Ενεργειακή ανεξαρτησία, εξαγωγές και μείωση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις είναι τρεις κεντρικοί στόχοι του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το κλίμα για την περίοδο μέχρι το 2050 που παρουσιάστηκε σήμερα σε ημερίδα στην Τράπεζα της Ελλάδος.

Το σχέδιο στηρίζεται σε εκτιμήσεις για επενδύσεις ύψους 436 δισ. ευρώ έως το 2050 με τις οποίες δημιουργούνται 210.000 νέες θέσεις εργασίας και 6 δισ. ευρώ ετησίως συνεισφορά στο ΑΕΠ.

Για πρώτη φορά μετά τη βιομηχανική επανάσταση η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να αποκτήσει ενεργειακή ανεξαρτησία. Είμαστε μια εισαγωγική και εξαρτώμενη ενεργειακά χώρα. Το σχέδιο αυτό οδηγεί στην εθνική και ενεργειακή ανεξαρτησία, αλλάζει το βαθύτερο οικονομικό υπόβαθρο της χώρας και επιφέρει πολύ σημαντική βελτίωση στο ισοζύγιο που αποτελεί διαρθρωτική αδυναμία από καταβολής του ελληνικού κράτους. Αν μπορέσουμε να διαχειριστούμε και το δημογραφικό, αυτή η αλλαγή είναι η βάση για ισχυρή Ελλάδα τις επόμενες δεκαετίες”, ανέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που περιλαμβάνει το σχέδιο του ΕΣΕΚ, τις οποίες ανέλυσε η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας θα φθάσουν σε 3,5 TWh και πάνω από 11 το 2040 ενώ σήμερα η χώρα εισάγει 3 τεραβατώρες το χρόνο.

Το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας (μαζί με τις χρεώσεις για δίκτυα κλπ.) από 145 ευρώ ανά μεγαβατώρα το 2025 θα μειωθεί σε 95 ευρώ το το 2050. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα καλύπτουν το 75,2 % της κατανάλωσης το 2030 (με ενδιάμεση κατάργηση του λιγνίτη το 2028) και το 95 % το 2035, από 54 % σήμερα ενώ η ζήτηση θα τριπλασιαστεί σχεδόν, στις 150 τεραβατώρες το 2050 από 55 το 2022.

Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας ανέφερε ότι το κόστος της κλιματικής κρίσης θα βαίνει αυξανόμενο όσο δεν λαμβάνονται μέτρα ενώ χαιρέτισε την προσπάθεια δημιουργίας συνολικής στρατηγικής με έμφαση στις ΑΠΕ, την αποθήκευση, τον εξηλεκτρισμό και την ανάπτυξη των δικτύων. Σε σχέση με το ισοζύγιο υπογράμμισε ότι οι εισαγωγές πετρελαίου φθάνουν στο υψηλό ποσοστό του 7 % του ΑΕΠ.

Ο καθηγητής ΕΜΠ και μέλος της Διυπουργικής Επιτροπής ΕΣΕΚ Παντελής Κάπρος διευκρίνισε ότι το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων ύψους 436 δισ. θα γίνονταν ούτως ή άλλως (π.χ. για αγορές οικιακών συσκευών, αυτοκινήτων, κατασκευή μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, δικτύων κλπ.). Το επιπλέον κόστος για την ενεργειακή μετάβαση εκτιμάται σε 2-3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ και το τελικό αποτέλεσμα θα είναι η μείωση του κόστους της ενέργειας σε όλους τους τομείς (οικιακό, βιομηχανία, μεταφορές, κλπ.)

Η ομιλία του κ. Στουρνάρα

Θα ήθελα να σας καλωσορίσω στη σημερινή παρουσίαση του αναθεωρημένου Εθνικού Σχεδίου για το Κλίμα και την Ενέργεια (ΕΣΕΚ).

