Λύση στο υψηλό κόστος ηλεκτρισμού, με το οποίο είναι αντιμέτωπη η ΝΑ Ευρώπη, ζήτησε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας πριν από λίγο στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Λουξεμβούργο.

Ο υπουργός αναφέρθηκε στις εξαιρετικά υψηλές τιμές ενέργειας του καλοκαιριού και την υψηλή τους μεταβλητότητα, εκτιμώντας ότι πρόκειται για μια «εικόνα από το μέλλον». Για τους λόγους αυτούς ανέδειξε τη σημασία των επενδύσεων στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία με τη σειρά τους αν δεν προσεχτούν καταλλήλως, δεν θα αποδώσουν το προσδοκώμενο αποτέλεσμα.

«Οι επενδύσεις στα δίκτυα είναι αναγκαίες σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με σήμερα, δεδομένου ότι όσο αυξάνουμε την παραγωγή ηλεκτρισμού από ΑΠΕ, στο πλαίσιο της απανθρακοποίησης, θα χρειαστούμε δίκτυα πολύ περισσότερο ανθεκτικά, τα οποία να συνδέουν την ευρωπαϊκή αγορά. Καθώς στο μέλλον θα έχουμε μεγαλύτερη μεταβλητότητα τιμών και περισσότερη παραγόμενη ενέργεια, εάν δεν έχουμε κάνει τις κατάλληλες επενδύσεις στο δίκτυο, οι επενδύσεις στις ΑΠΕ θα αποτύχουν για αυτόν τον απλό λόγο» είπε χαρακτηριστικά.

Τέλος, τόνισε τη σπουδαιότητα ενός μηχανισμού για τα υπερβάλλοντα κέρδη, αφού «δεν γίνεται να πληρώνουν οι καταναλωτές ένα μισθό για μια ώρα ηλεκτρισμού. Οι υφιστάμενοι κανόνες δεν επιτρέπουν ένα τέτοιο μηχανισμό, αφορούν μακροχρόνιες κρίσεις ενώ αυτό είναι ενδημικό φαινόμενο. Μπορεί να έρθει ένα μήνα και μετά ξανά σε έξι μήνες».

H συμφωνία για ενίσχυση των διασυνδέσεων

Το Συμβούλιο επικεντρώθηκε σε δύο θεματικές: στη συμβολή του ενεργειακού τομέα στην ανταγωνιστικότητα της ΕΕ υπό το πρίσμα της σχετικής Έκθεσης Draghi και στην ακραία απόκλιση των τιμών της αγοράς χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ Δυτικής/Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Ειδικότερα, στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας διεξήχθη μία εκτεταμένη συζήτηση για το ζήτημα των υψηλών τιμών ενέργειας κατά τη διάρκεια του περυσινού καλοκαιριού στη ΝΑ Ευρώπη, το οποίο έθεσαν η Ελλάδα, η Βουλγαρία και η Ρουμανία, με κοινή επιστολή των Υπουργών Ενέργειας προς την Επίτροπο Ενέργειας, κυρία Kadri Simson.

Όλα τα κράτη-μέλη συμφώνησαν για την ανάγκη ενίσχυσης των διασυνδέσεων στην Ευρώπη αν και αναγνωρίστηκε ότι αυτό απαιτεί προσπάθεια αρκετών ετών για να ολοκληρωθεί.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από πλευράς της, ανέδειξε την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων για την αύξηση της μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης μέσω της βέλτιστης αξιοποίησης των υφιστάμενων υποδομών, αλλά και του συντονισμού άλλων διαδικασιών (π.χ. εργασίες τακτικής συντήρησης των υποδομών), ώστε να μην δημιουργούνται συνθήκες που ενθαρρύνουν αυξήσεις τιμών σε περιόδους υπερβάλλουσας ζήτησης.

Εκφράστηκε η βούληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εργαστεί μαζί με τα τρία κράτη – μέλη που έθεσαν το ζήτημα για να βρεθούν τρόποι άμεσης αντίδρασης σε περίπτωση που επαναληφθούν τέτοια ακραία γεγονότα.

Η Ελλάδα μαζί με τα άλλα κράτη-μέλη θα συνεχίσει, στη βάση αυτής της προσπάθειας που ξεκίνησε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με επιστολή του στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, να επιμένει σε σχετικές πρωτοβουλίες προς όφελος των καταναλωτών και των επιχειρήσεων.

Το «καυτό» καλοκαίρι και το αίτημα των χωρών

Υπενθυμίζεται ότι το περασμένο καλοκαίρι, οι τιμές στην ΝΑ Ευρώπη είχαν εκτιναχθεί σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, κυρίως κατά τις νυχτερινές ώρες, υπερβαίνοντας κάποιες φορές κατά τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, το «φράγμα» των 400 ευρώ/MWh.

Αίτημα των χωρών που είναι αντιμέτωπες με το φαινόμενο και επιβαρύνονται οικονομικά, είναι η άμεση λήψη μέτρων, στο πλαίσιο μίας ευρωπαϊκής λύσης, ώστε να εξομαλυνθούν οι αποκλίσεις των τιμών μέσα στην ΕΕ.

Ανάμεσα στα μέτρα που αναμένεται να εξεταστούν, είναι η εντατικοποίηση της συνεργασίας των κρατών-μελών για μεγαλύτερη αξιοποίηση της ευελιξίας ζήτησης και η ενίσχυση της διασυνδεσιμότητας. Ειδικά, ο πολλαπλασιασμός των διασυνδέσεων που ενώνουν τη ΝΑ Ευρώπη με τη Δυτική, είναι απαραίτητος αφού θα δώσει τη δυνατότητα για αυξημένες ροές ενέργειας, βοηθώντας στη σύγκλιση των τιμών και στην ενεργειακή ασφάλεια.

Υπό αυτή την έννοια, ο σχεδιασμός των υποδομών των χωρών θα πρέπει να γίνεται (και) με κριτήριο τις ανάγκες και τα χαρακτηριστικά της ευρύτερης περιοχής, ώστε να χρησιμοποιείται όσο το δυνατόν πιο πολλή «πράσινη» και φθηνή ενέργεια από ΑΠΕ, με τη συμβολή και των εθνικών Διαχειριστών. Η εισαγωγή μηχανισμών στήριξης σε χώρες που επηρεάζονται από τις υψηλές τιμές και η λήψη μέτρων βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα για τις περιόδους που οι τιμές αυξάνονται υπερβολικά (π.χ. τον χειμώνα), θεωρούνται πάντως εξίσου σημαντικές παρεμβάσεις.