του κόστους κατασκευής ενός σπιτιού. Οι δασμοί θα επηρεάσουν επίσης τις τιμές άλλων υλικών και τελικών προϊόντων, όπως οι μονάδες κλιματισμού και οι γκαραζόπορτες.
Biden έχει διατηρήσει ορισμένους από αυτούς τους δασμούς και μάλιστα αύξησε τους φόρους στην καναδική ξυλεία από μαλακό ξύλο, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδομή στις ΗΠΑ. Η περαιτέρω επέκταση των δασμών πιθανότατα θα αυξήσει το κόστος κατασκευής.
Μαζικές απελάσεις
Ο Trump και ο Vance έχουν υποστηρίξει επανειλημμένα ότι τα σχέδιά τους για απέλαση εκατομμυρίων μεταναστών θα αμβλύνουν τα προβλήματα προσιτής στέγης μειώνοντας τη ζήτηση.
Αλλά πολλοί οικονομολόγοι διαφωνούν και υποστηρίζουν ότι οι μαζικές απελάσεις θα διογκώσουν πραγματικά το κόστος. Ο κατασκευαστικός κλάδος έχει ήδη έλλειψη περίπου 500.000 εργαζομένων και μια περαιτέρω μείωση του εργατικού δυναμικού θα επιβράδυνε τις κατασκευές και θα διόγκωνε ακόμη περισσότερο τις τιμές.
Οι μετανάστες αποτελούν βασικό μέρος της κατασκευής κατοικιών καθώς αποτελούν περίπου το ένα τέταρτο του εργατικού δυναμικού του κλάδου. Υπολογίζεται ότι το 15 έως 23% αυτού του συνολικού εργατικού δυναμικού είναι μετανάστες χωρίς έγγραφα.
«Ακόμη και η συζήτηση για μαζικές απελάσεις θα μπορούσε να προκαλέσει ανατριχίλα σε ολόκληρο τον τομέα της απασχόλησης των μεταναστών», τόνισε ο Tobin. «Οτιδήποτε περιορίζει την εργασία στη χώρα θα έχει αντίκτυπο στην επίτευξη αυτών των στεγαστικών στόχων τα επόμενα χρόνια».
Ομοσπονδιακή στεγαστική βοήθεια
Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, ο Trump πρότεινε επανειλημμένα σημαντικές περικοπές στη στεγαστική βοήθεια για νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα ή μέλη με αναπηρία. Σε κάθε έναν από τους ετήσιους προϋπολογισμούς του, πρότεινε την αφαίρεση της χρηματοδότησης από πολλά προγράμματα στήριξης για ενοικίαση και ιδιοκτησία σπιτιού, συμπεριλαμβανομένης της σημαντικής περικοπής των κουπονιών στέγασης και της αύξησης του ενοικίου σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος που λαμβάνουν ομοσπονδιακή βοήθεια.
Όλοι οι προϋπολογισμοί του πρότειναν επίσης δραματική περικοπή της ομοσπονδιακής χρηματοδότησης για προγράμματα που βοηθούν στην κατασκευή και ανακαίνιση οικονομικά προσιτών κατοικιών. Ενώ το Κογκρέσο δεν ενέκρινε αυτές τις περικοπές, οι ειδικοί σε θέματα πολιτικής αναμένουν ότι η επόμενη κυβέρνηση Trump θα επιδιώξει τους ίδιους στόχους. Αυτό θα δυσκόλευε τους Αμερικανούς με χαμηλότερο εισόδημα να αντέξουν οικονομικά τα σπίτια και θα επιβράδυνε την κατασκευή προσιτών κατοικιών.