Στην τρέχουσα χρονική συγκυρία η ανθρωπότητα καλείται να αντιμετωπίσει πολλαπλές κρίσεις και γεωπολιτικές προκλήσεις, με τον διεθνή ανταγωνισμό να εντείνεται παράλληλα με τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Σε εθνικό και κυρίως σε ευρωπαϊκό επίπεδο – όπως αναλύεται και στην πρόσφατη έκθεση Ντράγκι – είναι απαραίτητο να υπάρχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, το οποίο θα βασίζεται στα στρατηγικά πλεονεκτήματά μας, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η ανάπτυξη πράσινων τεχνολογιών σε συνδυασμό με τη δημιουργία κατάλληλων αποθηκευτικών χώρων για την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια και δικτύων διασύνδεσης. Δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού, παρά ανάγκη για αποφασιστική και κυρίως συντονισμένη δράση.

Στην Τράπεζα της Ελλάδος ασχολούμαστε συστηματικά τα τελευταία 15 χρόνια με τα θέματα του κλίματος και της βιωσιμότητας. Από το 2009, με τη δημιουργία της Επιτροπής Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής (ΕΜΕΚΑ), συμβάλλουμε μέσω της έρευνας στο κρίσιμο ζήτημα της αλλαγής του κλίματος. Οι μελέτες μας έχουν δείξει πως το κόστος της κλιματικής αλλαγής προβλέπεται να βαίνει αυξανόμενο, όσο δεν λαμβάνονται μέτρα για να μετριαστεί το φαινόμενο. Μάλιστα, η Τράπεζα της Ελλάδος, στο πλαίσιο και της συμμετοχής της στο οκταετές έργο- (2019-2026) ξεκίνησε τον περασμένο Δεκέμβριο να δημοσιοποιεί νέα αποτελέσματα μελετών με επικαιροποιημένες προβλέψεις για τις κλιματικές μεταβολές των επόμενων δεκαετιών, τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε ευάλωτους τομείς οικονομικής δραστηριότητας και την εκτίμηση τρωτότητας της ελληνικής οικονομίας στην κλιματική αλλαγή.

Βεβαίως, η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης αφορά πρωτίστως τις πολιτικές ηγεσίες των κρατών. Όμως οι κεντρικές τράπεζες έχουν ήδη αναλάβει ενεργό ρόλο στα θέματα του κλίματος και της βιωσιμότητας, πάντα εντός των ορίων της εντολής τους. Πιο ειδικά, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εφαρμόζει ένα ολοκληρωμένο και φιλόδοξο σχέδιο δράσης για την περαιτέρω ενσωμάτωση κλιματικών παραμέτρων στη στρατηγική της και τη συστηματικότερη συνεκτίμηση των ζητημάτων βιωσιμότητας στις δράσεις της.

Το 2019 είχαμε φιλοξενήσει και πάλι στην Τράπεζα της Ελλάδος την παρουσίαση του προηγούμενου ΕΣΕΚ. Οι στόχοι που τέθηκαν τότε για τον ενεργειακό μετασχηματισμό της χώρας ήταν φιλόδοξοι. Έκτοτε, έχουν γίνει βήματα προόδου, ώστε σήμερα, στο αναθεωρημένο ΕΣΕΚ, να έχουν τεθεί ακόμα πιο φιλόδοξοι στόχοι για τις επόμενες δεκαετίες.

Αναμφίβολα, η ελαχιστοποίηση του κόστους μιας φιλόδοξης ενεργειακής μετάβασης, με τον σωστό σχεδιασμό και την ανάληψη των κατάλληλων δράσεων, είναι κρίσιμης σημασίας και προς όφελος της εθνικής οικονομίας. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, χαιρετίζουμε την προσπάθεια δημιουργίας μιας συνολικής στρατηγικής με έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές και την εξοικονόμηση της ενέργειας, στην αύξηση της χωρητικότητας των συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας, στον εξηλεκτρισμό και την ανάπτυξη του δικτύου διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας.

Κλείνοντας το σύντομο αυτό χαιρετισμό, θα ήθελα να ευχηθώ καλή επιτυχία στην υλοποίηση του νέου ΕΣΕΚ και κυρίως να συγχαρώ όλους όσοι συνετέλεσαν στο σχεδιασμό του.