Μολονότι η περίοδος της πανδημίας άλλαξε τα δεδομένα στην εργασία, η συντριπτική πλειονότητα των εργαζομένων στην ΕΕ εξακολούθησε να μετακινείται, καθώς σύμφωνα με τη Eurostat, μόνο το 13,5 % των απασχολούμενων στην ΕΕ εργάστηκε από το σπίτι το 2021.
Πλέον οι εργοδότες αναθεωρούν τη στάση τους απέναντι στη τηλεργασία και καλούν το προσωπικό να επιστρέψει στο γραφείο με πλήρη απασχόληση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Amazon που τερμάτισε την πολιτική της για την υβριδική εργασία, απαιτώντας από τους υπαλλήλους να επιστρέφουν στο γραφείο πέντε ημέρες την εβδομάδα.
Πόσο χρόνο ξοδεύουν, όμως, οι Ευρωπαίοι εργαζόμενοι για μετακινήσεις; Αυτό ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που συνέλεξε πριν από την πανδημία το 2019 η στατιστική υπηρεσία της ΕΕ, Eurostat.
Στην ΕΕ, ο μέσος χρόνος μετακίνησης προς μία κατεύθυνση για τους εργαζόμενους ηλικίας 15-74 ετών ήταν 25 λεπτά το 2019.
Η Λετονία είχε τον μεγαλύτερο μέσο όρο μετακίνησης με 33 λεπτά, ακολουθούμενη από την Ουγγαρία και το Λουξεμβούργο, και οι δύο με 29 λεπτά.
Αντίθετα, η Κύπρος είχε τον μικρότερο μέσο χρόνο μετακίνησης με 19 λεπτά. Η Ελλάδα περιέργως κινήθηκε κάτω από το μέσο όρο (20 λεπτά), καθώς και η Ιταλία και η Πορτογαλία (και οι δύο 21 λεπτά) ακολούθησαν σε μικρή απόσταση από την την Κύπρο.
Η πλειονότητα των κρατών μελών της ΕΕ είχε χρόνο μετακίνησης μεταξύ 24 και 28 λεπτών.
Όταν συμπεριληφθούν η ΕΖΕΣ (Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών), το Ηνωμένο Βασίλειο και ορισμένες υποψήφιες χώρες, η Ισλανδία ξεχωρίζει ως εξαίρεση με τον μικρότερο μέσο χρόνο μετακίνησης μόλις 15 λεπτά.
Ορισμένες χώρες της Νότιας Ευρώπης τείνουν να έχουν μικρότερους μέσους χρόνους μετακίνησης, ενώ πολλές χώρες της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ελβετία, έχουν χρόνους μετακίνησης γύρω στα 25-27 λεπτά, που είναι κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ των 25 λεπτών.
Σε γενικές γραμμές, η αστική δομή και τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά των θέσεων εργασίας και κατοικίας είναι σημαντικοί προσδιοριστικοί παράγοντες της μετακίνησης.
Οι παράγοντες
Από την ανάλυση των τάσεων χρόνου μετακίνησης των ευρωπαίων εργαζομένων, προέκυψε ότι “οι καλύτερες οδικές υποδομές, τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σχετίζονται με μικρότερους μέσους χρόνους μετακίνησης, ενώ τα υψηλότερα ποσοστά μηχανοκίνησης σχετίζονται με μεγαλύτερους μέσους χρόνους μετακίνησης”.
Μηδενικές μετακινήσεις
Εξετάζοντας τις λεπτομέρειες των τάσεων μετακίνησης, το 4,3% των εργαζομένων δεν χρειάστηκε να μετακινηθεί καθόλου για να μεταβεί στον χώρο εργασίας του στην ΕΕ.
Η Σλοβενία είχε το υψηλότερο ποσοστό “μηδενικών λεπτών” με 11,8%, ακολουθούμενη από το Βέλγιο (8%), την Ιρλανδία (7,9%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (7,6%). Το ποσοστό των μη μετακινούμενων ήταν κάτω από 2% στην Ελλάδα και την Ιταλία.
Στην ΕΕ, σχεδόν έξι στους δέκα ανθρώπους (61,3%) είχαν μετακινήσεις διάρκειας μικρότερης των 30 λεπτών, ενώ περίπου ένας στους τέσσερις (26,3%) ταξίδευε από 30 έως 59 λεπτά από το σπίτι στη δουλειά.
Μεταξύ των χωρών της ΕΕ, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ιταλία και η Πορτογαλία είχαν τα υψηλότερα ποσοστά ατόμων (πάνω από το 70%) που μετακινούνταν για 1-29 λεπτά, πράγμα που σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι σε αυτές τις χώρες είχαν συνήθως μικρότερες μετακινήσεις προς την εργασία τους.
Περισσότερο από το ένα τρίτο των εργαζομένων στη Λετονία, το Λουξεμβούργο, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Ουγγαρία μετακινούνταν για 30 έως 59 λεπτά.
Ποιοι ξοδεύουν πάνω από μία ώρα για να μετακινηθούν
Το 2019, πάνω από το 10% των απασχολούμενων σε τέσσερις χώρες της ΕΕ και στο Ηνωμένο Βασίλειο είχαν μετακινήσεις διάρκειας 60 λεπτών ή περισσότερο. Τα υψηλότερα ποσοστά, που κυμαίνονταν από 10,6% έως 13,5%, καταγράφηκαν στη Λετονία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία, το Βέλγιο και την Ουγγαρία. Στο σύνολο της ΕΕ, το 8,1% των εργαζομένων μετακινούνταν για μία ώρα ή περισσότερο.
